شیخ عبدالحسین أعسم‌

شیخ عبد الحسین اعسم بن شیخ محمّد علی بن حسین بن محمّد اعسم زبیدی نجفی، در حدود سال 1177 ه. ق متولّد شد و در سال 1247 ه. ق در نجف وفات یافت و در همانجا دفن شد وی از فقها و مشاهیر علمای خاندان آل اعسم می‌باشد.

شیخ عبدالحسین أعسم‌
زادروز 1177 ه. ق
مرگ 1247 ه. ق
نجف
جایگاه خاکسپاری نجف
پیشه محقّق، مؤلف، ادیب، شاعر و فقیهی عالم
کتاب‌ها «ذرایع الافهام فی شرح شرایع الاسلام» در سه جلد، شرحی بر کتاب های «شرح المواریث»، «شرح الرضا»، «شرح العدد» و «دیوان شعر» در چند جلد

پس از تکمیل مقدمات علوم اسلامی نزد اساتید نجف اشرف، مدارج عالی اجتهاد را نزد سید مهدی بحر العلوم و شیخ جعفر صاحب «کاشف الغطا» و سید محسن «اعرجی» پیمود. وی محقّق، مؤلف، ادیب، شاعر و فقیهی عالم بود که مراثی بسیار درباره‌ی ابا عبد اللّه الحسین (ع) سروده است. [۱]


از تألیفات او می‌توان: «ذرایع الافهام فی شرح شرایع الاسلام» در سه جلد، «شرح المواریث»، «شرح الرضا» و «شرح العدد» که هر سه کتاب از پدرش می‌باشد و او بر آنها شروحی نوشته است، و «دیوان شعر» در چند جلد. قسمتی از اشعار وی در اعیان الشیعه درج شده است. [۲]


1- ورد الحسین إلی العراق و ظنّهم‌ترکوا النّفاق إذ العراق کما هیه

2- یا ابن النبیّ المصطفی و وصیّه‌و أخا الزکی ابن البتول الزّاکیه

3- تبکیک عینی لا لأجل مثوبةلکنّما عینی لأجللک باکیه

4- أنست رزیتکم رزایانا التی‌سلفت و هونت الرزایا الآتیه

5- و فجائع الایام تبقی مدةو تزول و هی إلی القیامة باقیه

6- و یری دیار أمیة معمورةو دیار أهل البیت منهم خالیه

7- و اللّه یغضب للبتول بدون أن‌تشکو فکیف إذا أتته شاکیه [۳]


1- حسین (ع) به عراق وارد شد، در حالی‌که گمان می‌کرد آنها نفاق را کنار گذاشته‌اند. ولی عراق همانگونه بود که بود.

2- ای پسر پیامبر برگزیده و پسر وصّی او و ای برادر شخص پاکیزه (امام حسن (ع)) و پسر زهرای تزکیه شده!

3- چشم من فقط بر غم شما گریه می‌کند نه برای ثواب.

4- مصیبت‌های شما، مصائب گذشته را به فراموشی سپرد و مصائب آینده را بر ما آسان ساخت.

5- حوادث ناگوار دنیا مدّتی کوتاه می‌پاید و سپس از بین می‌رود ولی مصیبت شما تا قیامت شما تا قیامت برجاست.

6- خانه‌های بنی امیه را آباد می‌بینم و خانه‌های اهل بیت رسول اللّه (ص) خالی است.

7- بدون اینکه حضرت زهرا (س) شکایتی بکند، خدا از آنچه برای او پیش آمده خشمگین است، اگر شکایت کند چه می‌شود؟



منابع

دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص: 499.

پی نوشت

  1. ادب الطف؛ ج 6، ص 289.
  2. اعیان الشیعه؛ ج 7، ص 452- 457.
  3. همان؛ ص 292 و 293.