کربلا مدفن سیدالشهدا(ع) است، سرزمینی که عظیمترین حماسه خدایی بشر در عاشورای سال ۶۱ در آن اتفاق افتاد و موجش سراسر تاریخ و پهنه جهان را فراگرفت.

{{{نام رسمی}}}
کربلای معلا.jpg

۳۲°۲۲′۱۲″ شمالی ۴۴°۰۱′۱۲″ شرقی / ۳۲٫۳۷۰° شمالی ۴۴٫۰۲۰° شرقی / 32.370; 44.020

اطلاعات کلی
کشور عراق Iraq location map.svg
استان

کربلا

شهرستان کربلا
نام محلی نینوا
نام‌های قدیمی نینوا
سال شهرشدن 61 قمری
{{{نام رسمی}}} در عراق قرار دارد
{{{نام رسمی}}}
مردم
جمعیت 572٬300 نفر
زبان‌های گفتاری عربی, عربی عراقی
مذهب اسلام, شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت 52856 کیلومتر مربع
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه 39 ° 30 °

معنای لغوی

در این که کربلا یعنی چه و ریشه لغوی آن چیست بحثهای متفاوتی وجود دارد. طبق برخی نقلها این نام از ترکیب کرب و ال ساخته شده است یعنی حرم الله یا مقدس الله است. کرب به معنای «قرب» در عربی است. اگر «ال» هم به معنای الله باشد کربلا به معنای محلی است که نزد خدا مقدس و مقرب است یا حرم خداست.[۱]

برخی هم آن را ترکیب یافته از «کور بابل» دانسته‌اند، یعنی مجموعه‌ای از آبادیها و روستاهای بابل. موقعیتی که کربلا در آن واقع شده است در بین‌النهرین است. این منطقه در گذشته‌های دور مهد حوادث و احیانا تمدنها بوده‌است و بخشهای گوناگونی از این ناحیه نامهای مختلفی داشته‌است. کربلا، کور بابل، نینوا، غاضریه، نواویس، حیر، طف، شفیه، عقر، نهر علقمی، عمورا، ماریه و ... که بعضی از اینها نام روستاها و آبادانی‌هایی در این منطقه وسیع بوده‌است. [۲]

موقعیت جغرافیایی

کربلا نام یکی از شهرهای کشور عراق است که در کنار رودخانه فرات قرار داشته است. این شهر تا سال ۶۱ هجری بیابان بوده‌است. از آن زمان به بعد بر اثر شهادت حسین بن علی(ع) در آن محل، به تدریج مورد توجه شیعیان آل علی قرار گفت و پس از بنای مرقدهای شهدا به تدریج در آن ساکن شدند و به یکی از شهرهای زیارتی عراق تبدیل شد.

روایات

خاک کربلا بوی خون میدهد و تربت آن مقدس و الهام بخش است و در فضیلت آن روایات بسیاری نقل شده‌است.[۳]

امام علی(ع) پس از جنگ صفین هنگام عبور از کربلا همراه برخی همراهان چشمانش پر از اشک شد و فرمود: «اینجاست محل فرود آمدنشان ... و اینجاست شهادتگاه عاشقان بی نظیر که در گذشته و آینده نمونه ندارند.»[۴]

قبله اهل حقیقت کربلاست کربلا او قبله اهل ولاست
گرچه دارد کعبه مروه با صفا لیک کی دارد منای کربلا؟
کعبه را گر زمزم است آب حیات کربلا را آب خضر آمد فرات
رونما عارف صلات رکعتین در خم ابروی محراب حسین

در روایات آمده است که سیدالشهدا(ع) نواحی اطراف قبر خویش را از اهل نینوا و غاضریه به مبلغ شصت هزار درهم خریداری کرد و به خود آنان صدقه داد و با آنان شرط کرد که مردم را به جایگاه قبرش راهنمایی کنند و هر که را به زیارت آن حضرت آید، سه روز مهمان نمایند و پذیرایی کنند.[۵]

زیارتگاه شیعیان

حرم مطهر امام حسین(ع) در کربلا واقع است و در کنار آن با فاصله ۳۵۰ متر، حرم حضرت عباس(ع) قرار گفته است. حدفاصل دو حرم یک بلوار و فضای باز است که به بین الحرمین معروف است. در ماههای محرم و صفر به سبب ورود زایران جمعیت شهر را تا یکصد هزار نفر نیز گزارش کرده‌اند.[۶]

منبع

پی‌نوشت

  1. همان، ص ۱۰.
  2. تراث کربلا، ص ۱۹.
  3. ر. ک. سفینه البحار، ج ۲، ص ۱۱و ۴۵۷.
  4. همان ۱۹۷، ۴۷۵.
  5. مجمع البحرین، طریحی، واژه «کربل»
  6. فرهنگ فارسی معین. برای آشنایی با تاریخ این شهر از دیرباز تا عصر حاضر، ر. ک. «تراث کربلا» از سلمان هادی الطعمه. همچنین ر. ک. «موسوعه العتبات المقدسه» جلد 8 از جعفر الخلیلی.