مجالس حسینى

محفلها و مجلسهایى که در سوگ حسینى و براى احیاى خاطرۀ عاشورا، در مساجد و حسینیّه‌ها و منازل، در ایّام عاشورا یا در روزهاى دیگر در طول سال برگزار مى‌شود را مجالس حسینی می نامند.

معنا و مفهوم

مجالس حسینی از پربرکت‌ترین آثار شهادت اباعبداللّه(ع) و زمینۀ مناسبى براى تبلیغ و موعظه و تقویت آگاهى مردم به دین و علایق مذهبى است و در روایات نیز تأکیده شده که چنین مجالسى همواره برپا شود.طبق روایات، براى سیدالشهدا(ع) مجالس متعدّدى از سوى فرشتگان، جنّیان، کرّوبیان، انبیاى پیشین، رسول خدا و ائمه(ص) برگزار شده که بر شهادت مظلومانۀ آن حضرت گریسته‌اند. همچنین مجالسى که پس از حادثۀ عاشورا در کربلا، کوفه، شام، دیر راهب، مدینه،مکّه و...در همان سال حادثه برگزار شده‌است.

مرحوم شیخ جعفر شوشترى بطور مبسوط، به توضیح این مجالس پرداخته است و در هر کدام، مرثیه خوان، گریه‌کننده،زمان و محلّ آن را توضیح داده‌است. وی کلّ این مجالس را به پنج دسته،تقسیم کرده است:

-مجالسى که قبل از خلقت آدم، برگزار شده است.

-مجالسى که بعد از آدم و قبل از تولّد امام حسین(ع) برگزار شده است.

-مجالسى که قبل از شهادتش برگزار شده است.

-مجالسى که بعد از شهادتش در دنیا برگزار شده است.

-مجالسى که پس از فناى دنیا،در قیامت برپا خواهد شد.

همچنانکه «مقتل» نام نوعى از کتابها در شهادت امام حسین(ع) است،مجلس و مجالس نیز نوعى کتب است که بخش بخش به بیان فضایل و مسائل مربوط به سیدالشهدا مى‌پردازد و براى وعّاظ نوشته مى‌شود که از روى آن منبر روند و مطالبش را براى حاضران بگویند،به این نام کتب متعدّدى نگاشته شده است. از جمله «المجالس الحسینیّه» که کتابى فارسى از نظام العلماء میرزا رفیع تبریزى(م 1336) در اسرار شهادت امام حسین(ع) است.

کتاب مجالس حسینی

«مجالس حسینى»نیز،نام کتابى از على محمد على دخیّل است (ترجمۀ مصطفى خبّازان) که مجموعه‌اى از مقالات،دربارۀ چهارده معصوم و معارف اهل بیت(ع) است.

منبع

• جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۴۰۰-۴۰۱.