روضه خوانی و نوحه خوانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
[[پرونده:سوگواری‌ های عاشورایی.jpg|بندانگشتی|سوگواری‌ های عاشورایی <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/06/27/1831829/%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%90%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 خبرگزاری تسنیم]</ref>]]
[[پرونده:سوگواری‌ های عاشورایی.jpg|بندانگشتی|سوگواری‌ های عاشورایی <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/06/27/1831829/%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%90%D9%84-%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D8%A6%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 خبرگزاری تسنیم]</ref>]]
نوحه نیز نوعی از مرثیه‌های مذهبی است که با آهنگ و لحن خاص در مجالس سوگواری امام حسین (ع) همراه با سینه‌زنی و زنجیرزنی خوانده می‌شود. پیشینه نوحه‌سرایی و نوحه‌خوانی برای شهدای کربلا ملازم پیشینه سوگواری‌های عاشورایی است. از آنجا که مراسم سوگواری با حضور توده‌های مردم و به صورت نمایشی عملی و جمعی انجام می‌شود، خواندن اشعار ساده آهنگین و محزون بهترین وسیله برای برانگیختن احساسات و ایجاد یگانگی و هماهنگی در جمع به شمار می‌رود.  
نوحه نیز نوعی از مرثیه‌های مذهبی است که با آهنگ و لحن خاص در مجالس سوگواری امام حسین (ع) همراه با سینه‌زنی و زنجیرزنی خوانده می‌شود. پیشینه نوحه‌سرایی و نوحه‌خوانی برای شهدای کربلا ملازم پیشینه سوگواری‌های عاشورایی است. از آنجا که مراسم سوگواری با حضور توده‌های مردم و به صورت نمایشی عملی و جمعی انجام می‌شود، خواندن اشعار ساده آهنگین و محزون بهترین وسیله برای برانگیختن احساسات و ایجاد یگانگی و هماهنگی در جمع به شمار می‌رود.  
==روضه‌خوانی==
در مراسم روضه‌خوانی، چه به صورت بخش پایانی سخنرانی و در مقام موعظه و چه به صورت مجلسی مستقل، حوادث کربلا و کیفیت شهادت امام حسین (ع) و یاران او و نیز امامان دیگر به صورتی سوزناک بر اساس مقتل‌ها نقل می‌شود. در شهر کرمان اشخاصی که توانایی مالی یا نذر داشتند، از شب اول تا دهم محرم در صحن خانه روضه‌خوانی برگزار می‌کردند. به این ترتیب که منبر چند پله را در صدر خانه قرار می‌دادند و روی آن‌ها را با کناره‌های قالی می‌پوشاندند. برای فضای حیاط نیز به وسیله چادرهای بزرگ مخصوص سفید رنگ که از پارچه ضخیم درست شده بود، سقفی برای در امان ماندن از آفتاب و باران تعبیه می‌شد. با استفاده از چادرهای مخصوص، قسمت مردان از زنان جدا می‌شد. این مجالس به طور معمول پنج تا ده روضه‌خوان و یکی-دو نفر پامنبری‌خوان داشت که پای منبر شروع به خواندن مرثیه و اشعار مذهبی می‌کردند. در دالان خانه هم‌محلی برای روشن کردن شمع آماده می‌کردند که مردم برای نذر و روشن کردن شمع به این محل می‌آمدند و موقع رفتن مقداری خرمای خشک یا نقل پای شمع می‌گذاشتند. این مراسم تا صبح عاشورا ادامه داشت؛ زیرا مردم شب عاشورا نمی‌خوابیدند و از این مجلس به آن مجلس و از این حسینیه به آن حسینیه می‌رفتند. <ref>کازرونی زند، عمار، به روایت از فاطمه عامری، اختیارآباد، کرمان، 1349 و 1353.</ref>




خط ۱۵: خط ۱۸:




