نگاهی نو به جریان عاشورا

گروهی از پژوهشگران پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، زیر نظر سید علی رضا و اسعی، چاپ اول: قم، مؤنشسهٔ بوستان کتاب، 1383. 504 ص، وزیری. کتاب مزبور، که به عنوان پژوهش دینی برتر از طرف دبیرخانهٔ دین پژوهان کشور برگزیده شده، در بردارندهٔ دوازده مقاله در بارهٔ قیام عاشوراست. در مقالهٔ نخست با عنوان «رازهای ماندگاری عاشورا» از سید علی رضا و اسعی، به همین موضوع پرداخته شده است. مقالهٔ دوم با عنوان «امام حسین علیه الشلام و صلح امام حسن علیه الشلام»، از همان نویسنده، عهده دار اثبات این موضوع است که اگر امام حسین به جای امام حسن قرار میگرفت، مانند او رفتار می کرد. «جوانان و نوجوانان در کربلا»، عنوان سومین مقاله است که نویسندهٔ آن، محمد حسین علی اکبری، این گروه ببینی را از بنی هاشم (فرزندان امیرالمؤمنین و امام حسن و امام حسین و خاندان عقیل) و غیر بنی هاشم، شناسانده است. «شهدای علوی تبار در واقعهٔ کربلا (پسران امام علی علیه الشلام)»، به قلم سید محمود سامانی، چهارمین مقاله، و دربارهٔ پسران شهید امام علی، و شهدای منسوب به آن حضرت است. در مقالهٔ پنجم با عنوان «نقش زنان در نهضت عاشورا»، از حمید رضا مطهری، به علت حضور زنان و نقش آفرینی ایشان و اندکی از شرح حالشان پرداخته شده است. در مقالهٔ ششم تحت عنوان «بازماندگان واقعهٔ عاشورا (مردان و پسران)»، از محمّد غفوری، از افرادی یاد شده است که پس از عاشورا زنده ماندند. «شهادت امام حسین علیه المشلام از منظر اهل سنت»، به قلم عبدالمجید ناصر داوودی، هفتمین مقالهٔ این مجموعه است و عهده دار تبیین و تحلیل دیدگاه ایشان. در هشتمین مقاله با عنوان «بنی هاشم پس از قیام عاشورا»، از علی آقاجانی قناد، فعالیتهای نخبگان بنی هاشم پس از عاشورا تا سالهای نخست حکومت عباسیان، بررسی شده است. «نقش تبلیغی اهل بیت امام حسین علیهم المشلام در نهضت عاشورا»، از علی رضا انصاری، عنوان نهمین مقاله است و به نقش ایشان در خنثی سازی دروغهای امویان علیه امام حسین اختصاص دارد. مقالهٔ دهم زیر عنوان «رأس الحسین علیه الشلام و مقامهای آن»، نوشتهٔ مصطفی صادقی، ضمن اشاره به تاریخچهٔ بریدن سر، از مقامهای رأس الحسین بحث کرده است. در مقالهٔ یازدهم، از یدالله مقدسی، از «حائر حسینی در گذر تاریخ از آغاز تا صفویه» سخن رفته است. مقالهٔ دوازدهم، به قلم علی اکبر امامی حجتی، به «تعداد یاران امام حسین علیه الشلام در کربلا» میپردازد.

منابع

کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 233-234.