ابن الصیفی‌

شهاب الدّین ابو الفوارس سعد بن محمّد تمیمی، فقیهی عالم و شاعری ادیب بود. گفته‌اند که او داناترین فرد نسبت به اشعار و اختلاف لغات عرب بوده است. او در ماه شعبان سال 574 (ه. ق) در بغداد وفات یافت و در مقابر قریش دفن شد.

ابن صیفی اشعاری در رثای حسین بن علی (ع) سروده است.

ابن خلکان در مورد این اشعار گفته است: «شیخ نصر اللّه مجلی که از ثقات اهل سنت است گفت: علی بن ابی طالب (ع) را در خواب دیدم و گفتم: ای امیر مؤمنان وقتی شما مکّه را فتح کردید، گفتید، هرکس وارد خانه‌ی ابو سفیان شود، در امان است. اما آل ابو سفیان در کربلا آن‌گونه جبران کردند و در کربلا و عاشورا بر حسین چه گذشت؟

علی (ع) فرمود: آیا اشعار ابن الصیّفی را نشنیده‌ای؟ گفتم: نه ای امیر مؤمنان. سپس آن حضرت فرمود: پس بشنو (و اشعار را خواند). چون صبح از خواب برخاستم به نزد ابن الصیّفی رفتم و خواب خود را گفتم. او فریادی زد و سخت گریست و مدهوش شد و با صدای بلند گریه سر داد و گفت که این شعر را همان شب سروده است.»

1- ملکنا فکان العفو منا سجیّةبیوم به بطحاء مکة تفتح

2- و حلّلتم قتل الأساری و طالمافککنا أسیرا منکم کاد یذبح

3- فحسبکم هذا التفاوت بیننافکلّ إناء بالذی فیه ینضح

1- هنگامی‌که ملک به دست ما افتاد، روش ما عفو و بخشایش بود و چون شما به قدرت رسیدید، خون ما را چون سیل جاری کردید.

2- و کشتن اسیران را حلال شمردید، در حالیکه ما اسیران شما را می‌بخشیدیم و آنها را آزاد می‌کردیم.

3- همین‌قدر تفاوت میان ما و شما بس. آری هرچه در ظرف باشد هما به بیرون می‌تراود.

منابع

دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:287.