عمرو بن قرظه انصارى

از شهداى کربلاست.پدر او(قرظه)از اصحاب على«ع»و از خزرجیانى بود که به کوفه آمد و آنجا ماندگار شد و در رکاب على«ع»با دشمنانش جنگید.عمرو،از کوفه آمد و در کربلا،روز ششم محرّم به سید الشهدا«ع»پیوست.امام در گفتگوهایش با عمر سعد،او را براى مکالمه مى‌فرستاد و او جواب مى‌آورد،تا آنکه شمر از کوفه آمد و این مذاکره قطع شد. روز عاشورا جلوى امام حسین«ع»ایستاده بود و تیرهاى دشمن را با سینه و پیشانى خود به جان مى‌خرید و اینگونه از جان امام محافظت مى‌کرد.زخمهاى زیادى بر پیکرش نشست.به امام خطاب کرد که:اى پسر پیامبر!آیا وفا کردم؟حضرت فرمود:آرى!تو پیش از من به بهشت مى‌روى.از من به پیامبر سلام برسان و بگو که من در پى تو مى‌آیم و...

افتاد و شهید شد. نامش در زیارت ناحیه آمده است.برخى هم شهادتش را در عرصۀ میدان و پس از رجز و رزم گفته‌اند.رجز او چنین بود:

قد علمت کتیبة الأنصار انّى سأحمى حوزة الذّمار ضرب غلام غیر نکس شارى دون حسین مهجتى و دارى

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 328-329.