جابر بن عبد اللّه انصارى
جابر و عطیّه،که هر دو از بزرگان شیعه بودند،پس از شهادت امام حسین«ع»در اوّلین اربعین به زیارت کربلا آمدند.جابر بن عبد الله،پانزده سال پیش از هجرت در مدینه به دنیا آمد.از طایفۀ خزرجیان بود.او و پدرش عبد الله بن حرام از پیشتازان اسلام بودند.پدرش در جنگ احد به شهادت رسید.جابر از مسلمانان پیش از هجرت و از اصحاب با فضیلت رسول خدا بود که در 19 غزوه،از جمله جنگ بدر در رکاب پیامبر«ص»حضور داشت و در جنگ صفین نیز در رکاب على«ع»جنگید. [۱]
این محدّث بزرگ شیعه در اواخر عمر نابینا شده بود و با همان حال،همراه عطیّۀ عوفى به زیارت کربلا آمد،در فرات غسل کرد و خود را معطر ساخت و بطرف قبر سید الشهدا رفت و بر تربت آن امام شهید،سخنان سوزناک و شوقانگیزى بر زبان آورد:
حبیب لا یجیب حبیبه؟...سپس رو به اطراف قبر کرد و به شهداى دیگر سلام داد و در بازگشت،سخنانى به عطیّه گفت،از جمله:«احبّ محبّ آل محمّد ما احبّهم و ابغض مبغض آل محمّد ما ابغضهم و ان کانوا صوّاما قوّاما...» [۲] دوستدار«آل محمّد»را دوست بدار و دشمن آل محمّد را دشمن بدار تا وقتى که با آل محمّد دشمنى مىکنند،هر چند اهل روزه و نماز باشند.وى در کوچههاى مدینه دنبال امام محمد باقر«ع»مىگشت.وقتى خدمت آن حضرت رسید،سلام رسول خدا را به او رساند.آخرین فردى بود که از حاضران در «پیمان عقبه»بود و تا آن هنگام زنده مانده بود.بدن او را به جرم دوستى اهل بیت،در زمان حجّاج داغ نهادند. [۳] جابر در سال 78 هجرى،در ایّام عبد الملک مروان،در سنّ نود و چند سالگى در حالى که نابینا بود از دنیا رفت و در بقیع به خاک سپرده شد. [۴]
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 127-128.