سرگذشت کتاب شهید جاوید
سرگذشت کتاب شهید جاوید کتابی است از نقدها و تحلیل‌ها درباره‌ی کتاب شهید جاوید و ماهیت قیام سیدالشهدا که توسط رضا استادی نوشته شده است.
| سرگذشت کتاب شهید جاوید
| |
|---|---|
 | |
| نویسنده | رضا استادی |
| ناشر | قدس |
| محل نشر | قم |
| تاریخ نشر | 1382 |
| چاپ | اول |
| تعداد صفحات | 608 |
| موضوع | علم امام، واقعه کربلا و نقد کتاب شهید جاوید |
| زبان | فارسی |
| قطع | رقعی |
درباره‌ی کتاب
گزارشی است از آنچه تاکنون در ردّ کتاب شهید جاوید نوشته‌اند. با وجود این، کتاب حاضر فراتر از نقد یک کتاب است و در ضمن آن مطالب بسیاری دربارهٔ هدف امام حسین (ع) و علم آن حضرت یافت می‌شود. نویسنده، که خود از ناقدان کتاب شهید جاوید است و اثری مستقل در نقد آن دارد، در این کتاب عهده‌دار احیای آن نقدها شده و در ضمن، پروندهٔ علمی مهمی در باب هدف‌شناسی و علم امام حسین فراهم آورده است. با وجود انتقادهای نویسنده از شهید جاوید و مؤلف آن، در جایی تصریح شده که این کتاب و تأیید و ردهای آن، «مبارک» است (ص 311)، و برخی مخالفان کتاب «حدود و آداب بحث را رعایت نکردند» (ص 313).
ساختار
کتاب حاضر مشتمل است بر مقدمه و چهار فصل، مقدمهٔ کتاب شامل دوازده پرسش و پاسخ دربارهٔ شهید جاوید و اندیشه‌های نویسندهٔ آن است. فصل اول با عنوان «نظر امام خمینی (قدّس سرّه) دربارهٔ قیام امام حسین علیه‌السّلام»، عهده‌دار اثبات این مطلب است که وی با نظریهٔ کتاب شهید جاوید موافق نیست. در فصل دوم تحت عنوان «سرگذشت کتاب شهید جاوید»، نخست متن برخی اعلامیه‌ها و جزوه‌ها و مقاله‌ها دربارهٔ کتاب مزبور آمده، و آنگاه به معرفی بیست کتاب پرداخته شده که یا به صورت مستقل در ردّ شهید جاوید است و یا بخشی از کتاب به ردّ آن اختصاص دارد. «داستان نقد نگارنده بر کتاب شهید جاوید»، عنوان فصل سوم است و شامل پنج بخش.
نویسنده در بخش اول از ماجرای نقد خود بر کتاب مزبور سخن گفته و در بخش دوم متن حواشی خود را بر آن آورده است. بخش سوم شامل متن کتاب بررسی قسمتی از کتاب شهید جاوید است که نویسنده در سال 1350 تألیف کرد. بخش چهارم مشتمل است بر نقد صالحی نجف‌آبادی بر کتاب مزبور و پاسخ نویسنده به آن. در پنجمین بخش مصاحبه‌ای با نویسنده دربارهٔ قیام امام حسین (ع) و هدف آن حضرت ارائه شده است.
فصل چهارم با عنوان «رساله‌هایی پیرامون علم امام (ع)»، شامل مطالبی است از سید شرف‌الدّین عاملی و شیخ جعفر شوشتری و علامه طباطبایی و آیت الله سید محمّد علی قاضی طباطبایی.
اختلاف این نویسنده با نویسندهٔ شهید جاوید، نه دربارهٔ هدف امام حسین، بلکه دربارهٔ علم امام به زمان شهادت است. وی می‌گوید که آن حضرت با علم به زمان شهادتش، به قصد حکومت قیام کرد (ص 339 و 474-475 و 493-495 و 498)؛ امّا نویسندهٔ شهید جاوید، ضمن تناقض‌آمیز خواندن این نظریه، بر آن است که امام حسین ضمن علم به شهادتش، نه علم به زمان آن، در پی تشکیل حکومت بود. در نتیجه، این نویسنده بیش از اینکه با نویسندهٔ شهید جاوید مخالف باشد، با برخی ناقدان آن مخالف است که یا معتقدند امام حسین به قصد شهادت قیام کرد، و یا معتقدند که اساساً آن حضرت قیام نکرد، بلکه فقط قصد دفاع داشت.
کتاب قضاوت زن در فقه اسلامی، از صالحی نجف‌آبادی (چاپ اول: تهران، انتشارات امید فردا، 1384)، شامل مقاله‌ای است با عنوان «نقدی کم حجم بر کتابی پرحجم» (ص 295-303)، در نقد کتاب مزبور.
جستارهای وابسته
منابع
- کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 229-230.