محمد بن‌ ابی‌ سعید نواده عقیل

محمد بن‌ ابی‌ سعید، از نوجونان شهید نبرد کربلا می باشد.

مزار یاران امام حسین(ع).jpg
اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل محمد بن‌ ابی‌ سعید
خویشاوندان
سرشناس
پدرش ابو سعید احول از فرزندان عقیل و مادرش امّ ‏ولد
نقش های برجسته از یاران امام حسین (ع) و شهدای کربلا

زندگینامهویرایش

محمد بن ابی سعید نواده‌ عقیل بن ابی‏ طالب است. پدرش ابو سعید احول از فرزندان عقیل و بنا به قولی از شهدای کربلا بود.[۱] مادرش شهربانو (کنیز) بود. [۲] محمد بن‌ ابی‌سعید به همراه پدر و مادرش از مدینه تا کربلا همراه کاروان امام حسین (ع) بودند.

در برخی منابع فاطمه دختر حضرت علی(ع) همسر محمد بن ابی‌سعید بن عقیل، معرفی شده که دختری به نام حمیده برای او به دنیا آورده است.[۳]

نقش در واقعه کربلاویرایش

در برخی منابع سن محمد بن ابی سعید را 7 سال [۴] و در بعضی دیگر 25 سال دانسته اند. [۵] اما در اکثر منابع معتبر اولیه یا به سن او اشاره نشده و یا از او به (غلام) تعبیر کرده‌‏اند. لیکن وجود بعضی از حالات در جریان شهادت او و زمان آن، مؤید احتمال کودک بودن اوست. بنا به نقل سماوی پنج تن از شهدای کربلا به سن بلوغ نرسیده بودند که یکی از آنان محمد بن‌ ابی‌ سعید بود و به هنگام شهادت 7 سال داشت. [۶]

شهادتویرایش

نحوه شهادت محمد بن‌ ابی‌ سعید به نقل منابع چنین آمده است: امام‌ حسین (ع) چون‌ شیر می‌غرید و ناجوانمردان‌ سپاه‌ اموی‌ را به‌ خاک‌ هلاکت‌ می‌افکند. در این‌ هنگام‌ از سراپرده ‌امام‌ حسین (ع)، کودکی‌ بیرون‌ آمد که‌ دو گوشواره‌ در گوش‌ داشت‌ و از وحشت‌ و حیرت‌ به‌ جانب‌ چپ‌ و راست‌ می‌نگریست‌ و گوشواره‌هایش‌ می‌لرزید. سنگ‌دلی‌ به‌ نام‌ هانی‌ بن‌ ثبیت حضرمی بر او حمله‌ برد و او را شهید کرد. [۷]

نام قاتل او را ابن زهیر ازدی، لقیط بن ایاس (ناشر) جهنی و یا هانی‌ بن‌ ثبیت حضرمی نوشته‌اند. گفته شده که لقیط‌ بن‌ ایاس‌ جهنی‌ به‌ وسیله‌ تیری‌ که‌ به‌ جانبش‌ پرتاب‌ کرد، مجروح و هانی‌ بن‌ ثبیت حضرمی با شمشیر او را شهید کرد. [۸]

در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: «السَّلامُ عَلَی مُحَمَّدِ بنِ اَبی سَعیدِ بنِ عَقیلٍ وَ لَعَنَ اللهُ قاتِلَهُ وَ رامِیهُ لَقیطَ بنَ ناشِرٍ الجُهَنِی»

منبعویرایش

پی نوشتویرایش

  1. المجدی فی انساب الطالبیین، عمری، علی بن محمد، چاپ احمد مهدوی دامغانی، قم: 1409 ﻫ ق. ، ص307.
  2. تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص469؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص98.
  3. ابن سعد، الطبقات، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۰؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۴۲، ص۹۴.
  4. رجال طوسی، ص80.
  5. لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، بیهقی، ابوالحسن علی بن زید (ابن فندق)، به تصحیح سیدمهدی رجایی اصفهانی، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی، 1410 ﻫ ق. ، ج1، ص402.
  6. ابصار العین فیانصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ص 91.
  7. مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. کتابفروشی صدوق. ، ص92.
  8. برای تفصیل بیشتر ر.ک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص469؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص92؛رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص80.