تعزیه: آیین و نمایش در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تعزیه: آیین و نمایش در ایران'''، کتابی است درباره تعزیه که توسط [[پیتر جی. چلکووسکی]] نوشته شده است. | '''تعزیه: آیین و نمایش در ایران'''، کتابی است درباره تعزیه که توسط [[پیتر ج. چلکووسکی|پیتر جی. چلکووسکی]] نوشته شده است. | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| ناشر فارسی = | | ناشر فارسی = | ||
| محل انتشارات = تهران | | محل انتشارات = تهران | ||
| تاریخ نشر = | | تاریخ نشر = ۱۳۸۹ | ||
| تاریخ نشر فارسی = | | تاریخ نشر فارسی = | ||
| محل ناشر فارسی = | | محل ناشر فارسی = | ||
| نوع رسانه = | | نوع رسانه = | ||
| صفحه = | | صفحه = ۳۷۵ | ||
| قطع = | | قطع = | ||
| اندازه وزن = | | اندازه وزن = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| نوبت چاپ = | | نوبت چاپ = | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
| شابک = | | شابک = ۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۹۷۴-۳ | ||
| کتاب‌خانهٔ ملی ایران = | | کتاب‌خانهٔ ملی ایران = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==درباره کتاب== | ==درباره کتاب== | ||
این کتاب، در بیست فصل ابعاد مختلف تعزیه را مورد بررسی قرار می‌دهد و در واقع چاپ دوم کتابی است که نزدیک به هجده سال پیش با عنوان مقاله آغازین آن، تعزیه، هنر بومی پیشرو ایران، انتشار یافت و مورد پسند پژوهشگران قرار گرفت. اهمیت عمده کتاب در این است که تا این تاریخ، یگانه اثر آکادمیایی بین‌المللی در تعزیه‌شناسی است که در قالب مجموعه مقالاتی به قلم بیست تن از پژوهشگران معتبر و نامدار ایرانی و خارجی، به ابعاد مختلف و متنوع این پدیده نمایشی بی‌مانند بومی پرداخته است؛ خواننده وقتی کتاب را مرور می‌کند دامنه گسترده کار را بهتر درمی‌یابد. با توجه به پیچیده بودن موضوع، نه تنها دست‌اندکاران تئاتر نظیر کارگردانان، تهیه‌کنندگان، منتقدان و کارشناسان بلکه مردم‌شناسان، موسیقی‌دان، تاریخ‌نگاران، جامعه‌شناسان و نویسندگان تاریخ هنر از چندین کشور از | این کتاب، در بیست فصل ابعاد مختلف تعزیه را مورد بررسی قرار می‌دهد و در واقع چاپ دوم کتابی است که نزدیک به هجده سال پیش با عنوان مقاله آغازین آن، تعزیه، هنر بومی پیشرو ایران، انتشار یافت و مورد پسند پژوهشگران قرار گرفت. اهمیت عمده کتاب در این است که تا این تاریخ، یگانه اثر آکادمیایی بین‌المللی در تعزیه‌شناسی است که در قالب مجموعه مقالاتی به قلم بیست تن از پژوهشگران معتبر و نامدار ایرانی و خارجی، به ابعاد مختلف و متنوع این پدیده نمایشی بی‌مانند بومی پرداخته است؛ خواننده وقتی کتاب را مرور می‌کند دامنه گسترده کار را بهتر درمی‌یابد. با توجه به پیچیده بودن موضوع، نه تنها دست‌اندکاران تئاتر نظیر کارگردانان، تهیه‌کنندگان، منتقدان و کارشناسان بلکه مردم‌شناسان، موسیقی‌دان، تاریخ‌نگاران، جامعه‌شناسان و نویسندگان تاریخ هنر از چندین کشور از ۲۸ مرداد تا ۲ شهریور ۱۳۵۵ شمسی، برای تبادل نظریات و اطلاعات گرد هم آمدند؛ این کتاب، ثمره کوشش‌های آن کنفرانس است. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
از نیم سده نوزدهم کوشش هایی برای مطالعه پدیده تعزیه، تنها نمایش بومی جهان اسلام به عمل آمد. | از نیم سده نوزدهم کوشش هایی برای مطالعه پدیده تعزیه، تنها نمایش بومی جهان اسلام به عمل آمد. | ||
