۳٬۴۸۸
ویرایش
←اشعار
(←اشعار) |
|||
| خط ۴۵۸: | خط ۴۵۸: | ||
{{ب| یا رب، «وقار» فکر دم واپسین نکرد|کاری که دستگیر شود، غیر از این نکرد <ref>مراثی وصال؛ ص 192- 203.</ref> }} | {{ب| یا رب، «وقار» فکر دم واپسین نکرد|کاری که دستگیر شود، غیر از این نکرد <ref>مراثی وصال؛ ص 192- 203.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
====قسمتی از ترکیب‌بند در مرثیه==== | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| باز برآمد هلال ماه محرّم|دوره‌ی اندوه رسید و نوبت ماتم }} | |||
{{ب| زلزله افتاد در قوائم گردون|ولوله افتاد در سلاله‌ی آدم }} | |||
{{ب| شد ز زمین بر فلک خروش پیاپی|شد ز فلک بر زمین سرشک دمادم }} | |||
{{ب| رشته هستی ز هم گسیخت که آمد|محور گردون جدا ز مرکز عالم }} | |||
{{ب| نیل چو خون شد به چشم موسی عمران|روز چو شب شد به چشم عیسی مریم }} | |||
{{ب| چار فرشته <ref>چار فرشته: جبرئیل، میکائیل، اسرافیل، عزرائیل.</ref> اند هولناک و عجیب نیست|گر متزلزل شده است عرش معظّم }} | |||
{{ب| غم نبود در بهشت و بهر پیمبر|در غم و درداند انبیاء مکرّم }} | |||
{{ب| عقل در اندیشه شد به کار طبیعت|دهر عزا خانه شد ز ماه محرّم }} | |||
{{ب| سبط پیمبر در اندوه است همانا|قصّه مسلم محقّق است و مسلّم }} | |||
{{ب| نوسفران حجاز رو به عراقند|فال بد است این و مستعد فراق‌اند }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| شد به ره کوفه کاروان حجازی|تا که حقیقت شود رسوم مجازی }} | |||
{{ب| هم ز وطن رخت بسته هم ز جهان چشم|یکّه سواران یثربی و حجازی }} | |||
{{ب| یکسره بازیچه دیده کار جهان را|با دل و با جان نموده یکسره بازی }} | |||
{{ب| همره حق یک به یک ملازم و چاکر|در ره دین سر به سر مجاهد و غازی }} | |||
{{ب| بر سرشان تیغ و محو جلوه‌ی معشوق|در رهشان مرگ و گرم معرکه‌سازی }} | |||
{{ب| سر به دم تیغ و جانشان به کف دست|پیشرو جمله سبط خسرو تازی }} | |||
{{ب| اهل عراق از نفاق در حقّ ایشان|کرده به غربت بسی غریب نوازی }} | |||
{{ب| تا که گمان داشت روبهان به جسارت|بر سر شیران کنند دست درازی؟! }} | |||
{{ب| یا که گمان کرد معجزات رُسُل را|سامریی رد کند به شعبده بازی؟ }} | |||
{{ب| ذلّت دنیا به عزّ مرد دلیل است|هر که عزیز خدای گشت ذلیل است }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| شاه عرب چو ز مکّه بار فرو بست|دیده‌ی انصاف روزگار فرو بست }} | |||
{{ب| هر که سفر کرده یار نو سفری داشت|چشم امید از وصال یار فرو بست }} | |||
{{ب| هر که به ره دید داد وعده‌ی قتلش|شاه کمر سخت‌تر به کار فرو بست }} | |||
{{ب| جامه‌ی احرام را ز تن به در آورد|اسلحه از بهر کارزار فرو بست }} | |||
{{ب| دست به کین عالمی بر او بگشودند|چون نظر از غیر کردگار فرو بست }} | |||
{{ب| قوّت باطل نگر که حقّ مبین را|راه گذشتن ز هر دیار فرو بست }} | |||
{{ب| تاخت سوی کربلا و ساخت در آن جای|خصم بر آن شه ره گذار فرو بست }} | |||
{{ب| نی ره تنها به آن جناب ببستند|بلکه بر آن تشنه، راه آب ببستند }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| ظلم و جفایی که شد ز کوفی و شامی|سوخت دل عالمی ز عارف و عامی }} | |||
{{ب| آنچه ز صدر سلف نرفت ز بیداد|جمله به دور یزید یافت تمامی }} | |||
{{ب| بس که شد بسته بابهای کرامت|بس که شد خسته روح‌های گرامی }} | |||
{{ب| آن که حلال و حرام ازو شده پیدا|خون وی آمد حلال جمع حرامی }} | |||
{{ب| گشت ز اشرار شام کشته به یک روز|آن همه اشراف ابطحی و تهامی }} | |||
