پرده خوانی
نوحهخوانى بر اساس پردهاى که به دیوار نصب مىکنند و روى آن تصاویرى از چهرههاى خوب و بد در تاریخ اسلام،بویژه حوادث مربوط به عاشوراست و نوحهخوان ،طبق صحنههاى تصویر،اشعار و مراثى را مىخواند و مردم که اغلب پاى دیوارها در کوچهها و میادین یا تکیهها پاى صحبت و نوحهاش مىنشینند،دور او جمع مىشوند و مىگریند و به پرده خوان،طبق نذر و نیاز خویش،کمک مالى مىکنند. پردهخوانى،یکى از هنرهاى نمایشى و شرح حال و سیرۀ اولیاء دین است که بر اساس تصاویر منقوش بر پردههاى بزرگ،اجرا مىگردد.پرده خوان دهانى گرم و صوتى دلنشین دارد و همراه با خواندن،اشاره به تصاویر مىکند.
شمایل نگارى و صورتگرى مذهبى،خود را در پردهها نشان مىدهد.نوعى از نقاشى مذهبى در این پردهها تجلّى مىیابد.«بر مبناى حوادث تاریخ اسلام،بویژه وقایع کربلا، نقاشیهاى در هم و برهمى روى پرده کشیده مىشود که عنوان«پرده نگارى»دارد.
نگارگران پردههاى مذهبى،عموما با الهام از مقتلها،به تصویر صحنهها مىپرداختند.
نقّالانى هم با نصب آنها بر روى دیوار و در حضور مردم،با دهانى گرم به تعزیهخوانى و پردهخوانى بر اساس حوادث به تصویر کشیده شده مىپرداختند.محتواى این پردهها اعمّ از دنیا و آخرت و بهشت و جهنّم و صالحان و شروران و حسینیان و یزیدیان بود.در این پردهها،شمایل حضرت عباس با دستانى از بدن جدا،طفلان مسلم،خیمههاى سوزان، قیام مختار،مجلس جنّ و انس،معراج پیامبر به همراه براق،کوثر،ضامن آهو و...کشیده مىشد و نقّالان پرده خوان با نثر و شعر،حوادث مربوط به آنها را با صدا بازگو مىکردند و از حاضران اشک مىگرفتند.» [۱]
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 86-87.
- ↑ کیهان(روزنامه)73/4/7 ص 12 مقالۀ«پردههاى مذهبى».در زمینۀ پردهخوانى از جمله ر.ک:«دایره المعارف تشیّع»،ج 3،ص 613.