۹٬۵۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''وقار شیرازی''' ( | '''وقار شیرازی''' (۱۲۳۳ ه. ق- ۱۲۹۸ ه. ق) شاعر مرثیه سرای ایرانی در دوره قاجار بود. | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = وقار شیرازى | | نام = وقار شیرازى | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| زمینه فعالیت = | | زمینه فعالیت = | ||
| ملیت = | | ملیت = | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد =۱۲۳۲ ه.ق | ||
| محل تولد = | | محل تولد = | ||
| والدین = وصال شیرازى | | والدین = وصال شیرازى | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ =۱۲۹۸ ه.ق | ||
| محل مرگ = | | محل مرگ = | ||
| علت مرگ = | | علت مرگ = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| سال‌های نویسندگی = | | سال‌های نویسندگی = | ||
|سبک نوشتاری = | |سبک نوشتاری = | ||
|کتاب‌ها = | |کتاب‌ها =انجمن دانش، رموزالاماره، روزمه خسروان پارسی، منظومه‌ی بهرام و بهروز، مثنوى خضر و موسى، مثنوى قانون الصداره، مرغزار، مجالس‌السنه و محافل‌الازمنه، عشره کامله، دیوان اشعارش. اشعار | ||
|مقاله‌ها = | |مقاله‌ها = | ||
|نمایشنامه‌ها = | |نمایشنامه‌ها = | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
میرزا احمد وقار شیرازى، فرزند ارشد وصال شیرازى ( | میرزا احمد وقار شیرازى، فرزند ارشد [[وصال شیرازى]] (۱۱۹۷ ه. ق-۱۲۶۲ ه. ق) از شعراى قرن سیزدهم هجرى، علاوه بر شاعری و هنر خوشنویسى، از دیگر رشته‌هاى علوم نیز بهره‌مند بود. میرزا احمد مدتی در هند زندگی کرد و پس از بازگشت، به شیراز و مسافرت‌هایى به تهران و کربلا سرانجام در سن ۶۶ سالگى درگذشت و در حرم احمد بن موسى معروف به شاه‌چراغ در کنار پدرش به خاک سپرده شد. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
وقار شیرازى | وقار شیرازى ادامه دهنده [[بازگشت ادبی|نهضت بازگشت]] بوده و قصاید خود را به سبک متقدمین، مثنویات را به شیوه نظامى و جامى و غزلیات مراثى خود را در سبک عراقى سروده‌است. وی داراى دو ترکیب دوازده‌بند عاشورایى در رثاى [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] و شهداى کربلا است که یکى را به اقتضاى دوازده‌بند [[محتشم کاشانی|محتشم کاشانى]] سروده است. | ||
===آثار منظوم=== | ===آثار منظوم=== | ||
*انجمن دانش<ref>در سبک و سیاق گلستان سعدى</ref> | *انجمن دانش<ref>در سبک و سیاق گلستان سعدى</ref> | ||
* | *رموزالاماره<ref>شرح و ترجمه فرمان تاریخى امام على به مالک اشتر نخعى است</ref> | ||
*روزمه خسروان پارسی<ref>تاریخ ملوک عجم</ref> | *روزمه خسروان پارسی<ref>تاریخ ملوک عجم</ref> | ||
*منظومه‌ی بهرام و بهروز<ref>بر وزن خسرو و شیرین نظامی</ref> | *منظومه‌ی بهرام و بهروز<ref>بر وزن خسرو و شیرین نظامی</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
*مثنوى قانون الصداره | *مثنوى قانون الصداره | ||
*مرغزار<ref>به سبک کلیله و دمنه و انوار سهیلى</ref> | *مرغزار<ref>به سبک کلیله و دمنه و انوار سهیلى</ref> | ||
* | *مجالس‌السنه و محافل‌الازمنه<ref>به طرز کشکول شیخ بهائى</ref> | ||
*عشره کامله<ref>در تاریخ واقعه کربلا و تاریخ چهارده معصوم</ref> | *عشره کامله<ref>در تاریخ واقعه کربلا و تاریخ چهارده معصوم</ref> | ||
*دیوان اشعارش<ref>بخش اول آن به اهتمام استاد ماهیار نوایى به کوشش دانشکده ادبیات تبریز در سال | *دیوان اشعارش<ref>بخش اول آن به اهتمام استاد ماهیار نوایى به کوشش دانشکده ادبیات تبریز در سال ۱۳۴۸ چاپ و منتشر شده است</ref>.<ref>''همان''،ص ۷۰۱. شرح احوال و آثار او را مى‌توان در آثار ''العجم تاریخ ادبیات ایران تالیف براون''، ج ۵، ''حدیقةالشعراء''، ج ۳، خاندان وصال شیرازى، ''ریحانةالادب''، ج ۶، ''صبح گلشن''، ''طرائق‌الحقایق''، ج ۳، ''فارسنامه ناصرى''، ج ۲، ''گلشن وصال''، ''المآثرو الآثار'' و ''مجمع‌الفصحاء'' پى گرفت.</ref> | ||
==اشعار== | |||