{{ب| نام کنیزی به دختری بنهادند|کز پدرش جبرئیل کرد غلامی }} | |||
{{ب| شمر بر آن سینه جای کرد که آمد|مخزن اسرار وحی حق به تمامی }} | |||
{{ب| پستی گردون نگر که خصم لعین یافت|با همه پستی چنان بلند مقامی }} | |||
{{ب| خاک ره او طراز طرّه حوران|سینه‌ی او خاک زیر سمّ ستوران }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| شاه به دشت بلا براند چو باره|دید سپاهی برون ز حد شماره }} | |||
{{ب| هر که به پیمان سست بود و دل سخت|عهد ارادت گسست و جُست کناره }} | |||
{{ب| و آنکه بُد از خویش و از صحابه و یاران|صف زده گردش چو گِردِ ماه ستاره }} | |||
{{ب| فرقه‌ی اصحاب را چو دید وفا کیش|داد به خلد و به وصل حور بشاره }} | |||
{{ب| پس زبر ناقه شد چو مهر به گردون|کرد به حیرت به فوج خصم نظاره }} | |||
{{ب| داد به سر کردگان قوم بسی پند|دعوت حق را دوباره کرد و سه باره }} | |||
{{ب| از پدر و جدّ خویش خواند مناقب|بر شرف و قدر خویش کرد اشاره }} | |||
{{ب| پند مگر دامنی بر آتششان بود|تند شدند از پیاده وز سواره }} | |||
{{ب| وعظ نشد کارگر اگرچه اثر کرد|آن سخن دل شکاف در دل خاره }} | |||
{{ب| کی سخن حق به گوش دیو کند راه؟|ختم بر او گشته قهر حق خَتَمَ اللّه <ref>ختم اللّه: اشاره به آیه شریفه «خَتَمَ اللَّهُ عَلی قُلُوبِهِمْ وَ عَلی سَمْعِهِمْ وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ» سوره بقره، آیه 7.</ref> }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| روی چو شه سوی کارزار برآورد|موعظه بنهاد و ذو الفقار برآورد }} | |||
{{ب| بر سر گندآوران <ref>گندآوران: جنگجویان.</ref> حُسام <ref>حسام: شمشیر تیز.</ref> فرو کوفت|از دل سنگین دلان دمار برآورد }} | |||
{{ب| حمله ز هر سو نمود بر صف اعدا|دود دل از اسب و از سوار برآورد }} | |||
{{ب| بس که بُد از دست روزگار دلش خون|کیفر از ابناء روزگار برآورد }} | |||
{{ب| همچو عقابی ز تیر چارپر از شوق|بال و پر از بهر عرش یار برآورد }} | |||
{{ب| بر دل پاکش نشست ناوک تیری|وز عقب آن تیر آبدار برآورد }} | |||
{{ب| پا چو کشید از رکاب گفتی از اندوه|عرش حق از گوش گوشوار برآورد }} | |||
{{ب| گاه ز تاب عطش فغان شررناک|از دل مجروح داغدار برآورد }} | |||
{{ب| گاه به پاس عیال بی‌سر و سامان|دیده ز هر سوی و هر کنار برآورد }} | |||
{{ب| جای چو شد بر زمین ز گوشه‌ی زینش|برد خدای از زمین به عرش برینش }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| ای شه دین! ای که دین شد از تو قوی پشت|تشنه دهد جان، کسی که تشنه ترا کشت }} | |||
{{ب| جور و جفایی که با تو رفت در اسلام|کافرم ارکس کند به ملّ زردشت }} | |||
{{ب| جز پسر سعد که او به روی تو زد تیغ|کس نشنیدم که بر درفش زند مشت }} | |||
{{ب| زخم تو یک سر به سینه بود و عجب نیست|ز آنکه نکردی به کارزار به کس پشت }} | |||
{{ب| شد اگر انگشتری ز دست سلیمان|از تو هم انگشتری برفت و هم انگشت }} | |||
{{ب| آمده طاووس عرش حضرت جبریل|چون که به خون تو پرّ و بال بیاغشت }} | |||
{{ب| قصّه‌ی هر کس رود ز یاد و حدیثت|می‌نشنود تا به روز حشر فرامشت }} | |||
{{ب| همسر کفر است هر که نیست تو را یار|دشمن حقّ است هر که اوست تو را دُشت <ref> دشت: بدخواه، دشمن.</ref> }} | |||
{{ب| ای شه برتر ز انبیا همه نامت|باد ز یزدان بسی درود و سلامت }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| یک تن و چندین هزار زخم که دیده است؟|یک دل و چندین هزار غم که شنیده است؟ }} | |||
{{ب| خصم گرفتم که سر ز خصم ببّرد|لیک سر کس که از قفا ببریده است؟ }} | |||
