الشعائر الحسینیه

الشعائر الحسینیه کتاب است درباره‌ی آیین‌های مذهبی که مسلمانان شیعه به منظور یادبود نبرد کربلا و کشتن امام حسین (ع) انجام می‌دهند و توسط محمّد سند نوشته شده است.

الشعائر الحسینیه

نویسنده محمّد سند
ناشر دار زین‌العابدین (ع)
محل نشر قم
تاریخ نشر 1432
قطع وزیری
تعداد جلد 2

ساختار

کتاب مزبور شامل درس‌گفتارهای پدیدآورنده به قلم سید ریاض موسوی (جلد اول) و سیّد هاشم سیّد حسن موسوى (جلد دوم) است. عنوان جلد اوّل الشعائر الحسینیة بین الاصالة و التّجدید و عنوان جلد بعد الشعائر الحسینیة فقه و غایات است. جلد اول، که پیش‌تر منتشر شده بود (چاپ اول: قم، دارالغدیر، 1424 ق)، اثر برگزیدهٔ ششمین دورهٔ کتاب سال ولایت (1383) است. از دیدگاه محمد اسفندیاری، جلد دوم در شمار آثار مهم قلمداد نمی‌شود و بخش‌هایی از آن خارج از موضوع و برخی مباحثش نیز بی‌ارتباط با یکدیگر است. پدیدآورنده در این دو جلد عهده‌دار تبیین شعائر حسینی و دفاع از آن شده است.

ساختار جلد اول

جلد اول دارای دو مقام با عنوان‌های «شعائر دینی» و «شعائر حسینی» است و به ترتیب، شامل هفت و نه جهت (بخش)، عناوین مقام نخست عبارت است از: «ادلهٔ اجمالی»، «اقوال عامه و خاصّه دربارهٔ این قاعده»، «معنا و ماهیت موضوع»، «کیفیت تحقق موضوع و چاره‌جویی برخی قواعد تشریع»، «متعلق حکم برای قاعدهٔ شعائر»، «نسبت میان حکم قاعده و بقیهٔ احکام»، «موانع وارده بر قاعدهٔ شعائر».


مقام دوم دربارهٔ این موضوعات است: «اهداف نهضت حسینی»، «ادلهٔ شعائر حسینی» ، «اقسام شعائر حسینی»، «حکایت در شعائر حسینی»، «گریه در شعائر حسینی»، «شعائر حسینی و ضرر»، «سیاه‌پوشی از سر سوگواری بر حسین علیه‌السّلام»، «لزوم لعن دشمنان دین»، «عزا و رثا، سنّت قرآنی». پایان بخش این جلد، فتوای نائینی دربارهٔ عزاداری و فتوای دیگر مراجع در تأیید آن است.

ساختار جلد دوم

جلد دوم دربردارندهٔ دو فصل با عنوان‌های «فقه شعائر حسینی» و «غایات شعار حسینی» است و به ترتیب، شامل 25 و هشت بحث. بعضی مباحث فصل اول چنین است: «گریه بر حسین (علیه‌السّلام) سنت تکوینی و قرآن و تشریعی»، «احیای شعار حسینی»، «حسین (علیه‌السّلام) و گفتمان جهانی‌سازی»، «شعائر حسینی و شبههٔ فرهنگ نفرت»، «شعائر حسینی میان عقلانیت و حماسه»، «آثار ایجابی حزن و گریه».


شماری از مباحث فصل دوم عبارت است از: «تحقق عدالت با پیشوایی اهل بیت علیهم‌السّلام»، «امام حسین (علیه‌السّلام) شهادت را برگزید و به تهدید تن نداد»، «امام حسین (علیه‌السّلام) و اتهام شکستن اتحاد مسلمانان»، «فساد اقتصادی به سبب تسلط شجرهٔ ملعونه»، «امام حسین (علیه‌السّلام) در امتداد راه پیامبران».

جستارهای وابسته

منابع

  • کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 259-260.