checkuser
۲٬۳۶۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | '''محمد بن حسام خوسفی''' (۷۸۲ ه. ق-۸۷۵ ه. ق) از شاعران معروف شیعی قرن نهم هجری بود.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = محمد بن حسام خوسفی | | نام = محمد بن حسام خوسفی | ||
| تصویر = محمد بن حسام خوسفی.jpg | | تصویر = محمد بن حسام خوسفی.jpg | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام اصلی = | | نام اصلی = شمسالدین محمٌد بن حسامالدٌین | ||
| زمینه فعالیت = | | زمینه فعالیت = | ||
| ملیت = | | ملیت = | ||
| تاریخ تولد = سال | | تاریخ تولد = سال ۷۸۲ ه. ق | ||
| محل تولد = خوسف، قهستان از نواحی بیرجند | | محل تولد = خوسف، قهستان از نواحی بیرجند | ||
| والدین = | | والدین = | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ = ۸۷۵ ه. ق | ||
| محل مرگ = قصبه خوسف از نواحی بیرجند | | محل مرگ = قصبه خوسف از نواحی بیرجند | ||
| علت مرگ = | | علت مرگ = | ||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| سالهای نویسندگی = | | سالهای نویسندگی = | ||
|سبک نوشتاری = | |سبک نوشتاری = | ||
|کتابها = | |کتابها =«دیوان اشعار»، «خاورنامه یا خاوران نامه»، «نظم نثر اللّالی» و «دلایل النبوه و نسب نامه» | ||
|مقالهها = | |مقالهها = | ||
|نمایشنامهها = | |نمایشنامهها = | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
|گفتاورد = | |گفتاورد = | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
==زندگینامه== | |||
شمس الدّین محمّد بن حسام الدّین در حدود ۷۸۲ ه. ق در خوسف قهستان<ref> قهستان: اکنون از نواحی بیرجند است.</ref> زاده شد و در همانجا به تحصیل مقدمات علوم پرداخت. به گفتهی مولانا حسامی واعظ در مزار نامه، پدران وی اهل علم و ارشاد بوده و در آن ناحیه به زهد و تقوا شهرت داشتهاند. از دوران جوانی و چگونگی تحصیلات او اطلاعی در دست نیست، تنها حسامی واعظ گوید که وی نزد امیر سیّدمحمّد شیرازی که از دانشمندان آن روزگار بودهاست به تحصیل علوم پرداخت و از او «رخصت حدیث» یافتهاست. | |||
وی مردی آزاده و آراسته بود و زندگانی را به زراعت میگذرانیده است.<ref>بهارستان در تاریخ و تراجم رجال قاینات و قهستان؛ ص ۲۵۱- ۲۵۴.</ref> وی با آنکه در قصیدهسرایی بسیار توانا بوده به مدح سلاطین و حکام زمان نپرداخته و قصایدش کلّا در ستایش بزرگان دین و مدح و ثنای خاندان نبوت است. وی در سن ۹۲ سالگی و به سال ۸۷۵ ه. ق در قصبهی خوسف درگذشت و در سال ۹۲۰ ه. ق در زمان حکومت مقصودبیک مهردار، بقعه و صحنی برای او ساختند. | |||
== آثار == | |||
* «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1101777&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دیوان اشعار]» شامل قصاید، غزلیات و انواع دیگر نظم. موضوع اشعار او غالبا حمد خداوند، نعت رسول اکرم(ص)، منقبت علی بن ابی طالب(ع) و فرزندان اوست و در قصیده، بسیار به شرح واقعهی کربلا، شهادت حسین بن علی(ع)، قساوت دشمنان اهل بیت و موضوعات مشابه پرداختهاست. در قصیدهسرایی از شیوهی سخنسرایان بزرگی چون انوری و خاقانی و کمالالدّین اسماعیل و ظهیر فاریابی و [[سلمان ساوجی|سلمان ساوجی]] پیروی کردهاست. | |||
* «[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1516298&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author خاورنامه] یا خاوران نامه» منظومهای است به وزن متقارب و به تقلید از شاهنامهی [[فردوسی]] که نظم آن در ۸۳۰ ه. ق به پایان رسیدهاست و موضوع آن شرح غزوات علی بن ابی طالب(ع)، دلاوریهای او و اصحاب اوست. این منظومه از بهترین نمونههای حماسهی دینی است و به سبب سرودن این منظومه او را «فردوسی ثانی» لقب دادهاند. | |||
* «نظم نثر اللّالی»، ترجمهی منظوم شماری از کلمات قصار حضرت علی (ع) است. | |||
* «دلایل النبوه و نسب نامه»، منظومهای است در ذکر دلایل نبوت پیامبر اکرم که در پی آن نسب نامهی آن حضرت تا حضرت آدم (ع) به نظم درآمده است. <ref> دیوان ابن حسام خوسفی؛ ص ۴۷۴-۵۴۸.</ref> | |||
==اشعار== | ==اشعار== | ||
=== در رثای امام حسین(ع) === | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| دلم شکسته و مجروح و مبتلای حسین|طواف کرد شبی گِرد بلای حسین }} | {{ب| دلم شکسته و مجروح و مبتلای حسین|طواف کرد شبی گِرد بلای حسین }} | ||
خط ۱۰۲: | خط ۱۰۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج ۲، ص: ۷۸۵-۷۸۶.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== |