پس از جنگ جهانی دوم، کسانی که می‌خواستند تئاتر را از تطاول مداوم سینما و تلویزیون به قلمرو آن مصون دارند، با اقتباس از شکل‌های آسیایی برای رهایی تئاتر به آسیا روی آوردند، اما در جستارشان ایران را نادید انگاشتند. تعزیه حتی در کشور خود ایران، در جریان سده بیستم از جانب بسیاری کسان مورد توجه قرار نگرفت و آیینی فاقد ارزش و نمایشی خام تعبیر شده است. | پس از جنگ جهانی دوم، کسانی که می‌خواستند تئاتر را از تطاول مداوم سینما و تلویزیون به قلمرو آن مصون دارند، با اقتباس از شکل‌های آسیایی برای رهایی تئاتر به آسیا روی آوردند، اما در جستارشان ایران را نادید انگاشتند. تعزیه حتی در کشور خود ایران، در جریان سده بیستم از جانب بسیاری کسان مورد توجه قرار نگرفت و آیینی فاقد ارزش و نمایشی خام تعبیر شده است. | ||
جشن هنر شیراز در تابستان | |||
افزون بر مباحث و قرائت مقالات، بهترین گروه‌های تعزیه از مناطق مختلف به مدت ده روز در حسینیه مشیر و روستای کوچک کفترک، نزدیک شیراز، نمایش دادند. | جشن هنر شیراز در تابستان ۱۳۵۵ شمسی، به منظور جبران این نقص و در عین حال نجات تعزیه از نسیان، همایش بین‌المللی تعزیه را به مدیریت فرخ غفاری تشکیل داد. | ||
نمایشگاهی نیز از موضوعات مرتبط با تعزیه، نظیر طرح‌ها و عکس‌هایی از «تکایا» (نمایش‌خانه‌ها)، البسه، وسایل بازی، نسخه‌ها، فیلم‌هایی از مراسم محرم و تعزیه‌خوانی‌ها و اشیاء مختلفی که علی‌الرسم در تظاهرات محرم مورد استفاده قرار می‌گرفت نیز برپا گردید. | |||
افزون بر مباحث و قرائت مقالات، بهترین گروه‌های تعزیه از مناطق مختلف به مدت ده روز در حسینیه مشیر و روستای کوچک کفترک، نزدیک شیراز، نمایش دادند. نمایشگاهی نیز از موضوعات مرتبط با تعزیه، نظیر طرح‌ها و عکس‌هایی از «تکایا» (نمایش‌خانه‌ها)، البسه، وسایل بازی، نسخه‌ها، فیلم‌هایی از مراسم محرم و تعزیه‌خوانی‌ها و اشیاء مختلفی که علی‌الرسم در تظاهرات محرم مورد استفاده قرار می‌گرفت نیز برپا گردید. | |||
==فصل‌های کتاب== | ==فصل‌های کتاب== | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۸: | ||
'''فصل سوم''' | '''فصل سوم''' | ||
ابعاد فرهنگی قراردادهای نمایشی در تعزیه ایرانی (بیمن) | ابعاد فرهنگی قراردادهای نمایشی در تعزیه ایرانی ([[آندره زیج ویرث|بیمن]]) | ||
'''فصل چهارم''' | '''فصل چهارم''' | ||
جنبه‌های نشانه‌شناختی تعزیه (ویرث) | جنبه‌های نشانه‌شناختی تعزیه ([[آندره زیج ویرث|ویرث]]) | ||
'''فصل پنجم''' | '''فصل پنجم''' | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۴: | ||
'''فصل هفتم''' | '''فصل هفتم''' | ||
تعزیه و آیین‌های سوگواری در ایران قبل از اسلام (یارشاطر) | تعزیه و آیین‌های سوگواری در ایران قبل از اسلام [[احسان یارشاطر|(یارشاطر]]) | ||
'''فصل هشتم''' | '''فصل هشتم''' | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۲: | ||
'''فصل نهم''' | '''فصل نهم''' | ||
اقامه تعزیه: اطلاعاتی مقدماتی برای پژوهشی جامع (کالمار) | اقامه تعزیه: اطلاعاتی مقدماتی برای پژوهشی جامع ([[ژان کالمار|کالمار]]) | ||
'''فصل دهم''' | '''فصل دهم''' | ||
نسخهٔ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۵۳
تعزیه: آیین و نمایش در ایران، کتابی است درباره تعزیه که توسط پیتر جی. چلکووسکی نوشته شده است.