{{ب| آنچه رسید از جفا به شاه شهیدان|خود به شهیدی چنین جفا نرسیده است }} | |||
{{ب| و آنچه کشیده است خواهرش به اسیری|هیچ اسیری چنین جفا نکشیده است }} | |||
{{ب| حجله‌ی عیشی ز آه تیر که کرده است؟|دست عروسی به خون خضاب که دیده است؟ }} | |||
{{ب| از تن تبدار، طیلسان که ربوده است؟|بر سر بیمار از غضب که دویده است؟ }} | |||
{{ب| ناوک پیکان آبدار به صد شوق|چون سر پستان کدام طفل مکیده است؟ }} | |||
{{ب| از پی یک گوشوار از سر سختی|گوش پریزاده دختری که دریده است؟ }} | |||
{{ب| بستری از خستگی ز خاک که کرده است؟|خاتمی از تشنگی به لب که مزیده است؟ }} | |||
{{ب| مرکب بی‌راکب که در به در آمد؟|خیمه‌ی بی‌صاحب که شعله‌ور آمد؟ }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| آه که کرد آسمان چه حیله‌گری‌ها|ساخت به آل نبی چه کینه‌وری‌ها }} | |||
{{ب| آه که در قتل شیرزاده‌ی یزدان|کرد به کین روبهی چه حیله‌گری‌ها }} | |||
{{ب| از حرم آنان که پا برون ننهادند|بس که کشیدند رنج دربدری‌ها }} | |||
{{ب| خیمه‌گه شاه سوختند و نمودند|بی‌ادبی‌ها عیان و پرده‌دری‌ها }} | |||
{{ب| امّت ناکس به راه شام بدادند|آل نبی را سزای راه‌بری‌ها }} | |||
{{ب| زمره‌ی اطفال نازپرور نورس|کرده به غولان دهر همسفری‌ها }} | |||
{{ب| بس گهر تابناک بحر رسالت|ضایع و پامال شد ز بدگهری‌ها }} | |||
{{ب| داده به قتل حسین فتوی و از مکر|ساخته اظهار جهل و بی‌خبری‌ها }} | |||
{{ب| تاج سِنان سَنان و نیزه‌ی خولی|گشته سری کو نموده تاجوری‌ها }} | |||
{{ب| از پی انعام و تحفه برده به میران|از سر اخیار و از گروه اسیران }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| چرخ بیفسرد گلشن نبوی را|ظلم، خزان ساخت باغ مصطفوی را }} | |||
{{ب| بر علوی نسبتان سپهر جفاکار|فتح و ظفر داده دوده‌ی اموی را }} | |||
{{ب| خفته سلیمان به خاک ماریه بی‌سر|آمده خاتم به دست، دیو غوی <ref>غوی: گمراه، سرکش، طاغی.</ref> را }} | |||
{{ب| بسته به زنجیر و غل ولیّ موحّد|منبر و محراب مشرک ثنوی را }} | |||
{{ب| سخت تلافی نمود امت گمراه|در ره دین سعی‌های مرتضوی را }} | |||
{{ب| بازی گردون نگر که سُغبه‌ی <ref>سغبه: فریفته، بازی داده شده، مسخره.</ref> خود کرد|روبه فرتوت، شیرهای قوی را }} | |||
{{ب| گبر دغا تکیه‌زن به بالش عزّت|داشته برپای سیّد علوی را }} | |||
{{ب| سبط نبی زیر تیغ خفته و خوانند|بر سر منبر مناقب نبوی را }} | |||
{{ب| مزد رسالت اگر مودّت قرباست|در حرم احمد این عزا از چه برپاست }} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{شعر}} | |||
{{ب| آن که بُد از ضرب ذو الفقار فراری|وز دم شیر خدای بُد متواری }} | |||
{{ب| از چه سبب شد که زادگان لئیمش|پادشهی یافتند و شرع مداری }} | |||
{{ب| از چه جهت بُد که یافتند در اسلام|این همه عزّت ز بعد آن همه خواری }} | |||
{{ب| گشته به خواری ز ضرب تیغ مسلمان|پس شه اسلام را بکشته به خواری }} | |||
{{ب| فوج یهودان خلیفه گشته ز عیسی|پس شده شمشیر زن به روی حواری <ref>حواری: اطرافیان و طرفداران حضرت عیسی (ع) را حواری خوانند.</ref> }} | |||
{{ب| جوق سگان طوقها نموده مرّصع|پس زده ناخن به روی شیر شکاری }} | |||
{{ب| جرگه‌ی خفاش گشته حاجب خورشید|دعوی پرتو نموده در شب تاری }} | |||
{{ب| ملّت باری ز ضرب تیغ گرفته|پس زده، شمشیر بر خلیفه‌ی باری <ref>باری: خداوند متعال.</ref> }} | |||
{{ب| باللّه اگر ضرب ذو الفقار نبودی|هیچ به جز کفرشان شعار نبودی <ref>گلشن وصال؛ ص 195.</ref> }} | |||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||