نقض مقررات جنگى
عملکرد سپاه کوفه در حادثۀ کربلا با اصحاب و اهل بیت امام حسین«ع»،از اصول و قواعد جنگى تجاوز کرد.نمونه‌هایى از این نقضها از این قرار است:
1-حملۀ عمومى به یک نفر:بر خلاف مقرّرات نبردهاى تن به تن و رفتن یک هماورد به میدان یک مبارز،در کربلا گاهى دسته جمعى به یکى از یاران حسین«ع»حمله مى‌شد، مثل عابس که بر او تاختند یا دستور سنگباران او صادر شد.
2-تعرّض مسلّحانه به زن و کودک:زنان و کودکان در جنگها مصونیّت دارند،ولى در کربلا،به دستور شمر،خیمه‌ها را بر سر زنان و کودکان بى‌پناه سوزاندند و به خیمه‌نشینان بى‌دفاع تاختند و آنان را آوارۀ صحرا کردند.
3-اسیر گرفتن زن مسلمان:زن مسلمان را نمى‌توان اسیر گرفت.على«ع»هم در جنگ صفّین اسیر نگرفت،امّا سپاه یزید،بازماندگان اصحاب و اهل بیت امام حسین«ع»را (زینب،امّ کلثوم،سکینه و...)به اسارت گرفته به کوفه و شام بردند.در دربار شام هم یکى از شامیان از یزید مى‌خواست که فاطمه،دختر سید الشهدا را بعنوان کنیز به او ببخشد،که مورد اعتراض زینب قرار گرفت.
4-غارت:پس از شهادت امام،به خیمه‌ها تاختند و هر چه یافتند به غنیمت و غارت گرفتند،حتى روپوش زنان و جامۀ سید الشهدا و گوشوارۀ دخترکان را. [۱] اینها همه افزون بر اصل ماجرا و کشتن فرزند پیامبر و منادى حق و عدالت بود،که آن نه تنها نقض مقرّرات جنگ،بلکه نقض اسلام و قرآن بود.به همین جهت،این ننگ و نفرت و نفرین از آل امیّه و یزیدیان،تا قیامت بر آن سنگدلان ماند.آنچه از کوفیان و یزیدیان در این حادثه دیده شد، همه تخطّى از اصول انسانى و اسلامى بود،برخى هم بى‌سابقه و شگفت بود و براى ارعاب دیگران به آن گونه سرکوب شدید پرداختند و مخالفان را گردن زدند و شهدا را لگدکوب سم اسبان ساختند.عبد الله بن بقطر را در کوفه،از بالاى قصر پایین انداختند و هنوز رمقى در بدن داشت که سرش را بریدند.قیس بن مسهّر را از بالاى دار الأماره به پایین انداختند و متلاشى شد و جان داد.مسلم بن عقیل را نیز بالاى قصر برده،گردن زدند، سپس بدن او را پایین انداختند.هانى بن عروه را نیز دست بسته در بازار گردن زدند،سپس پاهایش را بسته و پیکرش را در بازار کشیدند. [۲] نیز آوردن انبوه آن سپاه عظیم براى کشتن جمعى محدود،استفادۀ از شیوۀ آب بستن به روى سپاه و تشنه نگهداشتن آنان،سرهاى شخصیتهاى بارز را از تن جدا کردن و شهر به شهر گرداندن،همه از شیوه‌هاى زشتى بود که در حادثۀ کربلا انجام گرفت و مقررات جنگى و اصول اخلاقى و انسانى نقض شد.
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 450-451.