کتابنامه عاشورا
درباره زندگینامه امام حسین(ع) و حادثه عاشورا و شهادت آن حضرت و یارانش، آثار بیشمارى چه بصورت شعر یا نثر، نوشته شده است. علاوه بر دیوانهاى اشعار و نوحه‌ها، کتابهایى درباره آن قیام، چه بصورت نقلى و بیان حوادث، چه بشکل تحلیلى و بررسی‌هاى عمیق نوشته و چاپ شده‌است.
در اینجا برخى از کتب یاد شده را در دو بخش عربى و فارسى نام مى‌بریم.
کتابهای نهضت عاشورا
عربى[۱]
- ایمتنا (ج 1)، على محمد دخیل
- ابصار العین فى انصار الحسین(ع)، محمد بن طاهر سماوى
- ابو الشهدا، عباس عقاد
- الامام الحسین(ع)، عبد الله العلائلى
- الامام الحسین بن على الشهید، عبد الودود الامین
- الامام الحسین فى حله البرفیر، سلیمان الکتانى
- انصار الحسین(ع)، محمد على عابدین
- انصار الحسین(ع)، محمد مهدى شمس الدین
- اسرار الشهاده، فاضل دربندى
- بحار الانوار (ج ۴۴-۴۵)، علامه مجلسى
- ثوره الحسین(ع)، محمد مهدى شمس الدین
- ثوره الحسین فى الوجدان الشعبى، محمد مهدى شمس الدین
- الحسین فى طریقه الى الشهاد على بن الحسین الهاشمى
- الحسین و بطله کربلا، محمد جواد مغنیه.
- حیاه الامام الحسین بن على، باقر شریف القرشى
- الخصائص الحسینیه، شیخ جعفر شوشترى
- الدوافع النفسیه لانصار الحسین، محمد على عابدین
- الشهید و الثوره، هادى المدرس
- على طریق کربلا، محمد حسین فضل الله
- عوالم (الامام الحسین)، عبد الله البحرانى
- العیون العبرى، سید ابراهیم المیانجى
- فرسان الهیجا، ذبیح الله محلاتى
- فى رحاب ثوره الحسین، احمد زکى تفاحه
- کتاب العاشورا، هادى المدرسى
- اللهوف، سید بن طاووس
- مثیر الاحزان، ابن نماء حلى
- مع الحسین فى نهضته، اسد حیدر
- مقاتل الطالبیین، ابوالفرج اصفهانى
- مقتل الحسین(ع)، خوارزمى
- مقتل الحسین، ابى مخنف
- مقتل الحسین، عبد الرزاق المقرم
- نفس المهموم، شیخ عباس قمى
- المنابع النورا فى وقایع عاشورا، سید محمد صادق البحرانى
- موسوعه کلمات الامام الحسین(ع)، پژوهشکده باقر العلوم(ع)
- نهضه الحسین، سید هبه الدین شهرستانى
- الوثاق الرسمیه لثوره الامام الحسین، عبدالکریم الحسینى القزوینى
فارسى
- الفباى فکرى امام حسین(ع)، محمد رضا صالحى کرمانى
- بررسى تاریخ عاشورا، محمد ابراهیم آیتى
- پرتوى از عظمت حسین(ع)، لطف الله صافى
- پیشواى شهیدان، سید رضا صدر
- چشمه خورشید مجموعه مقالات کنگره امام خمینى و فرهنگ عاشورا
- حسین بن على را بهتر بشناسیم، محمد یزدى
- حسین پیشواى انسانها، محمود اکبر زاده
- حماسه حسینى، شهید مرتضى مطهرى
- خون خدا، جواد محدثى
- درسى که حسین(ع) به انسانها آموخت، شهید هاشمى‌نژاد
- سخنان حسین بن على از مدینه تا کربلا، صادق نجمى
- سوگنامه آل محمد، محمد محمدى اشتهاردى
- عنصر شجاعت، خلیل کمره‌اى
- قمقام زخار، فرهاد میرزا
- قیام جاودانه، محمد رضا حکیمى
- ناسخ التواریخ، سپهر
- منتهى الامال، شیخ عباس قمى
- منهاج الدموع، قرنى گلپایگانى
- مطلع الشمس، محمد جواد صاحبى
- مرثیه‌اى که ناسروده ماند، پرویز خرسند
- الوقایع و الحوادث(محرم)، محمد باقر ملبوبى
- یک شب و یک روز عاشورا، خلیل کمره‌اى
و.... [۲]
تقسیم بندی کتابها
در یک تقسیم‌بندى دیگر مى‌توان همه کتابهاى مربوط به امام حسین(ع) و حادثه کربلا را به انواع زیر، فهرست نمود:
- زندگینامه و شرح حال امام حسین(ع)
- تحلیل حادثه کربلا
- مقتل و جریانهاى ریز واقعه
- تحقیقات و تالیفات مستشرقان پیرامون عاشورا
- منابع مربوط به جغرافیاى کربلا و سابقه‌اش
- کتب مربوط به بناى حرم و تحولات ساختمانى حائر و حرم حسینى
- کتابهاى مربوط به مشروعیت یا عدم مشروعیت گریه، نوحه، عزادارى، قمه‌زنى، زنجیر زنى، مراسم سنتى، شبیه‌خوانى، توسل و... (چه از سوى خود شیعه یا دیگران)
- مجموعه‌هاى شعرى مربوط به امام حسین(ع)
- مجموعه‌هاى شعرى مرتبط با عاشورا
- مجموعه نوحه‌هاى سینه زنى
- مجموعه متن تعزیه‌ها و شبیه‌خوانى
- کتابهاى معرفى اصحاب امام حسین(ع) بصورت مجموعه‌اى
- کتابهاى تک نگارى پیرامون قهرمان عاشورا (همچون ابوالفضل، على اکبر، مسلم، زینب و...)
- کتابهاى تک نگارى مربوط به یاران برجسته امام در عاشورا (مثل حبیب، حر، زهیر و...)
- مجموعه‌هایى که سخنان امام حسین(ع) و خطبه‌ها را گردآورى کرده است (مثل موسوعه کلمات الامام‌الحسین)
- کتابهاى تحقیقى پیرامون تعزیه و نمایشهاى مذهبى و مرثیه‌سرایى