حسینیه اعظم
حسینیه اعظم، مشهورترین مکان مذهبی شهر زنجان، نام مسجد و حسینیه‌ای است که در جنوبی ترین نقطه آن شهر واقع شده‌است.
تاریخچه
از برخی اسناد برداشت میشود که قدمت این حسینیه حداقل به دوره نادرشاه بر می‌گردد. واقفان این حسینیه دو نفر به نام‌های میرزا محمدتقی و میرزا بابایی بوده‌اند. در دوره رضاشاه این حسینیه برای مدتی تعطیل شد. با بر کناری رضا شاه حسینیه بازگشایی شد و فعالیت آن دوباره از سر گرفته شد. از آن دوره تا امروز به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی حسینیه اعظم توسعه یافته و امروز با بیش از 12 هزار متر مربع مساحت، امکانات و فضاهای متعدد فرهنگی، مذهبی، درمانی و خدماتی از جمله کتابخانه، شبستان‌های مختلف، دار الشفا، صندوق قرض الحسنه و ... را شامل میشود.
برگزاری مراسم‌های مذهبی
عزاداری شب تاسوعا
در طول سال به ویژه در مناسبت‌های مذهبی، برنامه‌های فرهنگی و مذهبی متنوعی در این حسینیه برگزار میشود اما شهرت اصلی آن به جهت دسته بزرگ عزاداری روز هشتم محرم (شب تاسوعای حسینی) است که در آن حسینیه و خیابانهای اطراف آن به عزاداری می‌پردازند. حرکت این دسته معمولا از حسینیه آغاز شده و در آغاز شب در امام زاده ابراهیم به پایان می‌رسد. این دسته که آن را بزرگترین دسته عزاداری در ایران دانسته‌اند در تاریخ 15 دی 1387 شمسی به عنوان دهمین میراث معنوی ایران ثبت شده‌است.
هشتم محرم در تقویم سوگواری محرم زنجان به یوم الابالفضل و یوم العباس معروف است.
آیین قربانی
از جمله آیین هایی که با محوریت حسینیه اعظم در این روز برگزار می.شود، قربانی کردن است قدمت این رسم به سال 1328 شمسی برمی‌گردد که در آن روز چهار راس گوسفند در مسیر دسته‌های عزاداران حسینی قربانی شد. به تدریج هر سال بر تعداد قربانی‌ها افزوده شد تا جایی که که طبق آمار متولیان حسینیه در سال 1352 ش. به 350 راس، در سال 1383 ش. به 6400 و در سال 1389 ش. به 12 راس رسید. براساس همین آمار، حسینیه اعظم را بعد از قربانگاه منا در مکه، بزرگترین قربانگاه جهان اسلام دانسته‌اند.