مجالس حسینى

محفلها و مجلسهایى که در سوگ حسینى و براى احیاى خاطرۀ عاشورا،در مساجد و حسینیّه‌ها و منازل،در ایّام عاشورا یا در روزهاى دیگر در طول سال برگزار مى‌شود و از پربرکت‌ترین آثار شهادت ابا عبد اللّه«ع»و زمینۀ مناسبى براى تبلیغ و موعظه و تقویت آگاهى مردم به دین و علایق مذهبى است و در روایات نیز تأکیده شده که چنین مجالسى همواره برپا شود.طبق روایات،براى سید الشهدا«ع»مجالس متعدّدى از سوى فرشتگان، جنّیان،کرّوبیان،انبیاى پیشین،رسول خدا و ائمه(ص)برگزار شده که بر شهادت مظلومانۀ آن حضرت گریسته‌اند.همچنین مجالسى که پس از حادثۀ عاشورا در کربلا،کوفه،شام، دیر راهب،مدینه،مکّه و...در همان سال حادثه برگزار شده است.مرحوم شیخ جعفر شوشترى بطور مبسوط،به توضیح این مجالس پرداخته است و در هر کدام،مرثیه خوان، گریه‌کننده،زمان و محلّ آن را توضیح داده است. کلّ این مجالس را به پنج دسته،تقسیم کرده است:

-مجالسى که قبل از خلقت آدم،برگزار شده است.

-مجالسى که بعد از آدم و قبل از تولّد امام حسین«ع»برگزار شده است.

-مجالسى که قبل از شهادتش برگزار شده است.

-مجالسى که بعد از شهادتش در دنیا برگزار شده است.

-مجالسى که پس از فناى دنیا،در قیامت برپا خواهد شد.

«مجالس حسینى»نیز،نام کتابى از على محمد على دخیّل است(ترجمۀ مصطفى خبّازان)که مجموعه‌اى از مقالات،دربارۀ چهارده معصوم و معارف اهل بیت«ع»است.

همچنانکه«مقتل»نام نوعى از کتابها در شهادت امام حسین«ع»است،مجلس و مجالس نیز نوعى کتب است که بخش بخش به بیان فضایل و مسائل مربوط به سید الشهدا مى‌پردازد و براى وعّاظ نوشته مى‌شود که از روى آن منبر روند و مطالبش را براى حاضران بگویند،به این نام کتب متعدّدى نگاشته شده است.از جمله«المجالس الحسینیّه» که کتابى فارسى در اسرار شهادت امام حسین«ع»است.از نظام العلماء میرزا رفیع تبریزى(م 1336).

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 400-401.