محمد صادق همایونی سروستانی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۵۴ توسط Z.rashid (بحث | مشارکت‌ها)

محمد صادق همایونی سروستانی (زاده 1313 در فارس- درگذشته 1392) پژوهشگر، مردم شناس در حوزه فرهنگ عامه و فرهنگ‌های ایران است. همایونی در طول زندگی خود توانست به کار تحقیق و پژوهش در زمینه تعزیه و شعر و داستان فلکلوریک شهرت پیدا کند.[۱]

محمد صادق همایونی سروستانی
صادق همایونی.jpg
متولد 1317 (خورشیدی)
سروستان
مرگ 19 خرداد 1392
ملیت ایرانی
رشته فعالیت مردم شناسی

زندگینامه صادق همایونی

وی متولد سال 1317 در سروستان است و نزدیک به 30 کتاب و 200 مقاله از خود بر جای گذاشته است. همایونی کارهای بسیاری در زمینه فرهنگ مردم از جمله تعزیه و تعزیه‌خوانی در ایران و شیراز انجام داده است.[۲] وی دانش‌آموخته دانشگاه تهران در رشته حقوق و وکیل دادگستری است. نخستین نوشته‌اش در سال 1330 با عنوان «اراده» در سالنامه گلستان، نخستین شعرش در سال 1334 در صفحه ادبی مجله روشنفکر با عنوان «ترانه» و نخستین داستانش نیز در همان سال درمجله سپید و سیاه به چاپ رسیده است.[۳] همایونی درباره فرهنگ‌های مختلف ایرانی از جمله فرهنگ‌های قشقایی، لری، مازندرانی، عرب‌های اهواز و... تحقیقاتی انجام داده است.[۴] او یکشنبه 19 خرداد 1392، در سن 79 سالگی درگذشت.[۵]
همایونی به دلیل ایست قلبی از دنیا رفت و پیکرش در شاه داعی الله در شیراز به خاک سپرده شد.

آثار

مقاله‌ها

  • «[درباره تعزیه]»، فصلنامه تئاتر، شماره 15، پاییز 1370، ص 295-283.
  • «ارکان و عناصر سازنده و پردازنده تعزیه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 172-184.
  • «اوج و زوال تعزیه و پدیدار شدن انواع تعزیه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 145-168.
  • «بیگانگان و تعزیه‌های ایران»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 240-227.
  • «پژوهشی در یک هنر آیینی»، نوشته طلیعه خادمیان، جهان کتاب، شماره 147-150، خرداد و تیر 1381، ص 30.
  • «تأثیر تعزیه در زبان محاوره ای»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 20-314.
  • «تجزیه و تجلیل یکی از نسخ تعزیه قاسم»، یازده مقاله در زمینه فرهنگ عامه، شیراز، 1356، ص 219 -196.

باز انتشار

دوره اول

  • «تجزیه و تحلیل تعزیه قاسم»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 926-911.
  • «تحلیلی از عروسی قاسم»، تعزیه: آیین و نمایش در ایران، ص 41-25.
  • «تحولات و سیر تکامل تعزیه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 61-49.
  • «تحولات و دگرگونی و سیر تکاملی تعزیه‌های ایرانی»، کاوه، سال 11، شماره 1، 1352، ص 96-89.
  • «ترتیب تعزیه خوانی»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 446-425.
  • «تعداد و اسامی تعزیه‌ها»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 389-349.
  • «تعزیه»، نوشته صادق همایونی و محمود صباحی، دانشنامه جهان اسلام، جلد 7، زیر نظر غلامعلی حدادعادل، تهران، بنیاد دانشنامه جهان اسلام، 1382، ص 519-511.
  • «تعزیه امام حسن»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 670-637.
  • «تعزیه امام رضا»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 546-505.
  • «تعزیه به چاه انداختن یوسف»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 767-735.
  • «تعزیه بیماری حسنین «یا» حسن و حسین»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 792-769.
  • «تعزیه خوانان مشهور و بزرگ»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 462-458.
  • «تعزیه حر ریاحی»، کاوه، سال 11، شماره 2-1، ص 71-68؛ شماره 4-3، ص 79-72 و شماره 5-6، ص 78-83.

دوره دوم

  • «تعزیه حر»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، شیراز، نوید شیراز، 1380، ص 714-671.
  • «تعزیه حضرت معصومه»، کاوه، سال 10، 1351، ص 192-185.

دوره سوم

  • «تعزیه حضرت معصومه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، شیراز، نوید شیراز، 1380، ص 547-570.
  • تعزیه در ایران، شیراز، نوید، 1368، ص 818.

