مصعب بن زبیر
مصعب بن زبیر بن عوّام بن خویلد برادر عبد اللّه بن زبیر است. پس از مرگ یزید بن معاویه در ربیع الاول سال 64 هجری، مردم حجاز و عراق و فارس و خراسان یعنی تمام ممالک مسلمان آن روز به استثنای مصر و شام خلافت عبد اللّه ابن زبیر را پذیرفتند. مصعب از طرف برادرش امارت کوفه یافت و با مختار بن ابی عبیده ثقفی جنگید و او را کشت و سرش را به مکّه نزد برادرش فرستاد. پس از آن عبد الملک بن مروان سپاهی به سوی عراق سوق داد و با مصعب جنگید و در این نبرد مصعب در جمادی الاولی سال 72 هجری به دست حجّاج بن یوسف ثقفی کشته شد و پس از آن حجاج مکّه را هم تصرف کرد. [۱]
و إن الاولی بالطفّ من آل هاشم‌تآسوا فسنوا للکرام التآسیا [۲] آن پیشگامان بنی هاشم در کربلا پایداری کردند و برای همه آزادگان سنّت پایداری را سرمشق نهادند.
منابع
دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمد زاده ،ج1،ص:56