پرچم

علم و بیرقى که به رنگهاى مختلف،بویژه رنگ سیاه،نشان گروه و هیئت خاصّى است.پرچم در گذشته اغلب در میدانهاى جنگ و لشکرها و گروههاى نظامى کاربرد داشته است،سپس هر جمعیتى به عنوان نشان خاص خود،علمى مخصوص مى‌افراشتند.

در عزادارى ابا عبد الله«ع»نقش پرچم سیاه،مهمّ است.در ایّام عزا و عاشورا،بر سر در خانه‌ها،مغازه‌ها و در معابر مى‌زنند تا نشانۀ ایّام سوگوارى باشد و تأثیر عاطفى خاصّى دارد.«...با نیم متر چوب و نیم متر پارچۀ سیاه،مى‌توان موجى از احساسات بى‌دریغ دربارۀ بزرگ سالار شهیدان مشاهده کرد که در هیچ جا نمونه‌اى از آن دیده نمى‌شود؛در حالى که براى تشکیل اجتماع حتّى کوچکى باید متحمّل زحمات زیادى گردید».

شکلهاى خاص علمات و کتل در دسته‌هاى عزادارى،تحوّل یافته همان پرچم است که سنّتهاى خاصّى را همراه دارد.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 85-86.