| تعزیه: آیین و نمایش در ایران
| |
|---|---|
 | |
| برگرداننده | داود حاتمی |
| به کوشش | پیتر جی. چلکووسکی |
| ناشر | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی |
| محل نشر | تهران |
| تاریخ نشر | ۱۳۸۹ |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۹۷۴-۳ |
| تعداد صفحات | ۳۷۵ |
| موضوع | تعزیه |
| زبان | فارسی |
درباره کتاب
این کتاب، در بیست فصل ابعاد مختلف تعزیه را مورد بررسی قرار می‌دهد و در واقع چاپ دوم کتابی است که نزدیک به هجده سال پیش با عنوان مقاله آغازین آن، تعزیه، هنر بومی پیشرو ایران، انتشار یافت و مورد پسند پژوهشگران قرار گرفت. اهمیت عمده کتاب در این است که تا این تاریخ، یگانه اثر آکادمیایی بین‌المللی در تعزیه‌شناسی است که در قالب مجموعه مقالاتی به قلم بیست تن از پژوهشگران معتبر و نامدار ایرانی و خارجی، به ابعاد مختلف و متنوع این پدیده نمایشی بی‌مانند بومی پرداخته است؛ خواننده وقتی کتاب را مرور می‌کند دامنه گسترده کار را بهتر درمی‌یابد. با توجه به پیچیده بودن موضوع، نه تنها دست‌اندکاران تئاتر نظیر کارگردانان، تهیه‌کنندگان، منتقدان و کارشناسان بلکه مردم‌شناسان، موسیقی‌دان، تاریخ‌نگاران، جامعه‌شناسان و نویسندگان تاریخ هنر از چندین کشور از ۲۸ مرداد تا ۲ شهریور ۱۳۵۵ شمسی، برای تبادل نظریات و اطلاعات گرد هم آمدند؛ این کتاب، ثمره کوشش‌های آن کنفرانس است.
مقدمه کتاب
از نیم سده نوزدهم کوشش هایی برای مطالعه پدیده تعزیه، تنها نمایش بومی جهان اسلام به عمل آمد. پس از جنگ جهانی دوم، کسانی که می‌خواستند تئاتر را از تطاول مداوم سینما و تلویزیون به قلمرو آن مصون دارند، با اقتباس از شکل‌های آسیایی برای رهایی تئاتر به آسیا روی آوردند، اما در جستارشان ایران را نادید انگاشتند. تعزیه حتی در کشور خود ایران، در جریان سده بیستم از جانب بسیاری کسان مورد توجه قرار نگرفت و آیینی فاقد ارزش و نمایشی خام تعبیر شده است.
جشن هنر شیراز در تابستان ۱۳۵۵ شمسی، به منظور جبران این نقص و در عین حال نجات تعزیه از نسیان، همایش بین‌المللی تعزیه را به مدیریت فرخ غفاری تشکیل داد.
افزون بر مباحث و قرائت مقالات، بهترین گروه‌های تعزیه از مناطق مختلف به مدت ده روز در حسینیه مشیر و روستای کوچک کفترک، نزدیک شیراز، نمایش دادند. نمایشگاهی نیز از موضوعات مرتبط با تعزیه، نظیر طرح‌ها و عکس‌هایی از «تکایا» (نمایش‌خانه‌ها)، البسه، وسایل بازی، نسخه‌ها، فیلم‌هایی از مراسم محرم و تعزیه‌خوانی‌ها و اشیاء مختلفی که علی‌الرسم در تظاهرات محرم مورد استفاده قرار می‌گرفت نیز برپا گردید.
فصل‌های کتاب
فصل اول
تعزیه: نمایش بومی پیشرو ایران (چلکووسکی)
فصل دوم
تحلیل از تعزیه عروسی قاسم (ع) (همایونی)
فصل سوم
ابعاد فرهنگی قراردادهای نمایشی در تعزیه ایرانی (بیمن)
فصل چهارم
جنبه‌های نشانه‌شناختی تعزیه (ویرث)
فصل پنجم
دگرگونی و تحول در ادبیات و موسیقی تعزیه (شهیدی)
فصل ششم
تعزیه و هنرهای آن (پیترسون)
فصل هفتم
تعزیه و آیین‌های سوگواری در ایران قبل از اسلام (یارشاطر)
فصل هشتم
تعزیه و فلسفه آن (بکتاش)
فصل نهم
اقامه تعزیه: اطلاعاتی مقدماتی برای پژوهشی جامع (کالمار)
فصل دهم
ملاحظاتی چند در مقایسه بین مراسم تعزیه ایرانی و «نمایش مصائب و آلام مسیح» (فول کین یونی)
فصل یازدهم
تأثیر تئاتر اروپایی و نفوذ روش‌های نمایش آن در تعزیه (محجوب)
فصل دوازدهم
تعزیه از دیدگاه تئاتر غرب (ممنون)
فصل سیزدهم
منابع ادبی تعزیه (الول ـ ساتن)
فصل چهاردهم
صور خیال قالبی در تعزیه (هنوی)
فصل پانزدهم
مرثیه‌سرایی در عهد قاجار (اقبال)
فصل شانزدهم
مرثیه در اشعار سندی (شیمل)
فصل هفدهم
تعزیه‌دار در هند (جعفری)
فصل هجدهم
تشیع و مراسم عاشورا در لبنان (مزاوی)
فصل نوزدهم
آیین‌های محرم در آناتولی ترکیه (آند)
فصل بیستم
کتاب‌شناسی (چلکووسکی)