|
|
خط ۵۰: |
خط ۵۰: |
| '''احسان یارشاطر''' بنیانگذار مرکز مطالعات ایرانشناسی و استاد بازنشسته مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک است. | | '''احسان یارشاطر''' بنیانگذار مرکز مطالعات ایرانشناسی و استاد بازنشسته مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک است. |
|
| |
|
| == تحصیل دانشگاهی == | | <br /> |
| یارشاطر در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی [[دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران]] ثبت نام کرد و در سال 1321 خورشیدی موفق به دریافت مدرک [[کارشناسی]] شد. سپس در دبیرستان علمیه تهران به آموزگاری پرداخت و یک سال بعد به دعوت [[حسین گونیلی]] به معاونت دانشسرای مقدماتی تهران منصوب شد.<ref>{{پک|Yarshater|2015|ک=My Biography|ص=296|زبان=en}}</ref> در همان سال 1321 در مقطع دکترا رشته ادبیات زبان فارسی نامنویسی کرد و رسالهٔ دکترای خود را با عنوان «شعر فارسی در نیمهٔ دوم قرن نهم» در سال 1326 با راهنمایی [[علیاصغر حکمت]] به پایان برد. پس از گرفتن درجهٔ دکترا در سال 1326 به دانشیاری زبان و ادبیات فارسی در [[دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران|دانشکده الهیات دانشگاه تهران]] برگزیده شد؛ ولی در همان سال بورس یک سالهای از [[شورای فرهنگی بریتانیا در تهران|شورای فرهنگی بریتانیا]] برای ادامهٔ مطالعه در رشتهٔ [[آموزش و پرورش]] دریافت کرد و به [[انگلستان]] رفت. پس از آشنایی با [[والتر هنینگ]] بهجای آموزش و پرورش، به پژوهش در زمینهٔ زبانهای باستانی ایران پرداخت.<ref>{{پک|توکلی طرقی|2016|ک=یار ایرانشناسی و حکمت یارشاطری|ص=10}}</ref> [[ابراهیم پورداوود]] از استادان و از مشوقین وی برای مطالعهٔ ادبیات و زبان باستانی ایران بود. یارشاطر در [[لندن]]، نزد هنینگ و [[مری بویس]] زبانهای باستانی ایران را فراگرفت. در سال 1331 از دانشگاه لندن درجهٔ [[کارشناسی ارشد]] و در سال 1339 درجهٔ دکترا گرفت.<ref>{{پک|Boyce|Windfuhr|2015|ک=Professor Ehsan Yarshater|ص=VII|زبان=en}}</ref> موضوع رسالهٔ وی تحت عنوان «زبان [[زبان تاتی ایران|تاتی]] جنوبی» دربارهٔ این بود که زبان [[مردم آذری]] زبان تاتی بودهاست. دفاعیهٔ دکترا وی طبق قرار قبلی، در [[مسکو]] و همزمان با تشکیل کنگرهٔ خاورشناسی 1960 با شرکت هنینگ، [[امیل بنونیست]] و [[ایلیا گرشویچ]] برگزار شد.<ref>{{پک|Yarshater|2015|ک=My Biography|ص=298|زبان=en}}</ref>
| | |
| == ایرانیکا ==
| | == زندگینامه == |
