سلطانى کلهر کرمانشاهى: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۲: خط ۵۲:


حسین قلى خان فرزند مصطفى قلى خان دیوان بیگى از ایل کلهر، زادگاهش کرمانشاه و متخلص به «سلطانى» بود.
حسین قلى خان فرزند مصطفى قلى خان دیوان بیگى از ایل کلهر، زادگاهش کرمانشاه و متخلص به «سلطانى» بود.
==آثار==
سلطانى علاوه بر اشرافى که بر دواوین شعرا، فنون ادبى و دقایقى کلامى داشته، از طبع بسیار توانایى نیز برخوردار بوده و به شیوۀ متقدمین طبع‌آزمایى مى‌کرده و طبعش بیشتر به سبک خراسانى متمایل بوده است. محضر او براى شعراى هم‌عصرش مغتنم و وجودش انجمن‌افروز اهل ادب بوده است و مسلما منظومه‌هاى شیواى عاشورایى او با تأثیرات دامنه‌دارى در شعرایى که با او معاصر بوده‌اند، همراه بوده است.


=== آثار منظوم و منثور ===


«...او داراى حافظه‌اى بسیار قوى بود به طورى که اگر مطلبى را یک بار مى‌خواند یا مى‌شنید آن را به خاطر مى‌سپرد و بیش از چهل هزار بیت شعر عربى و فارسى را از بر داشت.
*ضیاء الفرقدین<ref>مثنوى در بحر رمل در حدود 5 هزار بیت در مصیبت سید الشهداء حسین بن على (ع)</ref>
 
*حدیقة الاعجاز<ref>مثنوى در بحر خفیف مشتمل بر مناقب حضرت مولا على (ع)</ref>
در حسن خط نیز شهره بود و به طورى که نوشته‌اند اشعارش در حدود هفتاد هزار بیت است.
*هفت اورنگ<ref>مثنوى در بحر خفیف در حدود 5 هزار بیت شامل هفت مجلس بهرام گور</ref>
 
*قصۀ عجیب و غریب<ref>در داستان هزار و یکشب در حدود 9 هزار بیت در بحر تقارب</ref>
=== آثار منظوم و منثور ===
*غزلیات، مثنویات و مراثى
سلطانى علاوه بر اشرافى که بر دواوین شعرا، فنون ادبى و دقایقى کلامى داشته، از طبع بسیار توانایى نیز برخوردار بوده و به شیوۀ متقدمین طبع‌آزمایى مى‌کرده و طبعش بیشتر به سبک خراسانى متمایل بوده است. محضر او براى شعراى هم‌عصرش مغتنم و وجودش انجمن‌افروز اهل ادب بوده است و مسلما منظومه‌هاى شیواى عاشورایى او با تأثیرات دامنه‌دارى در شعرایى که با او معاصر بوده‌اند، همراه بوده است.
*مثنوى مینوسر<ref>در ذکر مصیبت امام حسین در بحر تقارب</ref>
* ضیاء الفرقدین: مثنوى در بحر رمل در حدود 5 هزار بیت در مصیبت سید الشهداء حسین بن على(ع).
*لیلى و مجنون<ref>به طرز نظامى و امیر خسرو</ref>
* حدیقة الاعجاز: مثنوى در بحر خفیف مشتمل بر مناقب حضرت مولا على(ع).
*دیوان قصاید<ref>در حدود بیست و پنج هزار بیت</ref>
* هفت اورنگ: مثنوى در بحر خفیف در حدود 5 هزار بیت شامل هفت مجلس بهرام‌گور.
*گلستان مراد<ref>در مدایح دولتمردان</ref>
* قصۀ عجیب و غریب: در داستان هزار و یکشب در حدود 9 هزار بیت در بحر تقارب.
*بحر البکاء<ref>در سوگ سرور آزادگان جهان حسین بن على (ع)</ref>
* غزلیات، مثنویات و مراثى.
*بدایع الوقایع<ref>در تاریخ وقایع جهان</ref>
* مثنوى مینوسر: در ذکر مصیبت امام حسین در بحر تقارب.
*طراز البیان<ref>ترجمۀ تاریخ ابن خلّکان</ref>
* لیلى و مجنون: به طرز نظامى و امیر خسرو.
*درّة السلطانیه<ref>در تاریخ آل عثمان</ref>
* دیوان قصاید: در حدود بیست و پنج هزار بیت.
*تصحیح دیوان امیر معزى
* گلستان مراد: در مدایح دولتمردان.
*مناقب حسامیه<ref>در تاریخ حکومت کرمانشاه و کردستان</ref>
* بحر البکاء: در سوگ سرور آزادگان جهان حسین بن على(ع).
*قصاید سلطانیه<ref>که به سال 1337 ه.ق به چاپ رسیده</ref>
* بدایع الوقایع: در تاریخ وقایع جهان.
*نجات الثقلین فى مقتل الحسین
* طراز البیان: ترجمۀ تاریخ ابن خلّکان.
*مثنوى تمثال البدیع<ref>به وزن مخزن الاسرار</ref>
* درّة السلطانیه: در تاریخ آل عثمان.
*شکرستان<ref>به وزن حدیقه</ref>
* تصحیح دیوان امیر معزى.
*مثنوى نور الیقین<ref>بر وزن رمل</ref>
* مناقب حسامیه: در تاریخ حکومت کرمانشاه و کردستان.
*رسالۀ باغستان<ref>به شیوۀ گلستان</ref>
* قصاید سلطانیه: که به سال 1337 ه.ق به چاپ رسیده.
*گنج بادآور<ref>کتابى در شرح لغات و اشعار فارسى</ref>
* نجات الثقلین فى مقتل الحسین
*کتابى در قواعد قافیه و عروض
* مثنوى تمثال البدیع به وزن مخزن الاسرار
*تذکرۀ موسوم به مطلع شعرى در ذکر اشعار معاصرین<ref>''حدیقة الشعراء''، ج اول، ص 800.</ref>
* شکرستان به وزن حدیقه
* مثنوى نور الیقین بر وزن رمل
* رسالۀ باغستان به شیوۀ گلستان
* کتابى در شرح لغات و اشعار فارسى موسوم به گنج‌بادآور
* کتابى در قواعد قافیه و عروض
* تذکرۀ موسوم به مطلع شعرى در ذکر اشعار معاصرین<ref>''حدیقة الشعراء''، ج اول، ص 800.</ref>


===اشعار===
===اشعار===


==== ترکیب‌بند حسینى در تذکرۀ حدیقة الشعراء ====
====ترکیب‌بند حسینى در تذکرۀ حدیقة الشعراء====


===بند اول===
===بند اول===
خط ۱۲۷: خط ۱۲۴:
==منابع==
==منابع==


* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، ''کاروان شعر عاشورا''، زمزم هدایت، ج1، ص 370-373.]]
*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، ''کاروان شعر عاشورا''، زمزم هدایت، ج1، ص 370-373.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
۳٬۴۸۸

ویرایش