کامل الزیارات
ابوالقاسم جعفربن محمد بن قولویه قمی. تصحیح بهزاد جعفری. زیر نظر علی اکبر غفاری. چاپ اول: تهران، نشر صدوق، 1375. یو + 352 ص، وزیری. سند.
نویسنده کتاب، معروف به ابن قولویه (م 367 یا 368 یا 369 ق)، از فقیهان و محدثان مورد اعتماد شیعه است. از این کتاب او با این عنوان‌ها یاد می‌شود: الزیارات، جامع الزیارات، کامل الزیارة و کامل الزیارات، اما دو عنوان اخیر مشهورتر است.
کامل الزیارات مشتمل بر 108 باب است. باب اول تا پانزدهم و 99 تا 108 درباره ثواب زیارات رسول خدا -ص- و امیرالمؤمنین -ع- و دیگر امامان و مؤمنان است و اختصاص به امام حسین ندارد. بنابراین از 108 باب کتاب، 25 باب آن، که در حدود نود صفحه از کتاب و یک چهارم آن است، درباره امام حسین نیست. به دیگر سخن، 83 باب از 108 باب، که در حدود 260 صفحه از کتاب و سه چهارم آن است، اختصاص به امام حسین دارد. بدین سبب و نیز به سبب اهمیت کتاب که از منابع دست اول روایی و مورد اعتماد است و راویان آن توثیق شده‌اند، در کتابشناسی حاضر به معرفی آن پرداخته‌ایم.
عنوان بعضی باب‌های کتاب (از باب شانزدهم تا 98 که به امام حسین اختصاص دارد)، عبارت است از: آیات قرآن درباره کشته شدن امام حسین، علم پیامبران به کشته شدن امام حسین، گریستن آسمان و زمین بر امام حسین و حضرت یحیی، پاداش گریه بر امام حسین، دعای پیامبر و امیرالمؤمنین و حضرت فاطمه و امامان -ع- به زائران قبر امام حسین، برابر بودن زیارت امام حسین با حج، برابر بودن زیارت امام حسین با حج و عمره، برابر بودن زیارت امام حسین با چند حج، گِل قبر امام حسین موجب شفا و امان است. حرمت خوردن همه گِلها به غیر از گِل قبر امام حسین.
این کتاب پیشتر با تصحیح علامه امینی، و بعد از آن با تصحیح جواد قیومی و دیگران منتشر شده بود. ترجمه منتخبی از آن با عنوان ترجمه منتخب کامل الزیارات ( چاپ اول: تهران، انتشارات میقات، 1365)، و ترجمه کامل آن با عنوان ترجمه کامل الزیارات، به قلم سید محمد جواد ذهنی تهرانی (چاپ اول: تهران، انتشارات پیام حق، 1377)، منتشر شده است. ترجمه‌ای دیگر از آن که گزیده است، ذیل عنوان فضیلت زیارت سیدالشهداء علیه‌السلام، به قلم محمد حسین صفاخواه و عبدالحسین طالعی (چاپ اول: تهران، انتشارات ابرون، 1381)، نشر یافته است. در مقدمه این اثر به برخی دیگر از ترجمه‌ها اشاره شده است.
منابع
کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 37-38.