ملا کاظم ازری
ملّا کاظم بن محمّد بن مهدی ازری بغدادی از شعرای عراق در نیمه‌ی دوم قرن دوازدهم هجری است که به سال 1143 ه. ق در بغداد متولّد شد.
خاندانش که همه اهل فضل بودند، مدّتها پیش از تولّد او در بغداد سکونت گزیده و در این شهر آوازه‌ای بلند داشتند.
ملّا کاظم در کودکی علوم عربی و اندکی فقه و اصول فراگرفت.
وی مردی جلیل القدر و بزرگوار بود و طریق اخلاص و عقیدت در حضرت رسالت و اهل بیت نبوّت را به قدم صدق و حقیقت می‌پیمود.
ملّا کاظم شاعری بزرگوار بود که علمای شیعه عراق از جمله مرحوم سیّد بحر العلوم به او و اشعارش ارج می‌نهادند و مردم نیز از اشعارش استقبال فراوان نمودند. از جمله اشعار او قصیده‌ی هائیه‌ی معروفی است که در مدح و منقبت ائمه اطهار (ع) سروده است. این قصیده بیش از هزار بیت بوده که مقداری از آن از میان رفته و اکنون کمتر از ششصد بیت آن در دست است.
او به سال 1211 هجری وفات یافت و در کاظمین به خاک سپرده شد. [۱]
رثای حسین (ع):
1- للّه صخرة وادی الطف ما صدعت‌إلا جواهر کانت حیلة الزمن
2- من مبلغ سوق ذاک الیوم ان به‌جواهر القدس قد بیعت بلا ثمن [۲]
1- به خدا سوگند، در دل صخره‌ی زمین، طف جواهری است که آرایش‌دهنده‌ی روزگاران است.
2- در روز عاشورا (در کربلا)، بازاری برپا شد که در آن گوهرهای عالم قدس را به رایگان فروختند.
قد غیر الطعن منهم کلّ جارحةالا المکارم فی أمن من الغیر [۳]
نیزه‌ها تمام اندام آنان را پاره‌پاره کردند، اما بزرگواری و کرامت آنان از هر دگرگونی، در امان بود.
در شبی که ملا کاظم این بیت را سرود، در همان شب یکی از دوستان او که میانه خوبی هم با او نداشت، فاطمه زهرا (س) را در رؤیا دید که آن بیت را می‌خواند، پرسید این شعر از کیست. حضرت فرمود: از شیخ کاظم ازری، از او بگیر!
منابع
دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج1، ص: 467.