پرویز ورجاوند

دکتر پرویز ورجاوند متولد 11 اردیبهشت 1313 در تهران است. او استاد دانشگاه، باستان‌شناس و از فعالین سیاسی تاریخ معاصر ایران بود. پرویز ورجاوند در 19 خرداد 1386 درگذشت.

پرویز ورجاوند
پرویز ورجاوند
وزیر فرهنگ و هنر
اطلاعات شخص
زاده	اردیبهشت 1313 تهران،
درگذشت	خرداد 1386 (73 سال) تهران،
حزب سیاسی	جبهه ملی ایران
اقامتگاه	مدفون در بهشت زهرا ق. 82 ر. 13 ش. 1
شغل	سیاستمدار
تخصص	باستان‌شناس و استاد دانشگاه
مذهب	اسلام

تحصیلات

پس از دوره دبستان و دبیرستان و دریافت ششم ریاضی، ورجاوند اقدام به گذراندن دورهٔ عالی نقشه‌برداری در سازمان نقشه‌برداری نمود. سپس ششم ادبی را گرفته و دورهٔ لیسانس باستان‌شناسی و فوق لیسانس علوم اجتماعی را در دانشگاه تهران طی کرده، با گرفتن بورس تحصیلی رهسپار کشور فرانسه شد و دورهٔ انستیتوی انسان‌شناسی را در دانشگاه پاریس و مدرسه عالی لوور گذرانید. او توانست در سال 1342 در رشتهٔ باستان‌شناسی با گرایش معماری ایران در دورهٔ تاریخی از دانشگاه سوربُن فرانسه مدرک دکتری دریافت نماید. ورجاوند در مراجعت به ایران درآزمون استادیاری پذیرفته شد اما با توجه به پیشینه سیاسی از استخدام او در دانشگاه جلوگیری گردید. او مدتی به تدریس در دانشگاه بدون دریافت حقوق مشغول بود و پس از مدت زمانی توانست در مؤسسه تحقیقات علوم اجتماعی دانشگاه تهران به عنوان رئیس بخش تحقیقات مردم‌شناسی و ایلات و عشایر استخدام شود و حکمش دانشیاری دانشگاه تهران را دریافت کند. دکتر ورجاوند در سال 1352 به درجه استادی دانشگاه نائل گردید.

پیشینه آموزشی

• دکتری، 1342، باستان‌شناسی، دانشگاه سوربن، فرانسه
• دیپلم انستیتوی انسان‌شناسی، دانشگاه پاریس و مدرسه عالی لوور، فرانسه
• کارشناسی ارشد، علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران
• کارشناسی، باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، ایران

تدریس در دانشگاه تهران

دکتر ورجاوند در مؤسسه تحقیقات علوم اجتماعی دانشگاه تهران به عنوان رئیس بخش تحقیقات مردم‌شناسی و ایلات و عشایر آغاز به کار کرد و پس از پنج سال توانست با سمت دانشیاری حکم خود را دریافت کند. دکتر ورجاوند 15 دی ماه 1363 با سمت استادی از دانشگاه تهران بازنشسته شد، با این همه، به فعالیت‌های فرهنگی و علمی خود ادامه داد. هنگام جنگ عراق علیه ایران و تخریب شماری از آثار تاریخی، وی نامه نگاری‌های بسیاری با سران یونسکو و شماری از باستان شناسان غربی انجام داد تا با فشارهای بین‌المللی، دشمنان از حمله به آثار تاریخی خودداری کنند. او جزو مخالفان جدی آبگیری سد سیوند نیز بود. او بر این باور بود که کارهای عمرانی بدون هماهنگی با دستگاه‌های فرهنگی، باعث آسیب‌های فراوان به آثار تاریخی می‌شوند.

آثار

تألیف

• سرزمین قزوین، سابقه تاریخی و آثار باستانی و بناهای تاریخی سرزمین قزوین
• همه هستی‌ام نثار ایران (یادنامه استاد غلامحسین صدیقی)
• پیشرفت و توسعه بر بنیاد هویت فرهنگی
• کاوش آثار ایران در موزه‌های اتحاد جماهیر شوروی
• میراث تمدن ایرانی در سرزمین‌های آسیایی اتحاد شوروی
• روش بررسی وشناخت علمی ایلات و عشایر
• سفرنامه جنوب- سیر و سفری در کناره‌ها و جزایر خلیج‌فارس و دریای عمان
• آثار تاریخی و معماری چوبی شهر تاریخی حاجی طرخان «آستراخان»
• شناسنامه شهر شیراز
• فهرست انتشارات دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی

ترجمه

• سبک شناسی هنر معماری در سرزمین‌های اسلامی نوشته ج. هواگ
• خراسان و ماوراءالنهر (آسیای میانه)؛ نوشته آ. بلنیتسکی

همکاری‌های در پروژه‌های تحقیقاتی و علمی

• دائرةالمعارف تشیع در هفت جلد
• دانشنامه جهان اسلام
• دانشنامه بزرگ فارسی
• اطلس تاریخ ایران، سازمان نقشه‌برداری کشور
• پایتخت‌های ایران، سازمان میراث فرهنگی
• دانشنامه زنان ایران

مقالات

• «پرده داری»، دایرة المعارف تشیع، جلد 3، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1383، ص 614 - 613.

• «[تکیه] تخت ضرابی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 180.

• «تکی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 54 - 52.

• «تکیه آقا حسین خوانساری»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 54.

• «تکیه امام زاده صالح»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 55 - 54.

• «تکیه امامزاده قاسم»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 55.

• «تکیه اوجابن»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 56 - 55.

• «تکیه بالاحصار بوعلی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 56.

• «تکیه بالای بلده نور»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 56.

• «تکیه بقعه آقا سید محمدرضا»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 56.

• «تکیه بقعه پیرعلی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 56.

• «تکیه پایین تجریش»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 57 - 56.

• «تکیه پایین حصار بوعلی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 57.

• «تکیه تاکر»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 58 - 57.

• «تکیه جدید گرکان»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 58.

• «تکیه چه لتنان»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 58.

• «تکیه حاجی محمدجعفر آباده‌ای»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 58.

• «تکیه دربند»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 59 - 58.

• «تکیه دولت»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 59.

• «تکیه رضا قلیخان»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 60 - 59.

• «تکیه زرگر محله»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 60.

• «تکیه سپهسالار»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 60.

• «تکیه عزاخانه»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 60.

• «تکیه فهرج»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 60.

• «تکیه فیروزکلا»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 60.

• «تکیه قدیم گرکان»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامرانپ فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 61 - 60.

• «تکیه قرآن تالار»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 61.

• «تکیه کله بست پازوار»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 61.

• «تکیه معاون الملک»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 61 - 62.

• «تکیه مقری کلا»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 62.

• «تکیه میناک»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 62.

• «تکیه نیاوران»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 64 - 62.

• «تکیه و بقعه میر شمس الدین»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 64.

• «تکیه هفت پلکون (پلکان)»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 64.

• «تکیه هفت تنان»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 64.

• «تکیه هندوکلا»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 64.

• «تکیه یالو»، دایرة المعارف تشیع، جلد 5، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 65.

• «حجله گاه»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 108.

• «حسینیه»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 357 - 356.

• «حسینیه آقا شیخ علی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 359 - 360.

• «حسینیه امیرسلیمانی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 360.

• «حسینیه امینی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 360 - 361.

• «حسینیه زندوان»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 362.

• «حسینیه شاهزاده فاضل»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 363 - 362.

• «حسینیه شیخ محمدتقی»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 363.

• «حسینیه کربلائی ها»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 363.

• «حسینیه مشیر»، دایرة المعارف تشیع، جلد 6، زیر نظر احمدصدر حاج سید جوادی، کامران فانی و بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شهید سعید محبی، 1386، ص 365 - 363.

یادنامه

کتاب «ارج ورجاوند، یادنامه دکتر پرویز ورجاوند» یادنامه‌ای است به پاس بیش از پنجاه سال فعالیت علمی و فرهنگی پرویز ورجاوند به کوشش شاهین آریامنش تهیه و توسط شرکت سهامی انتشار طبع‌ومنتشر شده است. این کتاب شامل مقاله‌های از ناصر تکمیل همایون، محمدابراهیم زارعی، زهره زرشناس، سید جواد میری، اسماعیل یغمایی و شماری پژوهشگر دیگر است. کتاب «ارج ورجاوند، یادنامه دکتر پرویز ورجاوند» در بنیاد موقوفات افشار رونمایی شد.

پیوند به بیرون

منبع مقاله : ویکی پدیا، دانشنامه آزاد - پرویز ورجاوند

منابع

• مأخذ شناسی مناسک آیینی شیعه در ایران و جهان، پیمان اسحاقی.
• خبرگزاری آفتاب
• زندگی‌نامه ورجاوند
• جبهه ملی ایران