عبدالله بن حارث نوفلی
عبدالله بن حارث بن نوفل بن حارث بن عبدالمطلب بن هاشم مکنی به ابامحمد و ملقب به (بیة) بود. [۱] وی از تیره هاشمیان و از قبیله قریش بود که در کوفه می‌زیست و از اعیان شیعیان کوفه به شمار می‌آمد. به نقل ابن حجر، او از اصحاب پیامبر اکرم (ص) و به قولی از تابعین مورد وثوق بود. [۲]
عبدالله دو سال قبل از رحلت پیامبر اکرم (ص) متولد گردید. مادرش هند دختر ابوسفیان بود. ام حبیبه همسر رسول الله کودک را نزدآن حضرت برد. ایشان نوزاد را در آغوش گرفته و برایش دعا فرمودند. [۳]
شیخ طوسی در کتاب رجال خود او را از اصحاب امیرالمؤمنین علی (ع) می‌داند. [۴] بنا به نقلی او در جنگ صفین و در رکاب حضرت دلاوری‌هایی از خود نشان داده است، اگر چه در کتب تاریخ نامی از او در زمره مجاهدان زمان امیرالمؤمنین علی (ع) مثل جمل، صفین و نهروان ذکر نشده است. اما اخبار و احادیثی از امیرالمؤمنین و امام حسن (ع) از او نقل شده که حکایت از نزدیکی و تقرب او به امیرالمؤمنین دارد. [۵]
عبدالله در کوفه می‌زیست. او با مسلم بیعت کرد و به یاری او برخاست. در قیام مسلم با پرچم سرخ و لباس سرخ در کنار خانه عمرو بن حُرَیث که از هواداران عبیدالله بن زیاد بود، مردم را به یاری مسلم دعوت می‌کرد. [۶]
پس از شکست نهضت مسلم، عبیدالله بن زیاد فرمان دستگیری او را صادر کرد و برای دستگیری او جایزه هم در نظر گرفت. او را به زندان انداختند. عبیدالله سپس به کثیر بن شهاب دستور داد تا او را از زندان به دارالاماره بیاورند. آنگاه از او پرسید که آیا تو صاحب پرچم سرخ نیستی و تو نبودی که برای مسلم بیعت می‌گرفتی؟ او پاسخ نداد. عبیدالله دستور داد او را به میان قبیله‌اش ببرند و گردنش را بزنند. [۷]
برخی وفات او را در سال 79 و در ابواء بین راه مدینه به مکه دانسته‌اند. برخی نیز بر این باورند که وی را مسموم کرده‌اند. [۸]
در زیارت نامه‌ها نام وی ذکر نشده است.
منبع
مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 264-265.
پی نوشت
- ↑ الاصابه فی تمییز الصحابه، ج5، ص8.
- ↑ تهذیب التهذیب، ج5، ص180-181.
- ↑ الاصابه فی تمییز الصحابه، ج5، ص8-9.
- ↑ رجال طوسی، ص75؛ اسد الغابه، ج3، ص139.
- ↑ ر.ک : شرح نهج البلاغه، ج2، ص287، ج13، ص41.
- ↑ تاریخ طبری، ج5، ص232،172.
- ↑ برای تفصیل بیشتر ر.ک : تاریخ طبری، ج5، ص232،172؛ الاصابه فی تمییز الصحابه، ج5، ص8-9؛ تهذیب التهذیب، ج5، ص180-181؛ معجم رجال الحدیث، ج10، ص154؛ وسیله الدارین، ص167؛ نقد الرجال، ج3، ص96؛ قاموس الرجال، ج6، ص305؛ فرسان الهیجاء، ج1، ص237؛ ذخیرة الدارین، ص285.
- ↑ الاصابه فی تمییز الصحابه، ج5، ص9.