===مطلع دوازده بند عاشورایی اول=== | |||
'''مطلع بند اول''' | '''مطلع بند اول''' | ||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
۱ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۶۳: | خط ۱۶۳: | ||
۲ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۹۱: | خط ۱۹۱: | ||
۳ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۲۱۷: | خط ۲۱۷: | ||
۴ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۲۳۴: | خط ۲۳۴: | ||
{{ب| سیراب، کام خشک حسین را به کربلا|گر کرده‌ای، ز چشمه‌ی فولاد کرده‌ای }} | {{ب| سیراب، کام خشک حسین را به کربلا|گر کرده‌ای، ز چشمه‌ی فولاد کرده‌ای }} | ||
{{ب| ور غازه <ref>غازه: گلگونه، بزک، سرخاب.</ref> کرده‌ای به رخ نو عروس او|از خون حلق قاسم داماد کرده‌ای }} | {{ب| ور غازه<ref>غازه: گلگونه، بزک، سرخاب.</ref> کرده‌ای به رخ نو عروس او|از خون حلق قاسم داماد کرده‌ای }} | ||
{{ب| در عیش او سرود بشارت زدی و زان|آفاق پر ز شیون و فریاد کرده‌ای }} | {{ب| در عیش او سرود بشارت زدی و زان|آفاق پر ز شیون و فریاد کرده‌ای }} | ||
| خط ۲۴۴: | خط ۲۴۴: | ||
۵ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۲۷۱: | خط ۲۷۱: | ||
۶ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۲۹۶: | خط ۲۹۶: | ||
۷ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۳۲۳: | خط ۳۲۳: | ||
۸ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۳۵۰: | خط ۳۵۰: | ||
۹ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۳۷۷: | خط ۳۷۷: | ||
۱۰ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۴۰۴: | خط ۴۰۴: | ||
۱۱ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۴۲۹: | خط ۴۲۹: | ||
۱۲ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۴۵۰: | خط ۴۵۰: | ||
{{ب| خاموش کن «وقار» که در ماتم حسین (ع)|قائل شکسته دل شد و سامع کباب شد }} | {{ب| خاموش کن «وقار» که در ماتم حسین (ع)|قائل شکسته دل شد و سامع کباب شد }} | ||
{{ب| یا رب، «وقار» فکر دم واپسین نکرد|کاری که دستگیر شود، غیر از این نکرد <ref>مراثی وصال؛ ص | {{ب| یا رب، «وقار» فکر دم واپسین نکرد|کاری که دستگیر شود، غیر از این نکرد<ref>مراثی وصال؛ ص ۱۹۲- ۲۰۳.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
===قسمتی از ترکیب‌بند در مرثیه=== | |||
۱ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۴۸۲: | خط ۴۸۱: | ||
۲ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| شد به ره کوفه کاروان حجازی|تا که حقیقت شود رسوم مجازی }} | {{ب| شد به ره کوفه کاروان حجازی|تا که حقیقت شود رسوم مجازی }} | ||
| خط ۵۰۶: | خط ۵۰۵: | ||
۳ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| شاه عرب چو ز مکّه بار فرو بست|دیده‌ی انصاف روزگار فرو بست }} | {{ب| شاه عرب چو ز مکّه بار فرو بست|دیده‌ی انصاف روزگار فرو بست }} | ||
| خط ۵۲۶: | خط ۵۲۵: | ||
۴ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| ظلم و جفایی که شد ز کوفی و شامی|سوخت دل عالمی ز عارف و عامی }} | {{ب| ظلم و جفایی که شد ز کوفی و شامی|سوخت دل عالمی ز عارف و عامی }} | ||
| خط ۵۴۸: | خط ۵۴۷: | ||
۵ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| شاه به دشت بلا براند چو باره|دید سپاهی برون ز حد شماره }} | {{ب| شاه به دشت بلا براند چو باره|دید سپاهی برون ز حد شماره }} | ||
| خط ۵۶۸: | خط ۵۶۷: | ||
{{ب| وعظ نشد کارگر اگرچه اثر کرد|آن سخن دل شکاف در دل خاره }} | {{ب| وعظ نشد کارگر اگرچه اثر کرد|آن سخن دل شکاف در دل خاره }} | ||
{{ب| کی سخن حق به گوش دیو کند راه؟|ختم بر او گشته قهر حق خَتَمَ اللّه <ref>ختم اللّه: اشاره به آیه شریفه «خَتَمَ اللَّهُ عَلی قُلُوبِهِمْ وَ عَلی سَمْعِهِمْ وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ» سوره بقره، آیه | {{ب| کی سخن حق به گوش دیو کند راه؟|ختم بر او گشته قهر حق خَتَمَ اللّه <ref>ختم اللّه: اشاره به آیه شریفه «خَتَمَ اللَّهُ عَلی قُلُوبِهِمْ وَ عَلی سَمْعِهِمْ وَ عَلی أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ» سوره بقره، آیه ۷.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