معرفی و توصیف

  • «تعزیه در ایران»، کلک، شماره 11-12، بهمن 1369، ص 249-246.
  • «پژوهشی در یک هنر آیینی»، نوشته طلیعه خادمیان، جهان کتاب، شماره 147-150، خرداد-تیر 1381، ص 30.
  • «تعزیه در ایران»، نوشته ع. روح بخش، آینده، سال 16، 1369، ص 193-190.
  • «تعزیه خوانی اعراب بنی طرف در اهواز»، فصلنامه تئاتر، شماره 29 و 30، زمستان 1380 و بهار 1381، ص 237-251.
  • «تعزیه در کشورهای همجوار»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 144-141.
  • «تعزیه شبیخون شب عاشورا»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 875-827.
  • «تعزیه عباس-امام»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 504-473.
  • «تعزیه علی اکبر»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 636-601.
  • «تعزیه فصل و فتاح»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 826-793.
  • «تعزیه قاسم»، کاوه، سال 9، 1350، ص 747-742.

باز انتشار

دوره اول

دوره دوم

دوره سوم

  • «سه بیاض خطی برگزیده در تعزیه»، گفتار و گفتگوهایی درباره تعزیه، ص 69-118.
  • «سیر تکامل تعزیه‌های ایرانی»، کاوه، فروردین 1352.
  • «شبیه خوانی و عزاداری‌های زنانه»، نخستین همایش ملی ایران شناسی، جلد 2، تهران، 1383.
  • شیراز خاستگاه تعزیه، شیراز، بنیاد فارس شناسی، 1377، ص 70.
  • «عاشقانه‌ها در حوادث تعزیه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 314-313.
  • «عناصر سازنده تعزیه»، رودکی، شماره 58، مرداد 1355، ص 6-3.
  • «فرهنگ اصطلاحات و اسامی در تعزیه‌ها»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 328-321.
  • «فقها و تعزیه خوانی»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 69-61.
  • «کالبدشکافی تعزیه‌های ایرانی»، فرهنگ مردم ایران، شماره 7-8، بهار 1386، ص 68-53.
  • گفتار و گفتگوهایی درباره تعزیه، شیراز، نوید شیراز، 1380، ص 175.
  • «گوشه‌هایی از فولکلور ایران (تعزیه قاسم)»، کاوه، سال 10، 1351، ص 76-70.
  • «گوشه‌هایی از فولکلور ایران (سفره ی حضرت عباس)»
  • «محل‌های تعزیه خوانی و تعزیه خوانان مشهور شیراز»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 469-462.
  • «مرثیه سرایان و مرثیه سرایی و تطور آن»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 250-241.
  • «مسیر چگونگی تحول نثر به شعر دیالوگی و صحنه‌ای در تعزیه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 301-283.
  • «نام آهنگ‌ها و نواهای نهفته در متن اشعار نسخه‌های تعزیه»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 346-338.
  • «نسخه‌ها و طریقه تعزیه خوانی و پیش خوانی»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 424-390.
  • «نقش موسیقی در نمایش تعزیه»، مجموعه مقالات نمایش گردهمایی بین المللی مکتب اصفهان، 1386.
  • «A View from the Inside: The Anatomy of the Persian Ta'ziyeh Plays”, By Sadiq Humayuni, and Iraj Anvar, The Drama Review, Volume 49 Number 4, winter 2005, 68-72 p.
  • نگاهی از درون: آناتومی متون تعزیه ایرانی
  • «نمادهای اسطوره‌ای در عزا، عروسی، تعزیه و سوگواری‌های مذهبی در فارس»، کتاب ماه هنر، شماره 106-105، خرداد و تیر 1386، ص 61-50.
  • «نوحه‌ها پدیده‌ای نو در مرثیه سرایی و شعر فارسی»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 266-259.
  • «وسائل و ابزار و لباس»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 458-447.
  • «ویژگی‌های تعزیه‌های ایرانی»، تعزیه در ایران، چاپ دوم با تجدید نظر کلی و تغییر حروفچینی، ص 224-184.
  • «یادمان عنایت الله شهیدی، تجلیل از دل سپرده هنر تعزیه... »، دو هفته نامه فرهنگ و پژوهش، شماره 117، سه شنبه 4 شهریور 1382.

مصاحبه شونده

منابع

پی نوشت

  1. خبرگزاری میراث فرهنگی
  2. انسان‌شناسی و فرهنگ
  3. خیمه
  4. «همایونی،صادق». مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/creator/7187. 
  5. روزنامه اعتماد، شماره 2702 به تاریخ 25/3/92، صفحه 16 (صفحه آخر)
  6. این گفتگو درباره تعزیه است.