| در سال 1347 به پیشنهاد یارشاطر و با بودجه 2 میلیون دلاری [[سازمان برنامه و بودجه]] ایران کار تدوین دانشنامه ایرانیکا آغاز شد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://tavaana.org/fa/Ehsan_Yarshater |عنوان =احسان یارشاطر، مدیر دانشنامه ایرانیکا | ناشر =وبگاه توانا |تاریخ = |تاریخ بازدید =22 فروردین 1395}}</ref> پس از انقلاب 1357 بودجه ایرانیکا قطع شد و با تلاشهای یارشاطر [[بنیاد ملی علوم]] انسانی آمریکا عهدهدار هزینههای ایرانیکا شد. احسان یارشاطر برای تأمین هزینههای ایرانیکا بخشی از مجموعه آثار تاریخی خود را به ارزش 3 میلیون [[دلار آمریکا]] به فروش رساند که بعضی از این آثار اکنون در [[موزه متروپولیتن نیویورک]] هستند.<ref name=":3">{{یادکرد وب|نویسنده=کاوه باسمنجی|کد زبان=fa|تاریخ=12 شهریور 1397|وبگاه=کانال بیبیسی فارسی در یوتیوب|نشانی=https://www.youtube.com/watch?v=FKbB1GtMrQY|عنوان=چهرهها: احسان یارشاطر}}</ref> | | احسان یارشاطر، دانشمند برجسته زبان و ادبیات فارسی و بنیانگذار دائرالمعارف ایرانیکا در سال 1920 در همدان ایران به دنیا آمد. وی دکترای زبان و ادبیات فارسی را از سال ۱۳۲۶ از دانشگاه تهران دریافت کرد. |
| | |
| | وی سپس به انگلیس رفت و بعد از آشناییبا والتر هنینگ بهجای آموزش و پرورش، به پژوهش در زمینهٔ زبانهای باستانی ایران پرداخت. |
| | |
| | وی در سال 1958 توسط دانشگاه کلمبیا به عنوان استادیار مدعو دعوت شد و بعداً در سال 1961 به سمت صندلی کیوورکیان منصوب شد. |
| | |
| | وی در سال 1968 مرکز مطالعات ایران را در دانشگاه کلمبیا تأسیس کرد و تا زمان بازنشستگی در سال 2016 به عنوان مدیر آن فعالیت کرد. اخیراً این مرکز به نام احسان یارشاطر مرکز مطالعات ایران نامگذاری شده است. |
| | |
| | پروفسور یارشاطر در سال 1973 دایرالمعارف ایرانیکا را تأسیس کرد و تا زمان بازنشستگی سردبیر آن بود. |
| | |
| | دانشنامه دائره المعارف ایرانیکا مهمترین ، گسترده ترین و جامع ترین اثر علمی است که به بررسی تمدن ایرانی در خاورمیانه ، قفقاز ، آسیای میانه و شبه قاره هند اختصاص یافته است. |
| | |
| | کار مرجع دانشگاهی سرانجام کلیه جنبه های تاریخ و فرهنگ ایران و همچنین همه زبانها و ادبیات ایرانی را در بر می گیرد و شامل طیف وسیعی از تحقیقات مطالعات ایرانی از باستان شناسی تا علوم سیاسی می شود. |
| | |
| | در سال 1990 ، پروفسور یارشاتر بنیاد Encyclopædia Iranica را تأسیس کرد تا از ادامه این کار علمی جامع اطمینان یابد. |
| | |
| ==آثار== | | ==آثار== |
| ===ترجمه=== | | ===ترجمه=== |
خط ۶۳: |
خط ۷۸: |
| [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B7%D8%B1 مدخل زندگینامه احسان یارشاطر در ویکی پدیا] | | [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B7%D8%B1 مدخل زندگینامه احسان یارشاطر در ویکی پدیا] |
| ==منبع== | | ==منبع== |
| * مأخذ شناسی مناسک آیینی شیعه در ایران و جهان، پیمان اسحاقی. | | |
| | *مأخذ شناسی مناسک آیینی شیعه در ایران و جهان، پیمان اسحاقی. |
| | |
| [[رده: پژوهشگران]] | | [[رده: پژوهشگران]] |
| [[رده: پژوهشگران ایرانی]] | | [[رده: پژوهشگران ایرانی]] |
| [[رده: پژوهشگران معاصر]] | | [[رده: پژوهشگران معاصر]] |
| [[رده: پژوهشگران در گروه علوم اجتماعی]] | | [[رده: پژوهشگران در گروه علوم اجتماعی]] |
| | <references /> |