عنایت الله شهیدی

عنایت‌الله شهیدی (زاده 1304 در برغان، درگذشته 1382) استاد فلسفه دانشگاه تهران و تعزیه‌پژوه نامدار است که نخستین پژوهش علمی درباره شبیه‌خوانی در ایران را انجام داده است.

دکتر عنایت الله شهیدی
زادروز 1304
ساوجبلاغ
درگذشت 18 مرداد 1382
تهران
آرامگاه تهران
ملیت ایرانی
نقش‌های برجسته پژوهشگر نمونه ایران (1379)
دوره معاصر
مذهب تشیع
منصب استاد دانشگاه تهران
آثار کتاب پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی و تعدادی مقاله علمی
جایزه‌ها پژوهشگر فرهنگی ایران

تحصیلات

  • کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی
  • دکتری فلسفه و کلام اسلامی

زندگینامه

دکتر عنایت‌الله شهیدی در سال 1304 در روستای بَرغان از توابع شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز در میان جذبه‌های پرشکوه شعر و شور و عشق شبیه خوانان صادق آن روستا و در خاندان علمی شهید ثالث (از فقیهان نام آشنای قرن سیزدهم هجری قمری) زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود گذراند و در سال 1318ش برای ادامه تحصیل به کرج و سپس تهران رفت. در سال 1324 به خدمت سربازی اعزام شد و پس از آن ادامه تحصیل داد. او موفّق به دریافت کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی و درجه دکتری در فلسفه و کلام اسلامی شد. سیّد محمّدکاظم عصار (1353) و حسین علی راشد (1359) از استادان او در زمینه معقول و منقول بودند. حدود بیست سال در دبیرستان‌ها و مدارس عالی تهران و دانشگاه تدریس کرد و چندین سال کارمند و کارشناس کتابخانه ملّی بود. همکاری با وزارت فرهنگ و هنر، مرکز مردم شناسی وزارت علوم و گروه تحقیق هنرهای سنّتی سازمان رادیو و تلویزیون ایران از دیگر فعالیّت‌های علمی و فرهنگی او است. از دهه چهل به جهت علاقه فراوان به تعزیه و همچنین توصیه پروفسور پیتر چلکووسکی (Peter chelkowski) ایران‌شناس و استاد فلسفه شرق و مطالعات اسلامی در دانشگاه‌های آمریکا به این وادی کشانده شد و مطالعات دامنه داری را درباره نسخه‌های تعزیه و نیز شیوه‌ها و مکاتب مختلف تعزیه خوانی آغاز کرد. مدّتی استاد فلسفه دانشگاه تهران بود اما از دهه چهل وارد پژوهش‌های تعزیه و نمایش‌های مذهبی شد.[۱]

آثار

کتاب‌ها

معرفی و توصیف

نقد و بررسی‌ها

توصیف‌ها

منابع

پی‌نوشت

  1. روزنامه اطلاعات
  2. درباره تعزیه خوانی های تهران در دوره قاجار است.
  3. درباره تعزیه ثابت و سیار بحث شده است.
  4. بخش اول این مقاله در فصلنامه تئاتر زمستان 1370 منتشر شده بود و این مقاله بخش دوم آن مقاله است.
  5. درباره میرزامحمدتقی و میرزامحمدباقر از تعزیه خوانان معاصر است.