سعد بن‌ حنظله‌ تمیمی

سعد بن‌ حنظله‌ تمیمی،

مزار یاران امام حسین(ع).jpg
اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل سعد بن‌ حنظله‌ تمیمی
محل زندگی کوفه
نقش های برجسته پس‌ از نبرد در روز عاشورا در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به ‌شهادت‌ رسید

زندگینامه

سعد بن حنظله تمیمی از طایفه بنی‌ تمیم، منسوب به قبیله تمیم‌ و از اعراب عدنانی شمال شبه‌ جزیره بود که در کوفه می زیست. او از زعمای بنی‌ تمیم به‌شمار می‌رفت. سعد از اعیان سپاه امام حسین (ع) به‌شمار می‌رفت.

نام وی را سعید نیز گفته‌اند. [۱] اگر چه تستری وی را همان حنظله بن اسعد شبامی دانسته [۲] و دلیلش این است که ابن شهر آشوب از شهادت او سخنی به میان نیاورده، [۳] اما محمد مهدی شمس‌الدین این نظر را نپذیرفته و گفته بنا بر نقل مجلسی [۴] و همچنین نظر محمد بن ابی‌ طالب هاشمی در کتاب مقتل، آنان دو نفر هستند. علاوه بر آن حنظله بن سعد شبامی از اعراب جنوب است در حالی‌ که سعد بن‌ حنظله، تمیمی و از اعراب شمال شبه‌ جزیره است و تصحیف و اشتباه در این‌ حالت بسیا‌ر بعید به نظر می‌رسد. [۵]

نقش در واقعه کربلا

سعد صبح روز عاشورا و بعد از شهادت عمرو بن خالد ازدی و پسرش، در حالی‌ که جنگ در اوج خود بود، به خدمت امام حسین (ع) رسید و اجازه نبرد خواست. آن‌گاه پس از اذن امام حسین(ع) به میدان شتافت و با خواندن‌ رجزی دلاورانه ‌جنگید‌:

صبراً علی الاسیاف و الاسنه
و حور عین ناعمات هنه
یا نفس للراحة فاجهدنه
صبراً علیها لدخول الجنه
لمن یرید الفوز لا بالظنه
و فی طلاب الخیر فارغبنه

آن‌که بهشت و فوز و رستگاری می‌طلبد، بر تیزی شمشیرها و برّندگی نیزه‌ها شکیبایی و صبوری خواهد کرد. آنکه زنان سیه‌چشم بهشتی می‌طلبد و به رهایی و روشنی و پیروزی واقعی و راستین می‌اندیشد، در هنگامه هولناک نبرد، گام پس نمی‌نهد و در دریای شمشیر و تیر و نیزه عاشقانه فرو می‌رود. ای نفس! در جستجوی راحتی و آسودگی بهشتی و عطش‌زده رسیدن به خوبی و مشتاق درک نیکی و زیبایی باش.

او از نبردی‌ سخت‌ در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به ‌شهادت‌ رسید. [۶] در زیارتنامه‌ها نام وی ذکر نشده است. [۷]

منبع

پی نوشت

  1. تاریخ روضه الصفا، میر خواند، میر محمد سید برهان الدین خداوند شاه، تهران: کتابفروشی مرکزی، ۱۳۳۹ ش.ج۳، ص۱۵۴.
  2. قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۹ ه ق.، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۹ ه ق.، ج۴، ص۳۱۸.
  3. ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش.، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ج۴، ص۱۰۱.
  4. بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲ ش.، ج۴۵، ص۱۸.
  5. انصار الحسین، ص۱۰۰.
  6. الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵ م.، ج۵، ص۱۹۳.
  7. برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴؛ الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵ م. ج۵، ص۱۹۳.