۶٬۰۷۷
ویرایش
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جز (←به شهادت رسیدن) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۴۹: | خط ۱۴۹: | ||
==به شهادت رسیدن== | ==به شهادت رسیدن== | ||
به دستور ابن زیاد، مسلم بن عقیل را به بالای کاخ دارالاماره بردند. او به هنگام شهادت بر پیامبر (ص) درود می‌فرستاد و می‌گفت: خداوندا! بین ما و قوم گمراه و فریب‌خورده داور باش. مسلم بن عقیل را مشرف به “خدائین“ <ref>ارشاد، ج2، ص62؛ تاریخ کوفه، ص301.</ref> گردن زدند. به گونه‌ای که سرش در میدان افتاد و پس از آن پیکرش را از بام، پایین افکندند. <ref>الاخبار الطوال، ص241؛ ارشاد، ج2، ص62.</ref> بُکیر بن حُمران احمری <ref>انساب الاشراف، ج2، ص340؛ تاریخ طبری، ج5، ص377؛ مقاتل الطالبیین، ص109؛ البدایه و النهایه، ج8، ص157.</ref> یا بکر بن حُمران احمری <ref>ارشاد، ج2، ص63.</ref> و یا احمر بن بکیر، <ref>الاخبار الطوال، ص241.</ref> که بارها در جنگ مغلوب مسلم شده بود و خشم و کینه زیادی علیه مسلم در دل داشت، از طرف عبیدالله بن زیاد مأمور قتل مسلم بن عقیل شد. او سر مسلم بن عقیل را از تن جدا کرد و به نزد عبیدالله بن زیاد برد. سرانجام مسلم بن عقیل با وضعی دل‌خراش به شهادت رسید. پس از شهادت مسلم بن عقیل، عبیدالله، هانی بن عروه را هم به قتل رساند و دستور داد ریسمان به پای هر دو نعش ببندند و در بازارهای کوفه بگردانند. <ref>البدایه و النهایه، ج8، ص157.</ref> آن‌گاه جسد مطهر این دو شهید را در محله ”کناسِه“ <ref>نام محلی در کوفه که قبلاً حالت بازاری و تجاری داشته و موقعیت آن بین مسجد سهله و مسجد کوفه بوده است. افراد اعدامی را در آن مکان بر دار می‌کشیدند. امام علی (ع) در این محله لشکر خود را سامان داد و به جنگ صفین شتافت. امام حسن (ع) نیز پس از شهادت پدر، سپاه خود را در آنجا آماده کرد. عبیدالله بن زیاد هم کوفیان را در همین محل بسیج کرد و به جنگ امام حسین (ع) فرستاد. بدن مسلم و هانی را در این میدان به دار کشیدند. پیکر انقلابی شهید زید بن علی بن الحسین (ع) را نیز در همین مکان چهار سال به دار آویختند.</ref> به دار بیاویزند و او نخستین هاشمی بود که به دار آویخته شد. <ref>تاریخ ابن خلدون، ج3، ص29.</ref> و نخستین شهید از خاندان امام حسین (ع) در نهضت کربلا بود. <ref>مقاتل الطالبیین، ص86.</ref> سپس سر این دو شهید را توسط هانی بن ابی حیه همدانی و زبیر بن اَروَج تمیمی به نزد یزید فرستاد <ref>انساب الاشراف، ج2، ص341-342؛ تاریخ طبری، ج5، ص380.</ref> و گزارش کار را چنین ارائه نمود: ”اما بعد، ستایش خدای را که حق را گرفت و او را از دشمن، آسوده خاطر ساخت. به امیرالمؤمنین خبر می‌دهم که مسلم بن عقیل به خانه هانی بن عروه رفت و من با قراردادن مأموران مخفی و خدعه و فریب توانستم آن دو را از خانه بیرون آورده و گردن بزنم و سرهای آنان را بوسیله هانی بن ابی حیه و زبیر بن اروج تمیمی که از سرسپردگان وفادارند، برای تو فرستادم. از این دو نفر درباره مسلم و هانی هرچه می‌خواهی سؤال کن که هر دو بصیر و راست‌گو و اهل ورع هستند. والسلام“ <ref>ر.ک : انساب الاشراف، ج2، ص339؛ الاخبار الطوال، ص241؛ تاریخ طبری، ج5، ص376؛ الفتوح، ج5، ص56.</ref> | به دستور ابن زیاد، مسلم بن عقیل را به بالای کاخ دارالاماره بردند. او به هنگام شهادت بر پیامبر (ص) درود می‌فرستاد و می‌گفت: خداوندا! بین ما و قوم گمراه و فریب‌خورده داور باش. مسلم بن عقیل را مشرف به “خدائین“ <ref>ارشاد، ج2، ص62؛ تاریخ کوفه، ص301.