==روضه‌خوانی==
در مراسم روضه‌خوانی، چه به صورت بخش پایانی سخنرانی و در مقام موعظه و چه به صورت مجلسی مستقل، حوادث کربلا و کیفیت شهادت امام حسین (ع) و یاران او و نیز امامان دیگر به صورتی سوزناک بر اساس مقتل‌ها نقل می‌شود. در شهر کرمان اشخاصی که توانایی مالی یا نذر داشتند، از شب اول تا دهم محرم در صحن خانه روضه‌خوانی برگزار می‌کردند. به این ترتیب که منبر چند پله را در صدر خانه قرار می‌دادند و روی آن‌ها را با کناره‌های قالی می‌پوشاندند. برای فضای حیاط نیز به وسیله چادرهای بزرگ مخصوص سفید رنگ که از پارچه ضخیم درست شده بود، سقفی برای در امان ماندن از آفتاب و باران تعبیه می‌شد. با استفاده از چادرهای مخصوص، قسمت مردان از زنان جدا می‌شد. این مجالس به طور معمول پنج تا ده روضه‌خوان و یکی-دو نفر پامنبری‌خوان داشت که پای منبر شروع به خواندن مرثیه و اشعار مذهبی می‌کردند. در دالان خانه هم‌محلی برای روشن کردن شمع آماده می‌کردند که مردم برای نذر و روشن کردن شمع به این محل می‌آمدند و موقع رفتن مقداری خرمای خشک یا نقل پای شمع می‌گذاشتند. این مراسم تا صبح عاشورا ادامه داشت؛ زیرا مردم شب عاشورا نمی‌خوابیدند و از این مجلس به آن مجلس و از این حسینیه به آن حسینیه می‌رفتند. <ref>کازرونی زند، عمار، به روایت از فاطمه عامری، اختیارآباد، کرمان، 1349 و 1353.</ref>
==مراسم روضه‌خوانی در دشتی و کاکی==
==مراسم روضه‌خوانی در دشتی و کاکی==
مراسم روضه‌خوانی در دشتی و کاکی بوشهر به دو صورت روضه‌خوانی کتابی و روضه‌خوانی منبری بود. روضه‌خوانی کتابی در ده شب محرم به وسیله کسانی که سواد کافی داشتند، از روی کتاب که بیشتر کتاب «روضه الشهدا» بود، به مدت نیم تا یک ساعت خوانده می‌شد. این روضه‌خوانی پیش از روضه‌خوانی منبری و مراسم سینه‌زنی اجرا می‌شد. کتاب روضه الشهدا ده باب داشت که از اول محرم به ترتیب از باب اول خوانده می‌شد. باب اول در حالات یوسف و یعقوب، باب دوم در شهادت حمزه، باب سوم در وفات حضرت پیامبر اسلام (ص)، باب چهارم در احوال حضرت فاطمه صدیقه طاهره (س)، باب پنجم در شهادت امیر مؤمنان علی (ع)، باب ششم در حالات امام حسن (ع)، باب هفتم در حالات مسلم و شهادت او، باب هشتم در احوالات فرزندان مسلم بن عقیل، باب نهم در حالات یاران و اصحاب امام حسین (ع) و باب دهم در احوالات شهادت امام حسین (ع) بود.  
مراسم روضه‌خوانی در دشتی و کاکی بوشهر به دو صورت روضه‌خوانی کتابی و روضه‌خوانی منبری بود. روضه‌خوانی کتابی در ده شب محرم به وسیله کسانی که سواد کافی داشتند، از روی کتاب که بیشتر کتاب «روضه الشهدا» بود، به مدت نیم تا یک ساعت خوانده می‌شد. این روضه‌خوانی پیش از روضه‌خوانی منبری و مراسم سینه‌زنی اجرا می‌شد. کتاب روضه الشهدا ده باب داشت که از اول محرم به ترتیب از باب اول خوانده می‌شد. باب اول در حالات یوسف و یعقوب، باب دوم در شهادت حمزه، باب سوم در وفات حضرت پیامبر اسلام (ص)، باب چهارم در احوال حضرت فاطمه صدیقه طاهره (س)، باب پنجم در شهادت امیر مؤمنان علی (ع)، باب ششم در حالات امام حسن (ع)، باب هفتم در حالات مسلم و شهادت او، باب هشتم در احوالات فرزندان مسلم بن عقیل، باب نهم در حالات یاران و اصحاب امام حسین (ع) و باب دهم در احوالات شهادت امام حسین (ع) بود.  
۱۰٬۰۷۲

ویرایش