۶ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| روی چو شه سوی کارزار برآورد|موعظه بنهاد و ذو الفقار برآورد }} | {{ب| روی چو شه سوی کارزار برآورد|موعظه بنهاد و ذو الفقار برآورد }} | ||
| خط ۵۹۶: | خط ۵۹۵: | ||
۷ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| ای شه دین! ای که دین شد از تو قوی پشت|تشنه دهد جان، کسی که تشنه ترا کشت }} | {{ب| ای شه دین! ای که دین شد از تو قوی پشت|تشنه دهد جان، کسی که تشنه ترا کشت }} | ||
| خط ۶۱۸: | خط ۶۱۷: | ||
۸ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| یک تن و چندین هزار زخم که دیده است؟|یک دل و چندین هزار غم که شنیده است؟ }} | {{ب| یک تن و چندین هزار زخم که دیده است؟|یک دل و چندین هزار غم که شنیده است؟ }} | ||
| خط ۶۴۲: | خط ۶۴۱: | ||
۹ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| آه که کرد آسمان چه حیله‌گری‌ها|ساخت به آل نبی چه کینه‌وری‌ها }} | {{ب| آه که کرد آسمان چه حیله‌گری‌ها|ساخت به آل نبی چه کینه‌وری‌ها }} | ||
| خط ۶۶۶: | خط ۶۶۵: | ||
۱۰ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| چرخ بیفسرد گلشن نبوی را|ظلم، خزان ساخت باغ مصطفوی را }} | {{ب| چرخ بیفسرد گلشن نبوی را|ظلم، خزان ساخت باغ مصطفوی را }} | ||
| خط ۶۸۸: | خط ۶۸۷: | ||
۱۱ | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| آن که بُد از ضرب ذو الفقار فراری|وز دم شیر خدای بُد متواری }} | {{ب| آن که بُد از ضرب ذو الفقار فراری|وز دم شیر خدای بُد متواری }} | ||
| خط ۶۹۸: | خط ۶۹۷: | ||
{{ب| گشته به خواری ز ضرب تیغ مسلمان|پس شه اسلام را بکشته به خواری }} | {{ب| گشته به خواری ز ضرب تیغ مسلمان|پس شه اسلام را بکشته به خواری }} | ||
{{ب| فوج یهودان خلیفه گشته ز عیسی|پس شده شمشیر زن به روی حواری <ref>حواری: اطرافیان و طرفداران حضرت عیسی (ع) را حواری خوانند.</ref> }} | {{ب| فوج یهودان خلیفه گشته ز عیسی|پس شده شمشیر زن به روی حواری <ref>حواری: اطرافیان و طرفداران حضرت عیسی(ع) را حواری خوانند.</ref> }} | ||
{{ب| جوق سگان طوق‌ها نموده مرّصع|پس زده ناخن به روی شیر شکاری }} | {{ب| جوق سگان طوق‌ها نموده مرّصع|پس زده ناخن به روی شیر شکاری }} | ||
| خط ۷۰۶: | خط ۷۰۵: | ||
{{ب| ملّت باری ز ضرب تیغ گرفته|پس زده، شمشیر بر خلیفه‌ی باری <ref>باری: خداوند متعال.</ref> }} | {{ب| ملّت باری ز ضرب تیغ گرفته|پس زده، شمشیر بر خلیفه‌ی باری <ref>باری: خداوند متعال.</ref> }} | ||
{{ب| باللّه اگر ضرب ذو الفقار نبودی|هیچ به جز کفرشان شعار نبودی <ref>گلشن وصال؛ ص | {{ب| باللّه اگر ضرب ذو الفقار نبودی|هیچ به جز کفرشان شعار نبودی <ref>گلشن وصال؛ ص ۱۹۵.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[دانشنامه شعر عاشورایی انقلاب حسینی در شعر شاعران عرب و عجم|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج | *[[دانشنامه شعر عاشورایی انقلاب حسینی در شعر شاعران عرب و عجم|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج ۲، ص: ۹۲۲-۹۳۱.]] | ||
*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج | *[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ص ۳۲۶-۳۳۴.]] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
[[رده:شاعران]] | [[رده:شاعران]] | ||
<references /> | <references />{{شاعران}} | ||
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]] | [[رده:شاعران قرن سیزدهم]] | ||
[[رده:شاعران فارسی زبان]] | [[رده:شاعران فارسی زبان]] | ||
[[رده:شاعران ایرانی]] | [[رده:شاعران ایرانی]] | ||
[[رده:شاعران عاشورایی]] | [[رده:شاعران عاشورایی]] | ||