یزید بن معاویه

خلیفۀ جنایتکار اموى که فاجعۀ کربلا به دستور او پدید آمد.وى در سال 25 هجرى تولّد یافت.جوانى میگسار،سگباز و اهل بوزینه بازى و عیّاشى بود. چون معاویه مرد،با او به عنوان خلافت بیعت کردند.معاویه پیش از مرگش از بسیارى بیعت بر ولیعهدى او گرفته بود.یزید اندیشه‌هاى الحادى داشت و به مبدأ و معاد بى‌عقیده بود.بى‌بندوبار و اهل عیش و طرب بود.در زمان او فسق و فجور به والیان هم گسترش یافت و آوازه‌خوانى در مکه و مدینه آشکار شد و مردم به شراب‌خوارى علنى پرداختند.

سید الشهدا«ع»وقتى با اصرار ولید و مروان براى بیعت با یزید مواجه شد به فسق او شهادت داد و فرمود:«یزید رجل فاسق شارب الخمر قاتل النّفس المحترمة معلن بالفسق و مثلى لا یبایع مثله». یزید،مردى فاسق،شراب‌خوار،آدم کش است که آشکارا گناه مى‌کند و کسى همچون من با کسى مثل او بیعت نخواهد کرد.

این شناخت سید الشهدا«ع»از یزید،سابقه داشت.حتى روزى در یک جلسه،آن حضرت در پاسخ معاویه که از یزید ستایش کرد،برخاسته،زشتیها و مفاسد یزید را بر شمرد و به معاویه به خاطر بیعت گرفتن از این و آن براى پسرش یزید،اعتراض کرد.

یزید نیز همچون پدرش،به حیف و میل بیت المال و کشتن انسانهاى با ایمان و ایجاد فساد و مفاسد در دستگاه حکومت پرداخت.به والى مدینه نوشت که به زور از سید الشهدا«ع»بیعت بگیرد و اگر نپذیرفت،گردن او را بزند.براى سرکوبى هواداران امام حسین«ع»که با مسلم بن عقیل در کوفه بیعت کرده بودند،«ابن زیاد»را به ولایت کوفه گماشت و به کشتن امام فرمان داد.«ابن جوزى»دربارۀ او گفته است:«چگونه قضاوت مى‌کنید دربارۀ مردى که سه سال حکومت کرد،در سال اول حسین«ع»را به شهادت رساند و در سال دوّم مردم مدینه را دچار وحشت ساخت و مدینه را براى لشکریان خود مباح گرداند و در سال سوّم،خانۀ خدا را با منجنیق سنگباران کرد و ویران ساخت.» که اشاره به حادثۀ کربلاست و«واقعۀ حرّه»که مردم مدینه در سال 63 هجرى بر ضدّ والى قیام کردند و او و دیگر امویان را از شهر بیرون نمودند و این پس از آن بود که فساد و آلودگى و جنایات یزید بر آنان آشکار شد.یزید هم مسلم بن عقبه را با لشکرى براى قتل عام مردم فرستاد.در سال 64 هجرى نیز همان سپاه براى سرکوب قیام عبد الله بن زبیر به مکّه هجوم بردند و به مسجد الحرام و حرم خدا با منجنیق حمله کردند.کعبه و مسجد الحرام سوخت و ویران شد و عدّه‌اى کشته شدند. ننگها و آلودگیهاى یزید،بیش از آن است که در این مختصر بگنجد. مدّت حکومت یزید،سه سال و هشت ماه بود و در سال 64 در «حوارین»از اطراف دمشق مرد و در«باب الصغیر»دمشق دفن شد.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 482-484.