جودی خراسانی

حذف شه

نام: عبدالجواد تخلص: جودی تاریخ ولادت: نامشخص تاریخ وفات: 1302 ه.ق آثار: دیوان اشعار

عبدالجواد، متخلّص به «جودی» از شاعران و شیفتگان اهل بیت علیه‌السلام است. تاریخ ولادت او مشخص نیست و همین قدر معلوم است که در نیمۀ دوم قرن دوازدهم هجری متولد شده است. جودی از مردم عنبران (یکی از روستاهای اطراف طرقبه در مشهد) است. نوشته‌اند که وی مغازۀ قنادی داشته و از این طریق امرار معاش می‌‌‌کرده است. وی طبعی بلند و روحی آزاد داشت و هرگز مدح سلاطین را نگفت و با قناعت روزگار می‌گذرانید. به خاطر عشق عمیق به اهل بیت (ع) موضوع تمام اشعارش مدح و مرثیۀ آل محمد (ص) است. قنادی و خانۀ او محل تجمع شعرایی بود که برای شنیدن مرثیه‌های شاعر به دیدارش می‌آمدند. اشعار وی در اوزان و قالب‌های متعدد ومتنوع سروده شده است و از استحکام و انسجام قوی برخوردار و مزین به صنایع لفظی ومعنوی است. ‌آیات و قصص قرآنی، احادیث و روایاتی که به صورت‌های تلمیح و اقتباس و ترجمه در اشعار وی به کار رفته است،‌ گواهی بر دانش قرآنی وحدیثی وی است. قسمت اعظم اشعار جودی پیرامون واقعۀ کربلا و پیامدهای آن است که تحت عنوان «از مدینه تا مدینه» دویست صفحه دیوان او را شامل می‌شود. اشعار وی عاری از تعقید و پیچیدگی و ساده و سلیس و درخور فهم عموم است. جودی در سال 1302 ه.ق وفات یافت و در مشهد مقدس به خاک سپرده شد. قبر او نزدیک مزار شیخ بهایی در صحن نو واقع است. دیوان او حدود سه هزار بیت است و بارها به چاپ رسیده است. شاعر در بخش «از مدینه تا مدینه» بی‌وفایی مردم کوفه، شقاوت و ستم‌گری فرماندهان و سپاهیان لشکر یزید، شهادت و مظلومیت حسین، (ع) و برادران و فرزندان و اصحاب او، رنج وتعب زنان و کودکان آل‌رسول در اسارت بی‌شرمانه در کوفه و شام و سرانجام بازگشت غریبانه و مصیبت‌بار آنها به مدینه را با اشعاری جانگذار، تأثر‌آور و منقلب‌کننده به تصویر می‌کشند و می‌توان آن مقتلی منظوم به حساب آورد. نگاه شاعر به حادثۀ عاشورا نگاهی بینابین است؛ گاهی به مفهوم والای عشق و تجلّیات معشوق در کربلا و مفاهیم عرفانی اشاره‌ای دارد و گاه با روحی سرشار از عواطف انسانی و احساسی به رثای سیدالشهدا (ع) می‌پردازد. کتاب شناسی: دیوان کامل افصح الشعرا میرزا عبدالجواد جودی خراسانی، شامل: قصیده‌ها، مثنوی‌ها...، به اهتمام مهدی آصفی. تهران: جمهوری، 1386.