نیکی آر. کدی (به انگلیسی:  Nikki R. Keddie) (زاده ۱۹۳۰ م.) نویسنده، شرق‌شناس و ایران‌شناس آمریکایی است.

نیکی کدی
نیکی آر کدی.jpg
متولد سال ۱۹۳۰ م
نیویورک

زندگینامهویرایش

دکتر نیکی کدی سال‌ها به تدریس تاریخ ایران و خاورمیانه در "دانشگاه کالیفرنیا" اشتغال داشت و کتاب‌ها و مقالات متعددی درباره‌ی ایران خصوصا ایران پس از انقلاب اسلامی نگاشته‌است.

تعزیه، روضه خوانی و کارکرد آنها در آثارویرایش

کدی در کتاب ریشه‌های انقلاب ایران[۱] اشاره کوتاهی به روضه‌خوانی و مجالس مذهبی زنانه کرده‌است. او بر وجه مردمی مجالس و مراسم مذهبی که زمینه‌ساز تاثیرگذاری آنها در حیات اجتماعی ایرانیان شده‌است نیز تاکید می‌کند. این کتاب که یکی از نخستین کتاب‌های تحلیلی درباره‌ی انقلاب اسلامی ایران است، در سال ۱۹۸۱ م. منتشر شد و "عبدالرحمن گواهی"[۲] آن را به فارسی ترجمه کرده‌است. در این کتاب کدی با اشاره به مراسم عزاداری محرم و تعزیه، تحلیلی از جایگاه تعزیه در جامعه‌ی ایرانی ارائه داده‌است. او به کارکرد التیام بخشی عاطفی تعزیه به ویژه برای زنان اشاره‌کرده و همچنین از کارکردهای سیاسی اجتماعی این هنر نمایشی در مقاطع حساس سخن گفته است:

«هنگامی که آرامش سیاسی برقرار باشد این نمایشنامه‌ها بیشتر به صورت مفری برای ابراز احساسات علیه ممنوعیت‌های جنسی، سیاسی و شخصی است اما هنگامی که شرایط جامعه بحرانی می‌شود، توجه مردم به سمت مفاسد اجتماعی و بی‌عدالتی و ضرورت مبارزه علیه آنها جلب شده و نمایش‌نامه‌ها و روضه‌خوانی‌ها بیشتر به یک تریبون سیاسی به منظور بیان این قبیل مطالب درمی‌آید»

او در کتاب ایران دوره‌ی قاجار و برآمدن رضاخان[۳] نیز وضعیت و جایگاه تعزیه را به عنوان شکلی از فرهنگ عمومی در ایران دوره قاجار اشاره کرده و آن را واجد تاثیرگذاری و اهمیتی بیشتر از فرهنگ درباری در میان اکثر مردم دانسته‌است.

آثارویرایش

جوایز و افتخارات[۴]ویرایش

  • ۱۹۹۴ م. عضویت در آکادمی هنر و علوم آمریکا
  • ۲۰۰۱ م. دریافت مدرک مربی‌گری از انجمن مطالعات خاورمیانه و عضویت در آن انجمن در سال ۲۰۰۳ م.
  • ۲۰۰۲ م. دریافت جایزه از اتحادیه تاریخی آمریکا
  • ۲۰۰۲ م. دریافت جایزه تاریخ ایران از موسسه دانش نامه ایرانیکا
  • ۲۰۰۴ م. دریافت جایزه بالزان
  • ۲۰۰۸ م. دریافت جایزه از انجمن بین‌المللی دانشجویان ایران

منابعویرایش

پی نوشتویرایش

  1. کدی ۱۹۸۱ م.
  2. کدی ۱۳۹۶ م.
  3. کدی ۱۹۹۹ م.
  4. Reward and Honor