محمد بن مسلم بن عقیل

محمد بن‌ مسلم ‌بن‌ عقیل‌، فرزند مسلم بن عقیل و از یاران امام حسین(ع) بود که بعد از نبرد کربلا به شهادت رسید.

مرقد طفلان مسلم.jpg
اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل محمد بن‌ مسلم ‌بن‌ عقیل‌
خویشاوندان
سرشناس
پدرش مسلم بن عقیل و مادرش رقیه‌ دختر امام علی (ع)
نقش های برجسته از یاران امام حسین(ع)

زندگینامهویرایش

محمد فرزند مسلم بن عقیل و رقیه‌ دختر امام علی (ع) [۱] بود. بعضی مادر او را کنیز دانسته‌اند. [۲] او ۲۷ ساله[۲] و یا نوجوان ۱۲ [۳] یا ۱۳ ساله بود که به همراه مادر و سایر برادرانش از مدینه تا کربلا با امام حسین(ع) همراه شد.

البته با توجه به سن ۳۵ سالگی که برای پدرش ذکر کرده‌اند[۳] ۲۷ ساله بودنش محال است.

شهادتویرایش

کیفیت حضور و یا شهادت وی در منابع گزارش نشده‌است. بنا بر برخی منابع پس از شهادت عبدالله بن مسلم، آل ابو طالب با هم به سپاه دشمن حمله کردند. امام حسین(ع) همه آنان را به صبوری و مقاومت دعوت کرد.

دینوری از محمد پسر عقیل بن ابی‌ طالب یاد کرده‌است که با تیر لقیط بن ناشر (ایاس) جهنی به شهادت رسیده‌است. [۴] ابوالفرج اصفهانی به نقل از امام محمد باقر(ع)، قاتل محمد را ابو مرهم ازدی و لقیط بن ایاس جهنی ذکر کرده‌است. [۵]

علی‌رغم اینکه در بسیاری از منابع به شهادت فرزندان مسلم بن عقیل، در روز عاشورا اشاره شده است ولی شیخ صدوق در قالب روایتی کاملا عاطفی و فاقد رویکرد تاریخی که سلسله سند آن را به امام جعفر صادق (ع) رسانده، نوشته که دو کودک از مسلم بن عقیل اسیر و به دست حارث به وضعی فجیع به شهادت رسیدند.[۶]

محمد بن سعد همین داستان را در طبقات به صورت مختصر بیان کرده‌است، با این تفاوت که وی به جای طفلان مسلم، آن دو طفل را از آن عبدالله بن جعفر طیار دانسته‌است. [۷]

نام محمد در زیارتنامه‌ها ذکر نشده است. [۸]

منبعویرایش

پی نوشتویرایش

  1. کتاب نسب قریش، مصعب بن عبدالله زبیری، چاپ لوی پروونسال، قاهره: ۱۹۵۳م.، ص۴۵؛ لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، بیهقی، ابوالحسن علی بن زید (ابن فندق)، به تصحیح سیدمهدی رجایی اصفهانی، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۱۰ ﻫ ق. ، ج۱، ص۳۳۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص۹۷.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۷، ص۱۸۷.
  4. الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۵۷.
  5. مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص۹۷؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ش.) ۹، ص۱۵۳.
  6. ر.ک : امالی، صدوق (ابن بابویه)، ابوجعفر محمد بن علی، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ۱۹۹۰م.، ص۷۶-۸۱.
  7. ر.ک :الطبقات الکبری، این سعد کاتب واقدی، محمد، چاپ احسان عباس، بیروت: دارصادر، ۱۴۰۵ه ق.، ج۵، ص۱۰۶-۱۰۷.
  8. برای تفصیل بیشتر ر.ک : ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش.)، ص۹۰-۹۱؛ مقتل الحسین المقرم، المقرم، السید عبدالرزاق، بیروت: دارالکتاب الاسلامی، ۱۹۷۹ م. مقرم، ص۲۶۲؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، ۱۳۵۲ ﻫ ق.، ج۲، ص۱۸۷؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل،۱۳۸۷ ش.)، ص۱۵۲-۱۵۳؛ وسیله الدارین فی انصار الحسین، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، ۱۴۰۲ ﻫ ق. ، ص۲۳۳.