</ref> گردن زدند. به گونه‌ای که سرش در میدان افتاد و پس از آن پیکرش را از بام، پایین افکندند. <ref>الاخبار الطوال، ص241؛ ارشاد، ج2، ص62.</ref> بُکیر بن حُمران احمری <ref>انساب الاشراف، ج2، ص340؛ تاریخ طبری، ج5، ص377؛ مقاتل الطالبیین، ص109؛ البدایه و النهایه، ج8، ص157.</ref> یا بکر بن حُمران احمری <ref>ارشاد، ج2، ص63.</ref> و یا احمر بن بکیر، <ref>الاخبار الطوال، ص241.</ref> که بارها در جنگ مغلوب مسلم شده بود و خشم و کینه زیادی علیه مسلم در دل داشت، از طرف عبیدالله بن زیاد مأمور قتل مسلم بن عقیل شد. او سر مسلم بن عقیل را از تن جدا کرد و به نزد عبیدالله بن زیاد برد. سرانجام مسلم بن عقیل با وضعی دل‌خراش به شهادت رسید. پس از شهادت مسلم بن عقیل، عبیدالله، هانی بن عروه را هم به قتل رساند و دستور داد ریسمان به پای هر دو نعش ببندند و در بازارهای کوفه بگردانند. <ref>البدایه و النهایه، ج8، ص157.</ref> آن‌گاه جسد مطهر این دو شهید را در محله ”کناسِه“ <ref>نام محلی در کوفه که قبلاً حالت بازاری و تجاری داشته و موقعیت آن بین مسجد سهله و مسجد کوفه بوده است. افراد اعدامی را در آن مکان بر دار می‌کشیدند. امام علی (ع) در این محله لشکر خود را سامان داد و به جنگ صفین شتافت. امام حسن (ع) نیز پس از شهادت پدر، سپاه خود را در آنجا آماده کرد. عبیدالله بن زیاد هم کوفیان را در همین محل بسیج کرد و به جنگ امام حسین (ع) فرستاد. بدن مسلم و هانی را در این میدان به دار کشیدند. پیکر انقلابی شهید زید بن علی بن الحسین (ع) را نیز در همین مکان چهار سال به دار آویختند.</ref> به دار بیاویزند و او نخستین هاشمی بود که به دار آویخته شد. <ref>تاریخ ابن خلدون، ج3، ص29.</ref> و نخستین شهید از خاندان امام حسین (ع) در نهضت کربلا بود. <ref>مقاتل الطالبیین، ص86.</ref> سپس سر این دو شهید را توسط هانی بن ابی حیه همدانی و زبیر بن اَروَج تمیمی به نزد یزید فرستاد <ref>انساب الاشراف، ج2، ص341-342؛ تاریخ طبری، ج5، ص380.</ref> و گزارش کار را چنین ارائه نمود: ”اما بعد، ستایش خدای را که حق امیؤالمومنین را گرفت و او را از دشمن، آسوده خاطر ساخت. به امیرالمؤمنین خبر می‌دهم که مسلم بن عقیل به خانه هانی بن عروه رفت و من با قراردادن مأموران مخفی و خدعه و فریب توانستم آن دو را از خانه بیرون آورده و گردن بزنم و سرهای آنان را بوسیله هانی بن ابی حیه و زبیر بن اروج تمیمی که از سرسپردگان وفادارند، برای تو فرستادم. از این دو نفر درباره مسلم بن عقیل و هانی بن عروه هرچه می‌خواهی سؤال کن که هر دو بصیر و راست‌گو و اهل ورع هستند. والسلام“ <ref>ر.ک : انساب الاشراف، ج2، ص339؛ الاخبار الطوال، ص241؛ تاریخ طبری، ج5، ص376؛ الفتوح، ج5، ص56.</ref> | ||
یزید سر این دو شهید را بر دروازه دمشق آویخت <ref>انساب الاشراف، ج2، ص339.</ref> و از قهر و غلبه عبیدالله، خرسند شد و در نامه‌ای از او سپاسگزاری نمود. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، ج2، ص339-342؛ الاخبار الطوال، ص241-242؛ تاریخ طبری، ج5، ص376-381؛ مقاتل الطالبیین، ص103-108.</ref> | یزید سر این دو شهید را بر دروازه دمشق آویخت <ref>انساب الاشراف، ج2، ص339.</ref> و از قهر و غلبه عبیدالله، خرسند شد و در نامه‌ای از او سپاسگزاری نمود. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، ج2، ص339-342؛ الاخبار الطوال، ص241-242؛ تاریخ طبری، ج5، ص376-381؛ مقاتل الطالبیین، ص103-108.</ref> | ||
