کتابنامه عاشورا

نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۳۵ توسط Esmaeili (بحث | مشارکت‌ها) (Esmaeili صفحهٔ کتابنامۀ عاشورا را به کتابنامه عاشورا منتقل کرد: حذف همزه)

دربارۀ زندگینامۀ امام حسین«ع»و حادثۀ عاشورا و شهادت آن حضرت و یارانش،آثار بیشمارى چه بصورت شعر یا نثر،نوشته شده است.علاوه بر دیوانهاى اشعار و نوحه‌ها، کتبى دربارۀ آن قیام،چه بصورت نقلى و بیان حوادث،چه بشکل تحلیلى و بررسیهاى عمیق نوشته و چاپ شده است.

در اینجا برخى از کتب یاد شده را در دو بخش عربى و فارسى نام مى‌بریم:

عربى

[۱]

أئمّتنا(ج 1)على محمّد دخیّل

ابصار العین فى انصار الحسین«ع»محمد بن طاهر سماوى

ابو الشهداء عباس عقّاد

الامام الحسین«ع»عبد الله العلائلى

الامام الحسین بن على الشهید عبد الودود الأمین

الامام الحسین فى حلة البر فیر سلیمان الکتانى

انصار الحسین«ع»محمد على عابدین

انصار الحسین«ع»محمد مهدى شمس الدّین

اسرار الشهادة فاضل دربندى

بحار الأنوار(ج 44-45)علامۀ مجلسى

ثورة الحسین«ع»محمد مهدى شمس الدین

ثورة الحسین فى الوجدان الشعبى محمد مهدى شمس الدین

الحسین،فى طریقه الى الشهادة على بن الحسین الهاشمى

الحسین و بطلة کربلاء محمد جواد مغنیه.

حیاة الامام الحسین بن على باقر شریف القرشى

الخصائص الحسینیّه شیخ جعفر شوشترى

الدّوافع النفسیّة لأنصار الحسین محمد على عابدین

الشهید و الثورة هادى المدرّس

على طریق کربلا محمد حسین فضل اللّه

عوالم(الامام الحسین)عبد الله البحرانى

العیون العبرى سید ابراهیم المیانجى

فرسان الهیجاء ذبیح الله محلاّتى

فى رحاب ثورة الحسین احمد زکى تفاحه

کتاب العاشوراء هادى المدرّسى

اللّهوف سید بن طاووس

مثیر الأحزان ابن نماء حلّى

مع الحسین فى نهضته اسد حیدر

مقاتل الطّالبیّین ابو الفرج اصفهانى

مقتل الحسین«ع»خوارزمى

مقتل الحسین ابى مخنف

مقتل الحسین عبد الرزاق المقرّم

نفس المهموم شیخ عباس قمى

المنابع النوراء فى وقایع عاشوراء سید محمد صادق البحرانى

موسوعة کلمات الامام الحسین«ع»پژوهشکدۀ باقر العلوم«ع»

نهضة الحسین سید هبة الدین شهرستانى

الوثاق الرسمیّة لثورة الإمام الحسین عبد الکریم الحسینى القزوینى

فارسى:

الفباى فکرى امام حسین«ع»محمد رضا صالحى کرمانى

بررسى تاریخ عاشورا محمد ابراهیم آیتى

پرتوى از عظمت حسین«ع»لطف الله صافى

پیشواى شهیدان سید رضا صدر

چشمۀ خورشید مجموعه مقالات کنگره امام خمینى و فرهنگ عاشورا

حسین بن على را بهتر بشناسیم محمد یزدى

حسین،پیشواى انسانها محمود اکبر زاده

حماسۀ حسینى شهید مرتضى مطهّرى

خون خدا جواد محدّثى

درسى که حسین«ع»به انسانها آموخت شهید هاشمى‌نژاد

سخنان حسین بن على از مدینه تا کربلا صادق نجمى

سوگنامۀ آل محمّد محمد محمدى اشتهاردى

عنصر شجاعت خلیل کمره‌اى

قمقام زخّار فرهاد میرزا

قیام جاودانه محمد رضا حکیمى

ناسخ التواریخ سپهر

منتهى الآمال شیخ عباس قمى

منهاج الدّموع قرنى گلپایگانى

مطلع الشمس محمد جواد صاحبى

مرثیه‌اى که ناسروده ماند پرویز خرسند

الوقائع و الحوادث(محرّم)محمد باقر ملبوبى

یک شب و یک روز عاشورا خلیل کمره‌اى

و.... [۲]

در یک تقسیم‌بندى دیگر مى‌توان همۀ کتابهاى مربوط به امام حسین«ع»و حادثۀ کربلا را به انواع زیر،فهرست نمود:

1-زندگینامۀ و شرح حال امام حسین«ع»

2-تحلیل حادثۀ کربلا

3-مقتل و جریانهاى ریز واقعه

4-تحقیقات و تألیفات مستشرقان پیرامون عاشورا

5-منابع مربوط به جغرافیاى کربلا و سابقه‌اش

6-کتب مربوط به بناى حرم و تحولات ساختمانى حائر و حرم حسینى

7-کتابهاى مربوط به مشروعیّت یا عدم مشروعیّت گریه،نوحه،عزادارى، قمه‌زنى،زنجیر زنى،مراسم سنّتى، شبیه‌خوانى،توسّل و...(چه از سوى خود شیعه یا دیگران)

8-مجموعه‌هاى شعرى مربوط به امام حسین«ع»

9-مجموعه‌هاى شعرى مرتبط با عاشورا

10-مجموعۀ نوحه‌هاى سینه زنى

11-مجموعۀ متن تعزیه‌ها و شبیه‌خوانى

12-کتابهاى معرفى اصحاب امام حسین«ع»بصورت مجموعه‌اى

13-کتابهاى تک نگارى پیرامون قهرمان عاشورا(همچون ابو الفضل،على اکبر، مسلم،زینب و...)

14-کتابهاى تک نگارى مربوط به یاران برجستۀ امام در عاشورا(مثل حبیب،حرّ، زهیر و...)

15-مجموعه‌هایى که سخنان امام حسین«ع»و خطبه‌ها را گردآورى کرده است (مثل موسوعة کلمات الامام الحسین)

16-کتابهاى تحقیقى پیرامون تعزیه و نمایشهاى مذهبى و مرثیه‌سرایى



جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 362-365.

  1. اغلب این کتابها به فارسى ترجمه شده است.
  2. پیرامون محورهاى گوناگون عاشورا و حوادث و شخصیتها و موضوعاتش،جزوۀ«فهرست کتب و موضوعات پیرامون واقعۀ کربلا»،(از نویسنده)چاپ شده است،ناشر:سازمان تبلیغات اسلامى.