بین الحرمین
بین الحرمین فاصله میان حرمهای امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) در کربلا نامیده میشود.
مفهومویرایش
بین الحرمین در لغت به معنای میان دو بارگاه است و به طور عام به فاصله میان دو حرم اطلاق میشود. در معنای خاص و متاخر به فاصله میان حرمهای امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) بین الحرمین گفته میشود. در برخی روایات از فاصله میان مکه و مدینه هم با این نام تعبیر شده و وقوع حادثه ای در آن از علائم ظهور شمرده شدهاست. گاهی نیز به فاصله بین مسجد النبی و قبرستان بقیع، بین الحرمین گفته میشود. همچنین در بازار تهران میان دو مسجد شاه و مسجد جامع به بازار بین الحرمین مشهور است.
مکانویرایش
رایج ترین کاربرد بین الحرمین در دهههای اخیر، همان فاصله دو صحن میان دو حرم در کربلا است. این صحن از سمت غرب به حرم امام حسین(ع) و از سمت شرق به حرم حضرت عباس(ع) متصل است. در دو سوی شمالی وجنوبی آن هتلها مغازهها قرار دارند. فاصله میان دو حرم 378 متر است که هم اندازه فاصله بین صفا و مروه در مکه میباشد. در ادبیات مذهبی معاصر از این شباهت استفاده میشود.
نحوه ساختویرایش
در ابتدا فاصله دو حرم بخشی از بافت قدیمی شهر کربلا بود و منازل شخصی، بازار «سوق الهرج»، مدارس علمیه بادکوبه و حسن خان و اماکنی از جمله مرقد «سید مجاهد» در آن قرار داشت. پس از آنکه وزارت اوقاف عراق در سال 1393 قمری اداره عتبات عالیات را به دست گرفت، در سال 1400 ق. بازسازی و توسعه حرمین در دستور کار قرار گرفت. در جریان جنبش اعتراضی شیعیان در شعبان سال 1400 ق. که به «انتفاضه شعبانیه» معروف شد علاوه بر حرمین بسیاری از اماکن و حسینیهها در این فاصله توسط نیروهای حکومتی وقت تخریب شد.
پس از آن بین الحرمین طی دو سال از 1405 تا 1407 ق. ساخته شد. در محرم 1405 با حضور صدام حسین، آخرین رئیس جمهور دولت بعث عراق در کربلا یک میلیون دینار برای بازسازی و توسعه حرمین اختصاص یافت. اتصال دو حرم نیز بخشی از این طرح گسترده بود. در این طرح املاک اطراف و میان دو حرم تملک شد و با تخریب آنها صحن بین الحرمین با عرض 40 متر شکل گرفت و در سوم جمادی الثانی 1407 ق افتتاح شد.
نقش در ادبیاتویرایش
در دهههای اخیر و پس از احداث بین الحرمین این اصطلاح وارد ادبیات مذهبی و عاشورایی شده و حتی هویت مستقل از دو حرم یافته است. اشعار بسیاری درباره این مکان سروده شده و مداحی و نوحهخوانیها هم از آن به عنوان یکی از مکانهای محبوب و میعادگاه عاشقان امام حسین(ع) تعبیر میشود. همچنین در نامگذاری هیئتهای عزاداری نیز از این نام استفاده میشود.