فدایى مازندرانى: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ مهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷: خط ۴۷:
==زندگینامه==
==زندگینامه==


محمود فدایی در حدود سال‌های ۱۲۰۰ ه. ق در روستای تلاوک از بخش دودانگه‌ شهرستان ساری در استان مازندران متولد شد. تحصیلات اولیه را در زادگاه خود فرا گرفت سپس برای آموختن علوم دینی به شهر ساری و سپس قم رفت. فدایی با خاندان قاجار هم روزگار بود و در دوره حکومت فتحعلی شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه زندگی می‌کرده‌است. میرزا محمود به سبب زادگاهش به تلاوکی باز خوانده می‌شد و تخلصش «فدایی» است. به گفته فدایی مازندارنی، تخلصش را از زبان امام حسین(ع) در عالم رویا گرفته و در سراسر دیوانش به کار برده‌است و شعر زیر را در وصف این رویا سروده‌است:{{شعر}}
محمود فدایی در حدود سال‌های ۱۲۰۰ ه. ق در روستای تلاوک از بخش دودانگه‌ شهرستان ساری در استان مازندران متولد شد. تحصیلات اولیه را در زادگاه خود فرا گرفت سپس برای آموختن علوم دینی به شهر ساری و سپس قم رفت. فدایی با خاندان قاجار هم روزگار بود و در دوره حکومت فتحعلی شاه، محمدشاه و ناصرالدین شاه زندگی می‌کرده‌است. میرزا محمود به سبب زادگاهش به تلاوکی باز خوانده می‌شد و تخلصش «فدایی» است. به گفته فدایی مازندارنی، تخلصش را از زبان [[امام حسین(ع)]] در عالم رویا گرفته و در سراسر دیوانش به کار برده‌است و شعر زیر را در وصف این رویا سروده‌است:{{شعر}}


{{ب|دیدم شبى به خواب که در دشت کربلا| تنها ستاده بود شه ملک ابتلا}}  
{{ب|دیدم شبى به خواب که در دشت کربلا| تنها ستاده بود شه ملک ابتلا}}  
خط ۵۸: خط ۵۸:
{{ب|کردى اشاره شاه که اینم «فدایى» است| بنمود این لقب به من آن شاه دین عطا}}   
{{ب|کردى اشاره شاه که اینم «فدایى» است| بنمود این لقب به من آن شاه دین عطا}}   
{{ب|آمد ز بخت خفته چو بیداریم ز خواب| گفتم به بخت خویش که احسنت! مرحبا<ref>دیوان فدایى مازندرانى، به تصحیح و تعلیق فریدون اکبرى شلدره‌اى (سازمان اوقاف و امور خیریه، تهران ۱۳۷۷) ص ۱۷۸.</ref>}}   
{{ب|آمد ز بخت خفته چو بیداریم ز خواب| گفتم به بخت خویش که احسنت! مرحبا<ref>دیوان فدایى مازندرانى، به تصحیح و تعلیق فریدون اکبرى شلدره‌اى (سازمان اوقاف و امور خیریه، تهران ۱۳۷۷) ص ۱۷۸.</ref>}}   
{{پایان شعر}}سروده‌های فدایی در روزهای محرم و سوگواری امام حسین(ع) در مساجد و تکیه‌های مازندران خوانده می‌شود. تاریخ دقیق درگذشت فدایی روشن نیست. محمد طاهری (شهاب) در مجله‌ ارمغان می‌نویسد: «در حاشیه‌ یکی از صفحات کتاب چهار نظام، به خط شخص دیگری تاریخ فوت فدایی را به سال ۱۲۸۲ ه. ق نوشته‌اند.»<ref>مجله ارمغان، دوره‌ی سی‌ام، ش ۴ و ۵، ص ۲۰۴ تا ۲۰۸. مقدمه‌ی دیوان فدایی؛ ص پانزده تا سی و سه با تلخیص.</ref>
{{پایان شعر}}سروده‌های فدایی در روزهای [[محرم]] و سوگواری [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] در مساجد و [[تکیه|تکیه‌]]<nowiki/>های مازندران خوانده می‌شود. تاریخ دقیق درگذشت فدایی روشن نیست. محمد طاهری (شهاب) در مجله‌ ارمغان می‌نویسد: «در حاشیه‌ یکی از صفحات کتاب چهار نظام، به خط شخص دیگری تاریخ فوت فدایی را به سال ۱۲۸۲ ه. ق نوشته‌اند.»<ref>مجله ارمغان، دوره‌ی سی‌ام، ش ۴ و ۵، ص ۲۰۴ تا ۲۰۸. مقدمه‌ی دیوان فدایی؛ ص پانزده تا سی و سه با تلخیص.</ref>


==آثار==
==آثار==
فدایى مازندرانى ضمن پیروى از سبک محتشم کاشانى در ترکیب‌بندهاى عاشورایى خود، از شیوه‌هاى بیانى سبک خراسانى نیز در برخى از مراثى عاشورایى‌اش استفاده کرده‌است.
فدایى مازندرانى ضمن پیروى از سبک [[محتشم کاشانی‌|محتشم کاشانى]] در ترکیب‌بندهاى عاشورایى خود، از شیوه‌هاى بیانى سبک خراسانى نیز در برخى از مراثى عاشورایى‌اش استفاده کرده‌است.


از فدایى مازندرانى مقتل منظومى به جاى مانده که در چهار «نظام» سامان یافته است:
از فدایى مازندرانى مقتل منظومى به جاى مانده که در چهار «نظام» سامان یافته است: