عبدالرحمن‌ بن‌ عقیل‌ بن‌ ابی‌ طالب (ع‌)

عبدالرحمن‌ بن‌ عقیل، پسر عمو و از اصحاب امام حسین (ع) است.‌ مادرش ام‌ ولد بود. ‌[۱] عبدالرحمن با خدیجه (فاخته) مکنی به امّ‏ هانی دختر امام علی (ع) ازدواج کرد و از او صاحب دو فرزند به نام‌‏های سعید و عقیل شد.

اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل عبدالرحمن‌ بن‌ عقیل
خویشاوندان
سرشناس
پدرش عقیل‌ بن‌ ابی‌ طالب (ع‌) و مادرش ام‌ ولد
نقش های برجسته از اصحاب امام حسین (ع)



نقش در واقعه کربلا

عبدالرحمن با همسر و فرزندانش همراه دیگر برادرانش از مدینه همراه امام حسین (ع) بود. او مردی شجاع، رشید، رزمنده و دلاور و خوش قد و قامت بود که به او رُمح یا نیزه عقیلی می‌گفتند.

پس‌ از شهادت برادرش جعفر با اذن‌ امام حسین (ع)، به‌ نبرد پرداخت و در حالی که رجز می‌‏خواند، می‏‌جنگید:

رجزخوانی

اَبی عَقیلٌ فَاعرِفوا مَکانی
کُهولُ صِدقٍ سادَةُ الاَقرانی
وَ سَیدُ الشَّیبِ مَعَ الشُّبانِ
مِن هاشِمٍ وَ هاشِمٌ اِخوانی
هذا حُسَینٌ شامِخُ البُنیانِ
وَ سَیدُ الشَّبانِ فِی الجِنانِ

پدرم عقیل است پس نسبت مرا با هاشم بدانید و نیز برادرانم از قبیله بنی‌ هاشم هستند.

آنان پیران و جوان‌مردان راست‌کردارند و سروران همانند؛ و این حسین بلند مرتبه است.

او سرور پیران و نیز جوانان است و او آقای جوانان اهل بهشت است.

شهادت

عبدالرحمن پس از کشتن و مجروح کردن تنی چند به محاصره سپاه کوفه در آمد و توسط‌ عثمان‌ بن‌ خالد جهنی و بشیر (بشر) بن حوط قایضی به‌ شهادت‌ رسید. [۲] امام حسین (ع) فرزندان‌ عقیل‌ را دعا و کشندگان‌ آنان‌ را لعن‌ کرد و آل‌ عقیل‌ را به‌ مقاومت‌ دعوت‌ نمود و به‌ بهشت ‌مژده‌ داد: اَللّهُم‌َ اقْتُل‌ْ قاتِل‌َ آل‌ عقیل . . . صبراً آل‌ عقیل‌ اِن‌َّ مَوْعِدَکم‌ُ الْجَنَّة‌ [۳] در زیارت رجبیه از او نام برده شده و در زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی عَبدِالرَّحمَنِ بنِ عَقیلٍ لَعَنَ اللهُ قاتِلَهُ وَ رامِیهُ عُمَرَ بنَ خالِدِ بنِ اَسَدِ الجُهَنِی“ [۴] به نقل طبری، مختار قاتلان او را در بیابانی دستگیر کرد و بعد از آن‏که گردنشان را زد، آنان را سوزاند. [۵]

منبع

مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 429-430.

پی نوشت

  1. ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص91؛ انصارالحسین، ص150.
  2. مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص105؛ انصار الحسین، ص150.
  3. مقاتل الطالبیین، ص61.
  4. برای تفصیل بیشتر ر.ک : الاخبار الطوال، ص257؛ تاریخ طبری، ج5، ص447؛ ارشاد، ج2، ص107؛ مقاتل الطالبیین، ص61؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص105؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج2، ص26؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص91-92؛ بحار الانوار، ج101، ص271؛ انصار الحسین (ع)، ص150؛ اکلیل المصائب، ص184؛ قاموس الرجال، ج6، ص103؛ اقبال الاعمال، ج3، ص76؛ المجدی فی انساب الطالبیین، ص307؛ معجم رجال الحدیث، ج9، ص339.
  5. تاریخ طبری، ج5، ص447.