شریح قاضى

قاضى معروف کوفه که وابسته به امویان بود.شریح بن حارث،در اصل یمنى بود و در زمان عمر به قضاوت کوفه منصوب شد و مدّت 60 سال این شغل را داشت،جز در ایّام عبد الله زبیر که سه سال این کار را ترک کرد و در ایّام حجّاج،دست از این کار کشید و خانه‌نشین شد تا زمان مرگش در سال 97 یا 98 هجرى،که عمرش بیش از صد سال بود.

در زمان على«ع»هم مدّتى بر منصب قضاوت بود.وقتى امام،وى را به این منصب گماشت،بر او شرط کرد که هیچ حکمى را اجرا نکند مگر آنکه آن را بر آن حضرت عرضه کند. على«ع»یک بار بر او خشم گرفت و از کوفه بیرونش کرد.وى طبع شعر هم داشت و شوخ طبع بود.

وقتى ابن زیاد در کوفه،هانى بن عروه را دستگیر و در قصر با او بدرفتارى کرد، هواداران هانى در بیرون،به فکر این که او را کشتند،سر و صدا راه انداختند.شریح قاضى به امر ابن زیاد بیرون قصر آمد و شهادت داد که هانى زنده است،تا جمعیت هوادار او متفرّق شوند. معروف است که وى به دستور عبید اللّه زیاد،فتوا داد که چون حسین بن على«ع»بر خلیفۀ وقت خروج کرده است،دفع او بر مسلمانان واجب است.چهرۀ شریح قاضى،به عنوان عالم وابسته به دربار ستم و در خدمت زور و تزویر شناخته مى‌شود و همیشه براى کوبیدن حق،از چهرۀ افراد مذهبى و موجّه که مردم حرفشان را مى‌پذیرند استفاده مى‌کنند.شریح نیز در منصب قضاوت بود و چنین سوء استفاده‌اى از موقعیّت او به نفع حکومت جور انجام گرفت.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 245-246.