شمایل در اصل،به معناى صفتها و خصلتهاى انسان است،اما به چهره و ویژگیها و مشخصات صورت نیز گفته مى‌شود. همچنین به صورت نگارى و ترسیم چهرۀ بزرگان دین و نگارگرى وقایع مذهبى«شمایل سازى»مى‌گویند. «شمایل گردان»نیز به کسى گویند که «تصویرهاى قاب کردۀ بزرگان دین را به معرض نمایش گذارد». [۱]

مفهومویرایش

از سنتهاى مذهبى قدیم در تکایا آن بوده که در ایام عزادارى براى یادآورى فرات، تشتى پر آب در گوشه‌اى از تکیه مى‌نهادند و علمى را به ستونى به نشانى علمدارى حضرت عباس مى‌بستند و بر روى پرده‌ها یا دیوارها شمایلى از شهادت هفتاد و دو تن مى‌کشیدند و در و دیوار را رنگ عزا مى‌دادند، تا هماهنگ با محتواى تعزیه و شبیه‌خوانى باشد. شمایل‌نگارانى هم همواره بوده‌اند که ذوق و هنر خویش را در راه اباعبدالله(ع) و موضوعات دینى مربوط به أئمه وقف مى‌کردند. کسانى با عنوان «پرده‌دار» به مرثیه‌خوانى پاى این شمایل و تصویرهاى مذهبى مى‌پرداختند. به آنان «شمایل خوان» هم مى‌گفتند. تابلوهاى تصویرگران وقایع مذهبى، بر محور قصص قرآنى، جنگهاى پیامبر و حضرت على(ع)، ثبت وقایع عاشورا، خروج مختار و...است.

منبعویرایش

پی‌نوشتویرایش

  1. فرهنگ فارسى،معین.