کشته شدن مسلم بن عقیل در روز سه شنبه سوم ذی‌حجه <ref>الاخبار الطوال، ص242؛ اللهوف، ص32.</ref> یا هشتم ذی‌الحجه <ref>تذکرة الخواص، ص139.</ref> و یا روز نهم ذی‌الحجه <ref>تاریخ طبری، ج5، ص381؛ مروج الذهب، ج3، ص256.</ref> اتفاق افتاد و امام حسین (ع) در همان روز از مکه بیرون آمد. به نظر می‌رسد تاریخ دقیق شهادت، روز چهارشنبه نهم ذی‌الحجه باشد. | کشته شدن مسلم بن عقیل در روز سه شنبه سوم ذی‌حجه <ref>الاخبار الطوال، ص242؛ اللهوف، ص32.</ref> یا هشتم ذی‌الحجه <ref>تذکرة الخواص، ص139.</ref> و یا روز نهم ذی‌الحجه <ref>تاریخ طبری، ج5، ص381؛ مروج الذهب، ج3، ص256.</ref> اتفاق افتاد و امام حسین (ع) در همان روز از مکه بیرون آمد. به نظر می‌رسد تاریخ دقیق شهادت، روز چهارشنبه نهم ذی‌الحجه باشد. | ||
پس از شهادت مسلم بن عقیل و هانی بن عروه مشخص شد همه کسانی که امام حسین (ع) را به کوفه دعوت کردند و سپس آن هجده هزار نفری که با فرستاده‌اش مسلم بن عقیل بیعت نمودند، احساس مذهبی نداشتند، بلکه به دلایل سیاسی، هوادار خاندان پیامبر (ص) بودند. | |||
===مهم‌ترین خبر منفی و ناگوار از وضعیت کوفه=== | ===مهم‌ترین خبر منفی و ناگوار از وضعیت کوفه=== | ||
خبر شهادت مسلم و | خبر شهادت مسلم بن عقیل و هانی بن عروه، مهم‌ترین خبر منفی و ناگوار از وضعیت کوفه بود. این خبر تلخ و تکان‌دهنده می‌توانست سرنوشت سفر را عوض کند. امام حسین (ع) در میانه راه کوفه در منزلی به نام ثعلبیه، <ref>الکامل التاریخ، ج4، ص42.</ref> زباله، <ref>تاریخ طبری، ج5، ص395.</ref> قادسیه <ref>مروج الذهب، ج3، ص256.</ref> و یا قطقطانه <ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص243.</ref> از شهادت آنان و وضعیت کوفه باخبر شد. گویند مردی از بنی اسد <ref>تاریخ طبری، ج5، ص398.</ref> و یا حُرّ بن یزید ریاحی <ref>مروج الذهب، ج3، ص256.</ref> به او خبر داد. | ||
==آگاه شدن امام حسین (ع) از خبر شهادت== | ==آگاه شدن امام حسین (ع) از خبر شهادت== | ||
امام سخت ناراحت و غمگین شد. گویی آتشی در دلش بر افروخته گردید و جانش را مشتعل ساخت. به قدری از این خبر شکننده ناراحت شد که استرجاع کرد و چندین بار فرمود: “اِنّا للهِ وَ اِنّا اِلَیه‌ِ راجِعوُن‌َ وَ رَحْمَة‌ُ اللهِ عَلَیهِما“ ما از خدا هستیم و به سوی او باز می‌گردیم. خداوند آن دو را رحمت کند. امام مرگش را فجیع خواند و ذکر کرد که زندگی بعد از او ارزشی ندارد. <ref>تاریخ طبری، ج5، ص398.</ref> امام در شهادت مسلم به فضایل و جایگاه او و تکالیف خود و دیگر اصحاب در پیشگاه الهی اشاره کرده و فرمود: آن‌چه بر او بود، به عمل آورد و آن‌چه بر ماست، مانده است <ref>منتهی الامال، ص382 با اشاره به آیه 156 سوره بقره.</ref> | امام حسین (ع) سخت ناراحت و غمگین شد. گویی آتشی در دلش بر افروخته گردید و جانش را مشتعل ساخت. به قدری از این خبر شکننده ناراحت شد که استرجاع کرد و چندین بار فرمود: “اِنّا للهِ وَ اِنّا اِلَیه‌ِ راجِعوُن‌َ وَ رَحْمَة‌ُ اللهِ عَلَیهِما“ ما از خدا هستیم و به سوی او باز می‌گردیم. خداوند آن دو را رحمت کند. امام مرگش را فجیع خواند و ذکر کرد که زندگی بعد از او ارزشی ندارد. <ref>تاریخ طبری، ج5، ص398.</ref> امام حسین (ع) در شهادت مسلم بن عقیل به فضایل و جایگاه او و تکالیف خود و دیگر اصحاب در پیشگاه الهی اشاره کرده و فرمود: آن‌چه بر او بود، به عمل آورد و آن‌چه بر ماست، مانده است <ref>منتهی الامال، ص382 با اشاره به آیه 156 سوره بقره.</ref>. | ||
امام حسین (ع) آن شب را در آنجا ماندند و به یاد مسلم اشک ریختند و این اشعار را زمزمه می‌کردند: <ref>الفتوح، ج5، ص72.</ref> | امام حسین (ع) آن شب را در آنجا ماندند و به یاد مسلم اشک ریختند و این اشعار را زمزمه می‌کردند: <ref>الفتوح، ج5، ص72.</ref> | ||