سمانه کاظمی
سمانه کاظمی نویسنده، پژوهشگر در رشته تئاتر است.[۱]
| سمانه کاظمی | |
|---|---|
 | |
| زمینهٔ کاری | هنرهای نمایشی |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | نویسنده و پژوهشگر |
آثار
کتاب
درباره اثر میر عزا کاشانی در قملرو تعزیه
میر عزا کاشانی از تعزیه خوانان مطرح و تاثیرگذار تاریخ است. او که در تهران و کاشان تعزیه‌گردانی می‌کرده، مردی ادیب، هنرمند، خوش‌قریحه و با ذوق بوده که بنا به اقتضای کارش از موسیقی و دستگاه خوانی نیز اطلاعات کافی داشته است. بیشتر تعزیه خوانان تهرانی از نسخه‌های مجالس تعزیه او استفاده می‌کردند و مجالس تعزیه‌شان را رونق می‌بخشیدند. میر عزا در سرودن شعر و آهنگ و نوحه استعداد و تسلط بسیار داشته، به همین دلیل هم بیشتر پیش خوانی‌های زیبا و خوش‌آهنگ تعزیه‌های تهران و کاشان، از ساخته‌های او هستند. با توجه به اینکه اطلاعات اندکی از میر عزا کاشانی موجود است، سمانه کاظمی موضوعی دشوار را برای پژوهشش آغاز کرده و در راه پرخطری گام نهاده است. او در میان 365 نسخه تعزیه نامه که از میر عزا باقی مانده، نسخه‌هایی از مجالس را مورد بررسی قرار می‌دهد که اصالت بیشتری داشته‌اند و دخل و تصرفی در آنها صورت نپذیرفته است. در واقع کاظمی به موضوع‌ها و نسخی از مجلس‌های تعزیه میر عزا می‌پردازد که دیگر تعزیه سرایان از آنها غافل بوده‌اند. اما نکته‌ای که پژوهش سمانه کاظمی را پرارج و ارزش می‌کند، بخش گفت و گوی او با هاشم فیاض است. مرحوم فیاض بیشتر عمر خود را صرف گردآوری و نسخه‌برداری از سروده‌های میر عزا کرده و طی نیم قرن این نسخه‌ها را در گوشه و کنار ایران اجرا کرده است. کسی که سینه سوخته‌ای ناب و عاشقی تمام عیار بود و به واسطه نفس حق‌گو و ذات پاکش تمام تعزیه خوانانی که صاحب اسم و رسمی بودند، برای او احترام و منزلت خاصی قایل می‌شدند. سمانه کاظمی در گفت‌وگویش با هاشم فیاض سعی کرده از تاریخ شفاهی‌ای که فیاض ذکر می‌کند به عنوان منبعی برای پژوهشش بهره جوید و با استفاده از نقل قول‌های تاریخی فیاض با میر عزا کاشانی بیشتر آشنا شود، اما سوژه اصلی پژوهش کاظمی، بررسی نمایش سلطانعلی (ع) (نوشته میر عزا) است؛ این نسخه تعزیه، یکی از بهترین و شبیه‌ترین نسخه مجلس تعزیه به عاشورا است.[۲]
منابع
- وب سایت شرکت انتشارات سوره مهر
- وب سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
- مأخذ شناسی مناسک آیینی شیعه در ایران و جهان، پیمان اسحاقی.