سوید بن عمرو بن ابی مطاع
سُوَیدِ بن عَمرو بن اَبی مَطاع انماری خثعمی، منسوب به خثعم بن اراش، قبیله‌ای از اعراب قحطانی جنوب شبه جزیره که یمنی الاصل بود[۱] که در کوفه می‌زیست. او از شیوخ شیعه و مردی وارسته، عابد و زاهد، شریف، شجاع، دلیر و پاک‌باز، نبرد آزموده و دشمن‌شناس و بسیار نمازگزار بود.[۲] سوید از یاران بسیار وارسته امام حسین (ع) بود و نام وی در شمار اصحاب آن حضرت یاد گردیده است.[۳] ارباب مقاتل او را بسیار ستوده و نوشته‌اند که در بسیاری از جنگ‌ها شرکت داشته و تجربه‌ها آموخته بود.[۴] ابن شهر آشوب نام او را عَمرو بن اَبی مَطاع ذکر کرده است.[۵]
| اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | |
|---|---|
| نام کامل | سُوَیدِ بن عَمرو بن اَبی مَطاع انماری خثعمی |
| نقش های برجسته | از یاران بسیار وارسته امام حسین (ع) |
نقش در واقعه کربلا
سُوَیدِ بن عَمرو و بشر (بشیر) بن عمرو حضرمی آخرین اصحاب امام حسین (ع) بودند که تا آخرین لحظات باقی مانده و بعد از شهادت امام حسین (ع) به شهادت رسیدند.[۶] سوید پس از شهادت اسلم، به خدمت امام حسین (ع) رسید و به او سلام داد و از حضور آن حضرت اذن جهاد طلبید. امام حسین (ع) به او اذن داد و فرمود: ”و نحن خلقک“ سپس فرمود: ”فَمِنْهُم مَن‌ْ قَضی' نَحْبَه وَ مِنْهُم‌ْ مَن‌ْ ینْتَظِرْ وَ ما بَدَّلوُا تَبْدیلاً“[۷] او به میدان رفت و مانند شیر ژیان به جنگ مشغول شد و بر شداید و سختی‌ها صبر و شکیبایی فراوان کرد. تا از فزونی زخم‌ها در بین کشتگان به روی زمین افتاد و به همین حال بود و حرکتی از او دیده نمی‌شد. تا وقتی که شنید سپاهیان عمر بن سعد فریاد می‌زدند که امام حسین (ع) کشته شد. از شنیدن این خبر، بی‌تاب شده و با اندک توانی که داشت، از کفش خود خنجری را که مخفی کرده بود، بیرون آورد و به جنگ با دشمنان مشغول شد تا به شهادت رسید. او آخرین شهید کربلا بود.[۸] قاتل او عروة بن بکار و زید بن ورقاء بودند. سوید به هنگام شهادت حدود 70 سال سن داشت. وی را سوید بن عمر، سوید بن اَبی مَطاع، عمرو بن مطاع جُعفی و سوید بن عمیر بن اَبی مَطاع انماری نیز گفته‌اند.[۹] رجزی به او منسوب است:
رجزخوانی
اَقدِم حُسَین الیومَ تلقی اَحمَدا | ||
وَ حَسَناً کالبدر لانی الا سعدا | ||
حَمزَةَ لیثُ اللهُ یدعی اسدا | ||
و شَیخک الخیر عَلیاً النَّدی | ||
وَ عَمَّکَ القَرمَ الهُمامَ الا رَشدا | ||
وَ ذالجناحین تَبَوَّا مقعدا | ||
فی جنَّة الفردوس یعلوُا صُعُدا |
ای حسین! امروز پیش آی تا پیامبر اکرم (ص) و پدر بزگوار و بخشنده خویش، علی را دیدار کنی.
پیش‌تر آی تا حسن را که چونان ماه در میان کامروایان خوشبخت می‌درخشد، دیدار کنی.
پیش آی تا شیر عرصه‌های نبرد، حمزه سیدالشهدا و جعفر طیار را که در فراترین و والاترین جایگاه بهشت است را ملاقات کنی.
در زیارت نامه‌ها نام وی ذکر نشده است.[۱۰]
منبع
مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 473-475.
پی نوشت
- ↑ - انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص 103.
- ↑ - بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص24.
- ↑ -رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص74.
- ↑ - رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص444؛ارشاد القلوب، دیلمی، ابوم محمد حسن بن ابی الحسن، تهران: مرکز نشر کتاب، 1375 ﻫ ق.، ج2، ص 96؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص100.
- ↑ - مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص102.
- ↑ - تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص444.
- ↑ - قرآن مجید، سوره احزاب، آیه 33.
- ↑ - تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص453؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. ، ص137؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص 103.
- ↑ - 2. آینه داران آفتاب، سنگری، محمد رضا، تهران : شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1388 ش.، ج2، ص1394.
- ↑ - رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص453؛رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص101؛ . الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبة اتراث، بیروت: 1385- 1386 ه ق.، ج4، ص79 ؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. ، ص165-166؛ 5. ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. (ع)، ص77؛ البدایه و النهایه، ابن کثیر الدمشقی، عماد الدین اسماعیل بن عمر، قاهره: 1932 م.، ج8، ص185؛ نهایه الارب فی معرفه انساب العرب، قلقشندی، احمدبن علی، بیروت: 1405 ﻫ ق / 1984 م. ، ج20، ص455؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، 1367 ﻫ ق. ، ج2، ص24،22؛ مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ابن شهرآشوب مازندرانی، ابوجعفر رشیدالدین محمدبن علی، قم: انتشارات علامه. ، ج4، ص102؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج45، ص26،24؛ منتهی الآمال، قمی، شیخ عباس، تهران: انتشارات فراروی، 1381 ش. ، ج1، ص372؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. (ع)، ص103؛ نفس المهموم، ص129-130؛ جلاء العیون، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: انتشارات سروش، 1374 ش.، ص399؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق.، ج2، ص72؛ نقد الرجال، حسینی تفرشی، میرمصطفی بن حسین، تهران: 1318 ش. ، ج2، ص164.