محمد عارفیان (عارف)

محمد عارفیان (عارف)، از هنرمندان ایرانی در زمینه پرده‌ خوانی است.

محمد عارفیان (عارف)
زاده	1315 شمسی شهرستان خلیل آباد کاشمر
ملیت	ایرانی
شناخته‌شده برای	هنرهای نمایشی

شیوه اجرای نمایش

اجرای مرشد عارف به شیوه قدماست، در این شیوه حرکات واضح، مشخص و کم و بیش قابل پیش‌بینی است. مرشد عارف هنگام پرده خوانی در ایجاد ارتباط با مردم از شیوه تذکر، دعا و صلوات برای اولیاء و مردم و لعنت برای اشقیاء بهره می‌گیرد که با رفتارهای جمعی مانند تأیید یا تکذیب و گاه پرسش از موضوعات کلی و پندآمیز همراه است.

شیوه اجرای آواز

مرشد عارف همانند اغلب پرده خوانان در ابتدا با لحنی آوازی «بسم الله الرحمن الرحیم» را می‌خواند، آواز او تا پایان بخش مقدمه‌چینی که قبل از داستان اصلی است، ادامه می‌یابد. پس از این مرحله گفتار و روایت غیرآوازی را در روایت مجلس به کار می‌گیرد، تنها در نقطه عطف‌های داستان، آوازهایی کوتاه خوانده می‌شود. در پرده خوانی سه شیوه عمده در بیان مجالس معمول است:

• روایت کل مجلس به شیوه آوازی
• روایت بخش‌هایی با آواز و بخش‌هایی به صورت غیرآوازی
• روایت غیرآوازی

اشیاء به مثابه نشانه

در پرده خوانی همچون نمایش‌های دیگر مانند تعزیه خوانی، گروهی از اشیاء جان می‌گیرند و نشانه امر مهمی به شمار می‌روند.

نقش حیوانات در القای معانی

در مجالس پرده خوانی گاه حیوانات در القای معانی نقش کلیدی ایفا می‌کنند. مهم‌ترین حیوانات حاضر در مجالس عبارتند از: اسب، آهو، کبوتر، شیر، گرگ و مار.

نقطه «ب» بسم الله و «خال هاشمی»

پرده خوانان که اغلب گرایش به آداب درویشی و تفکر عرفانی دارند، گه گاه اشاراتی به معانی عمیق می‌کنند، اشارات آن‌ها اگر چه بسیار کم، گذرا و نامحسوس است اما دانایی و تسلط آنان را به زبان معنوی آشکار می‌سازد. در هم‌سویی با پرده خوانان، نقاشان پرده نیز زمینه‌های مناسبی برای ظهور معرفت پرده خوانان فراهم آورده‌اند، خال هاشمی بر لب ائمه و دیگر اولیاء یکی از نمونه‌های چنین اندیشه‌ای است که مرشد عارف با انتخاب شعر اول آوازش به آن توجه می‌کند.

منبع

• منبع این مدخل از مجموعه سی جلدی مرشدان پرده خوان و حاصل فعالیت‌های پژوهشی حمیدرضا اردلان است. در این مداخل برای رعایت حقوق ناشر و مؤلف و همچنین ترغیب علاقمندان به تهیه اثر، خلاصه‌ای از کتاب سی جلدی مرشدان پرده خوان آورده شده است.