سعد بن‌ حنظله‌ تمیمی

سعد بن‌ حنظله‌ تمیمی، از طایفه بنی‌ تمیم، منسوب به قبیله تمیم‌ و از اعراب عدنانی شمال شبه‌ جزیره که ساکن کوفه بود. او از زعمای بنی‌ تمیم از قبایل شیعه کوفه به‌شمار می‌رفت. سعد مردی شجاع، فداکار و پاک‌باز، عابد و ذاکر، عاشق و شیفته امام حسین (ع)، طالب و جستجوگر خیر و از اعیان سپاه امام حسین (ع) به‌شمار می‌رفت.

اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل سعد بن‌ حنظله‌ تمیمی
محل زندگی کوفه
نقش های برجسته پس‌ از نبردی‌ سخت‌ در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به ‌شهادت‌ رسید


نقش در واقعه کربلا

او صبح روز عاشورا و بعد از شهادت عمرو بن خالد ازدی و پسرش، در حالی‌ که جنگ در اوج خود بود، به خدمت امام حسین (ع) رسید و اجازه نبرد خواست. آن‌گاه پس از اذن امام حسین (ع) به میدان شتافت و با خواندن‌ رجزی دلاورانه ‌جنگید‌:

رجزخوانی

صبراً علی الاسیاف و الاسنه
و حور عین ناعمات هنه
یا نفس للراحة فاجهدنه
صبراً علیها لدخول الجنه
لمن یرید الفوز لا بالظنه
و فی طلاب الخیر فارغبنه

آن‌که بهشت و فوز و رستگاری می‌طلبد، بر تیزی شمشیرها و برّندگی نیزه‌ها شکیبایی و صبوری خواهد کرد.

آنکه زنان سیه‌چشم بهشتی می‌طلبد و به رهایی و روشنی و پیروزی واقعی و راستین می‌اندیشد، در هنگامه هولناک نبرد، گام پس نمی‌نهد و در دریای شمشیر و تیر و نیزه عاشقانه فرو می‌رود.

ای نفس! در جستجوی راحتی و آسودگی بهشتی و عطش‌زده رسیدن به خوبی و مشتاق درک نیکی و زیبایی باش.

پس‌ از نبردی‌ سخت‌ در محاصره سپاه دشمن قرار گرفت و به ‌شهادت‌ رسید. [۱]

نام وی را سعید نیز گفته‌اند. [۲] اگر چه تستری وی را همان حنظله بن سعد شبامی دانسته [۳] و دلیلش این است که ابن شهر آشوب از شهادت او سخنی به میان نیاورده، [۴] اما محمد مهدی شمس‌الدین این نظر را نپذیرفته و گفته بنا بر نقل مجلسی در بحارالانوار [۵] و همچنین نظر محمد بن ابی‌ طالب هاشمی در کتاب مقتل، آنان دو نفر هستند. علاوه بر آن حنظله بن سعد، شبامی و از اعراب جنوب است در حالی‌ که سعد بن‌ حنظله، تمیمی و از اعراب شمال شبه‌ جزیره است و تصحیف و اشتباه در این‌ حالت بسیا‌ر بعید به نظر می‌رسد. [۶] در زیارتنامه‌ها نام وی ذکر نشده است. [۷]

منبع

مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 319-320.

پی نوشت

  1. الفتوح، ج5، ص192.
  2. روضة الصفا، ج3، ص154.
  3. قاموس الرجال، ج4، ص318.
  4. مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص101.
  5. بحارالانوار، ج45، ص18.
  6. انصار الحسین، ص100.
  7. برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ طبری، ج5، ص444؛ الفتوح، ج5، ص193؛ الاعیان الشیعه، ج7، ص222؛ اللهوف، ص137؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص77؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص101؛ بحار الانوار، ج45، ص18؛ منتهی الآمال، ج1، ص358؛ انصار الحسین (ع)، ص100؛ وسیله الدارین، ص149؛ تنقیح المقال، ج2، ص28؛ قاموس الرجال، ج4، ص318؛ معجم رجال الحدیث، ج13، ص158؛ نفس المهموم، ص132؛ جلاء العیون، ص395؛ فرسان الهیجاء، ج1، ص157.