سوید بن‌ عمرو بن‌ ابی‌ مطاع‌

سُوَیدِ بن‌ عَمرو بن‌ اَبی‌ مَطاع انماری خثعمی، منسوب به خثعم بن اراش، قبیله‌ای از اعراب قحطانی جنوب شبه جزیره که یمنی الاصل بود[۱] که در کوفه می‌زیست. او از شیوخ شیعه و مردی وارسته، عابد و زاهد، شریف، شجاع، دلیر و پاک‌باز، نبرد آزموده و دشمن‌شناس‌ و بسیار نمازگزار بود.[۲] سوید از یاران بسیار وارسته امام حسین (ع) بود و نام وی در شمار اصحاب آن حضرت یاد گردیده است.[۳] ارباب مقاتل او را بسیار ستوده و نوشته‌اند که در بسیاری از جنگ‌ها شرکت داشته و تجربه‌ها آموخته بود.[۴] ابن شهر آشوب نام او را عَمرو بن‌ اَبی‌ مَطاع ذکر کرده است.[۵]

اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل سُوَیدِ بن‌ عَمرو بن‌ اَبی‌ مَطاع انماری خثعمی
نقش های برجسته از یاران بسیار وارسته امام حسین (ع)


نقش در واقعه کربلا

سُوَیدِ بن‌ عَمرو و بشر (بشیر) بن عمرو حضرمی آخرین اصحاب امام حسین (ع) بودند که تا آخرین لحظات باقی مانده و بعد از شهادت امام حسین (ع) به شهادت رسیدند.[۶] سوید پس‌ از شهادت اسلم‌، به خدمت امام حسین (ع) رسید و به او سلام داد و از حضور آن حضرت اذن جهاد طلبید. امام حسین (ع) به او اذن داد و فرمود: ”و نحن خلقک“ سپس فرمود: ”فَمِنْهُم‌ مَن‌ْ قَضی‌' نَحْبَه‌ وَ مِنْهُم‌ْ مَن‌ْ ینْتَظِرْ وَ ما بَدَّلوُا تَبْدیلاً“[۷] او‌ به‌ میدان‌ رفت‌ و مانند شیر ژیان‌ به‌ جنگ‌ مشغول‌ شد و بر شداید و سختی‌ها صبر و شکیبایی‌ فراوان‌ کرد. تا از فزونی‌ زخم‌ها در بین‌ کشتگان ‌به‌ روی‌ زمین‌ افتاد و به‌ همین‌ حال‌ بود و حرکتی‌ از او دیده‌ نمی‌شد. تا وقتی‌ که‌ شنید سپاهیان‌ عمر بن‌ سعد فریاد می‌زدند که‌ امام حسین‌ (ع) کشته‌ شد. از شنیدن‌ این‌ خبر، بی‌تاب‌ شده و با اندک توانی که داشت، از کفش‌ خود خنجری را که مخفی کرده بود، بیرون‌ آورد و به‌ جنگ‌ با دشمنان‌ مشغول‌ شد تا به‌ شهادت‌ رسید. او آخرین‌ شهید کربلا بود.[۸] قاتل او عروة بن بکار و زید بن ورقاء بودند. سوید به هنگام شهادت حدود 70 سال سن داشت. وی را سوید بن عمر، سوید بن‌ اَبی‌ مَطاع، عمرو بن مطاع جُعفی و سوید بن عمیر بن‌ اَبی‌ مَطاع انماری نیز گفته‌اند.[۹] رجزی به او منسوب است:

رجزخوانی

اَقدِم حُسَین الیومَ تلقی اَحمَدا
وَ حَسَناً کالبدر لانی الا سعدا
حَمزَةَ لیثُ اللهُ یدعی اسدا
و شَیخک الخیر عَلیاً النَّدی
وَ عَمَّکَ القَرمَ الهُمامَ الا رَشدا
وَ ذالجناحین تَبَوَّا مقعدا
فی جنَّة الفردوس یعلوُا صُعُدا

ای حسین! امروز پیش آی تا پیامبر اکرم (ص) و پدر بزگوار و بخشنده خویش، علی را دیدار کنی.

پیش‌تر آی تا حسن را که چونان ماه در میان کامروایان خوشبخت می‌درخشد، دیدار کنی.

پیش آی تا شیر عرصه‌های نبرد، حمزه سیدالشهدا و جعفر طیار را که در فراترین و والاترین جایگاه بهشت است را ملاقات کنی.

در زیارت نامه‌ها نام وی ذکر نشده است.[۱۰]

منبع

مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 473-475.

پی نوشت

  1. - انصار الحسین، ص 103.
  2. - بحار الانوار، ج45، ص24.
  3. - رجال طوسی، ص74.
  4. - رک : تاریخ طبری، ج5، ص444؛ ارشاد، ج2، ص 96؛ مقاتل الطالبیین، ص100.
  5. - مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص102.
  6. - تاریخ طبری، ج5، ص444.
  7. - قرآن مجید، سوره احزاب، آیه 33.
  8. - تاریخ طبری، ج5، ص453؛ اللهوف، ص137؛ انصار الحسین، ص 103.
  9. - آینه‌داران آفتاب، ج2، ص1394.
  10. - رک : تاریخ طبری، ج5، ص453؛ رجال طوسی، ص101؛ الکامل فی التاریخ، ج4، ص79 ؛ اللهوف، ص165-166؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص77؛ البدایه و النهایه، ج8، ص185؛ نهایة الارب، ج20، ص455؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج2، ص24،22؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص102؛ بحار الانوار، ج45، ص26،24؛ منتهی الآمال، ج1، ص372؛ انصار الحسین (ع)، ص103؛ نفس المهموم، ص129-130؛ جلاء العیون، ص399؛ تنقیح المقال، ج2، ص72؛ نقد الرجال، ج2، ص164.