نظیری نیشابوری: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''محمّد حسین نیشابوری''' معروف به «نظیری» شاعر مشهور ایران در آغاز قرن یازدهم هجری است که با سلاطین صفوی هم عصر بوده است. {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''نظیری نیشابوری''' شاعر مشهور ایران در آغاز قرن یازدهم هجری است که با سلاطین صفوی هم عصر بوده‌است. {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = نظیری نیشابوری
| نام                    = نظیری نیشابوری
| تصویر                  =  
| تصویر                  =  
| توضیح تصویر            =  
| توضیح تصویر            =  
| نام اصلی              = محمد حسین نیشابوری
| نام اصلی              = محمدحسین نیشابوری
| زمینه فعالیت          =  
| زمینه فعالیت          =  
| ملیت                  =  
| ملیت                  =  
خط ۹: خط ۹:
| محل تولد                =  
| محل تولد                =  
| والدین                =   
| والدین                =   
| تاریخ مرگ              = 1021 ه. ق.
| تاریخ مرگ              = ۱۰۲۱ ه. ق
| محل مرگ                = احمد آباد گجرات
| محل مرگ                = احمد آباد گجرات
| علت مرگ                =  
| علت مرگ                =  
خط ۲۴: خط ۲۴:
| سال‌های نویسندگی        =  
| سال‌های نویسندگی        =  
|سبک نوشتاری            =
|سبک نوشتاری            =
|کتاب‌ها                =
|کتاب‌ها                =دیوان
|مقاله‌ها                =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|نمایشنامه‌ها            =
خط ۴۷: خط ۴۷:
}}
}}


== زندگینامه ==
==زندگینامه==
نظیری در جوانی از ایران به هند، به دربار «عبد الرحمن خان خاقان» رفت و سپس به دربار «اکبر شاه» راه یافت و به مدح آن دو پادشاه و نیز «جهانگیر پسر اکبر شاه» پرداخت. ولی بیشتر عمر خود را در احمد آباد گجرات گذرانید و مخصوصا چند سال آخر زندگی را در انزوا و گوشه‌نشینی سرگرم تفکرات عارفانه بود و همانجا به سال 1021 ه ق. درگذشت. او عالمی نکته‌دان و شاعری سخن‌سنج و عارفی روشندل بود که به سبک هندی غزلسرایی می‌کرد.
محمّد حسین نیشابوری معروف به نظیری نیشابوری در جوانی از ایران به هند، به دربار «عبدالرحمن خان خاقان» رفت و سپس به دربار «اکبر شاه» راه یافت و به مدح آن دو پادشاه و نیز «جهانگیر پسر اکبر شاه» پرداخت. وی بیشتر عمر خود را در احمدآباد گجرات گذرانید و مخصوصا چند سال آخر زندگی را در انزوا و گوشه‌نشینی سرگرم تفکرات عارفانه بود و همانجا به سال 1021 ه. ق درگذشت. او عالمی نکته‌دان و شاعری سخن‌سنج و عارفی روشندل بود که به سبک هندی غزلسرایی می‌کرد.


== آثار ==
==آثار==
دیوان او که شامل قصاید، ترکیبات، مقطعات و رباعیات است در حدود 10 هزار بیت دارد و در ایران و هندوستان به طبع رسیده است. وی در ایجاد ترکیبات و تعبیرات جدید و به کار انداختن خیال باریک مهارت دارد. <ref>فرهنگ معین.</ref>
[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1079202&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دیوان] نظیری نیشابوری که شامل قصاید، ترکیبات، مقطعات و رباعیات است در حدود ۱۰ هزار بیت دارد و در ایران و هندوستان به چاپ رسیده‌است. وی در ایجاد ترکیبات و تعبیرات جدید و به کار انداختن خیال باریک مهارت دارد.<ref>فرهنگ معین.</ref>


== اشعار ==
==اشعار==
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| زان پس حسین حجّت حق در میان نهاد|منکر ز جهل، تیر حسد در کمان نهاد }}
{{ب| زان پس حسین حجّت حق در میان نهاد|منکر ز جهل، تیر حسد در کمان نهاد }}
خط ۶۱: خط ۶۱:
{{ب| حلقی که بوسه‌گاه نبی بود، ظلم عهد|شمشیر زهر داده‌ی امّت بر آن نهاد }}
{{ب| حلقی که بوسه‌گاه نبی بود، ظلم عهد|شمشیر زهر داده‌ی امّت بر آن نهاد }}


{{ب| «ذبح عظیم» <ref> اشاره به آیه‌ی 107 سوره صافات؛ «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» و بر او ذبح بزرگی فدا ساختیم.</ref> اشاره به قتل حسین بود|منّت که بر خلیل، خدای جهان نهاد }}
{{ب| «ذبح عظیم» <ref> اشاره به آیه‌ی ۱۰۷ سوره صافات؛ «وَ فَدَیْناهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» و بر او ذبح بزرگی فدا ساختیم.</ref> اشاره به قتل حسین بود|منّت که بر خلیل، خدای جهان نهاد }}


{{ب| تعبیر کرد از آن به بلای مبین خلیل‌|کاندوه کربلای حسینش به جان نهاد }}
{{ب| تعبیر کرد از آن به بلای مبین خلیل‌|کاندوه کربلای حسینش به جان نهاد }}
خط ۶۷: خط ۶۷:
{{ب| گرچه به صدق وعده براهیم را ستود|لیک از حسین، شرط وفا در میان نهاد }}
{{ب| گرچه به صدق وعده براهیم را ستود|لیک از حسین، شرط وفا در میان نهاد }}


{{ب| دادش مقام صبر و رضا تا شهید شد|با «نفس مطمئنّه» <ref>اشاره به آیه‌ی 27 سوره‌ی فجر؛ «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» ای نفس قدسی مطمئن و دل آرام.</ref> قدم در جنان نهاد }}
{{ب| دادش مقام صبر و رضا تا شهید شد|با «نفس مطمئنّه» <ref>اشاره به آیه‌ی ۲۷ سوره‌ی فجر؛ «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ» ای نفس قدسی مطمئن و دل آرام.</ref> قدم در جنان نهاد }}


{{ب| می‌راند در بلا و محن، نفس جاهدش‌|تا روح، پای بر زیر آسمان نهاد }}
{{ب| می‌راند در بلا و محن، نفس جاهدش‌|تا روح، پای بر زیر آسمان نهاد }}
خط ۷۹: خط ۷۹:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


== منابع ==
==منابع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ص: 814.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۸۱۴.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
checkuser
۲٬۳۶۳

ویرایش