یزید بن‌ حصین‌ همدانی مشرفی

یزید بن‌ حصین‌ همدانی مشرفی، از اعراب قحطانی یمنی که ساکن کوفه بود. پس از شهادت مسلم از کوفه خارج شد و خود را به امام‌ حسین‌ (ع) رساند.

اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل یزید بن‌ حصین‌ همدانی مشرفی
محل زندگی کوفه
نقش های برجسته یزید صبح عاشورا و پس از شهادت جمعی از اصحاب در حمله اول با اذن امام حسین (ع) به میدان شتافت و در نبردی قهرمانانه در حالی که رجز می‌خواند، جنگید تا به شهادت رسید





زندگینامه

در مورد یزید سوابق و فضایل بسیاری ذکر کرده‌اند. او مردی شریف، قاری قرآن، عابد و زاهد و از پهلوانان و قهرمانان شجاع کوفه بود که در جنگ‌های اسلامی جایگاه خاصی داشته است. او از یاوران امام علی (ع) نیز بود که در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان شرکت داشت.

نقش در واقعه کربلا

یزید از نیکان شیعه و از بیعت‌کنندگان با مسلم بن عقیل بود. پس از شهادت مسلم از کوفه خارج شد و خود را به امام‌ حسین‌ (ع) رساند. نام یزید در برخی از منابع رجالی و از جمله در رجال طوسی آمده است. [۱] ابن کثیر نیز از جمله مورخانی است که از یزید نام برده و به سخنرانی وی در روز عاشورا اشاره کرده است. [۲] زمانی که عمر بن سعد فرمان بستن آب را بر روی کاروان امام‌ حسین‌ (ع) صادر کرد، او با اجازه امام حسین (ع) با ابن سعد گفتگو کرد تا بلکه او را از این کار زشت بازدارد ولی تأثیری نکرد. امام‌ حسین‌ (ع) به او فرمود: شیطان بر آنان چیره گشته و حزب شیطان زیان‌کارانند. شب عاشورا هر کس‌ گوشه‌ خلوتی‌ را اختیار نموده‌ و با آرامش‌ کامل‌ و با آهنگی‌ موزون‌، در حال‌ مناجات‌ با خدای‌ خود بود. حبیب‌ بن‌ مظاهر غرق‌ لبخند و تبسم‌ بود. یزید بن‌ حصین‌ ‌به‌ او گفت‌: حالا وقت‌ خنده‌ است‌؟ حبیب ‌پاسخ‌ داد: چه‌ وقت‌ بهتر از امشب‌ هنگام‌ شادمانی‌ است‌؟ یزید صبح عاشورا و پس از شهادت جمعی از اصحاب در حمله اول با اذن امام حسین (ع) به میدان شتافت و در نبردی قهرمانانه در حالی که رجز می‌خواند، جنگید تا به شهادت رسید.

رجزخوانی

اَنَا یزیدُ ما اَنَا بِالفاشلِ
ضَربَ غُلامٍ اَرجحی بَطَلِ
اَضرِبُکُم عَنِ الحُسَینِ بنِ عَلِی
حَتّی الاقی یومَ حشری عَمَلی

من یزیدم که هنگام نبرد سستی و ترس و تردید نمی‌شناسم. چونان جوانان شجاع و بی‌پروا از حسین بن علی (ع) دفاع می‌کنم و با شمشیر خویش بی‌امان درهمتان می‌کوبم تا اینکه روز رستاخیز به دیدار عمل و مجاهدت خویش نایل آیم.

نام او را یزید، زید یا بریر و نام پدرش را حُصین، حُضیر، خُضیر و یا عبدالله نیز گفته‌اند. [۳] در زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی یزیدَ بنِ حُصَینِ الهَمدانِی المَشرَقِی القاریءٍ المُجَدَّلِ بِالمَشرَفی“ [۴] ‌علامه شوشتری اعتقاد دارد که یزید بن حصین همدانی همان بُرَیر بن‌ خُضَیر هَمدانی است. [۵] با عنایت به اینکه در زیارت ناحیه نام بریر دیده نمی‌شود و نام یزید بن حصین مذکور است. همچنین با عنایت به آنکه بُریر و یزید به سیدالقراء شهرت داشته‌اند، می‌توان نتیجه گرفت که نظر شوشتری بر اینکه بُریر و یزید یک نفر بوده‌اند، نظری صحیح ‌باشد. [۶]

منبع

مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 353-354.

پی نوشت

  1. اختیار معرفه الرجال، ص79.
  2. البدایه و النهایه، ج8، ص178.
  3. تسمیه من قتل مع الحسین (ع)، تراثنا، شماره دوم، سال اول، ص94.
  4. برای تفصیل بیشتر رک : تسمیه من قتل مع الحسین (ع)، ص156؛ رجال طوسی، ص81؛ بحار الانوار، ج44، ص376، ج45، ص70؛ انصار الحسین (ع)، ص94؛ ذخیرة الدارین، ص179؛ وسیله الدارین، ص213-214؛ کشف الغمه، ج2، ص259؛ الفصول المهمه، ص191؛ روضه الواعظین، ص204-205؛ عوالم العلوم، ج17، ص338؛ تنقیح المقال، ج3، ص325؛ نفس المهموم، ص196.
  5. قاموس الرجال، ج2، ص296،294.
  6. ر.ک : اختیار معرفه الرجال، ص79؛ البدایه و النهایه، ج8، ص178؛ تنقیح المقال، ج3، ص325؛ بحار الانوار، ج45، ص70؛ اعیان الشیعه، ج8، ص92؛ انصار الحسین، قاموس الرجال، ج5، ص460؛ نفس المهموم، ص96؛ معجم رجال الحدیث، ج20، ص110؛ نقد الرجال، ص377.