بشیر بن عمرو حضرمی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''بشیر بن عمرو بن احدوث حضرمی کندی،''' از اهالی حَضرَمَوت و از قبیله بنی‌ کنده است. حضرمی قبیله‌ای از قحطانیه از ناحیه حضرموت است که سرزمین حضرموت به سبب آنها شناخته شده است یا قبیله‌ای است از بنی‌ حضرمی که تیره‌ای از ظبی و آن هم تیره‌ای از یافع، قبیله‌ای از ناحیه یمن است. <ref>انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. ص88.</ref>
مورخین و ارباب مقاتل اتفاق نظر دارند که بشیر حضرمی دارای فرزندان جنگجو و معروف بوده است.
در اینکه بشیر کی و کجا به امام‌ حسین‌ (ع) ملحق شد مشخص نیست. اما در روزهای سوم یا چهارم محرم در کربلا و در کنار امام حسین (ع) بوده است.
{{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
{{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
| عنوان              =
| عنوان              =
| تصویر              =
| تصویر              =مزار یاران امام حسین(ع).jpg
| اندازه تصویر      =
| اندازه تصویر      =
|توضیح تصویر        =
|توضیح تصویر        =
خط ۲۵: خط ۲۱:
| شاگردان          =
| شاگردان          =
| آثار              =
| آثار              =
| نقش های برجسته              = از یاران امام حسین (ع)  
| نقش های برجسته              = از یاران امام حسین (ع) و شهدای کربلا
}}
}}'''بشیر بن عمرو بن حضرمی،''' از اصحاب [[امام حسین(ع)]] بود که در روز [[عاشورا]] در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید.


==زندگینامه==
نام او را بشر بن عبدالله، بشیر بن عمر، <ref>برای تفصیل بیشتر رک : تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شمارة ۲، ۲۴، ۱۴۰۵ ﻫ ق.، ص۱۵۶؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۲۹؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۵۹.</ref> بشر بن عمرو، بشر بن عمرو بن احدوث حضرمی کندی نیز نوشته‌اند. <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش، ص۱۰۳.  </ref> بشیر از اهالی حَضرَمَوت، از قبیله بنی‌ کنده است. حضرمی قبیله‌ای از قحطانیه در ناحیه حضرموت است. سرزمین حضرموت به این سبب شناخته شده است که قبیله‌ای از بنی‌ حضرمی، تیره‌ای از ظبی و آن هم تیره‌ای از یافع است که در ناحیه ای از یمن ساکن هستند.<ref>انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش. ص۸۸.</ref>


بشیر از [[تابعین]]  و از اصحاب امام علی(ع) بود.
==همراهی با امام حسین(ع)==
در اینکه بشیر کی و کجا به [[امام حسین(ع)|امام‌ حسین‌ (ع)]] ملحق شد مشخص نیست. اما در روزهای سوم یا چهارم [[محرم]] در [[کربلا]] و در کنار [[حسین|امام حسین (ع)]] بوده است.
==نقش در واقعه کربلا==
==نقش در واقعه کربلا==
برخی او را شهید حمله نخستین دانسته‌اند. اما درست‌تر آن است که جزء شهدای بعد از نماز ظهر عاشورا بوده است. طبری این نظریه را قبول دارد. <ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص444. </ref> رجزی که به او منسوب است نیز نشان‌دهنده این مطلب است. بشیر از تابعین بود. او مردی وفادار، پاک‌باز و پاک‌باخته راه امام‌ حسین‌ (ع) بود. در شب عاشورا‌ برای‌ بشیر حضرمی‌ پیغامی‌ آوردند که‌ پسرت‌ در مرز ری‌ اسیر شده‌ است‌. او گفت‌: خود را به‌ پناه‌ خدا می‌برم‌، هیچ‌ دوست‌ نداشتم‌ که‌ او اسیر باشد و من‌ زنده‌ بمانم. ماجرا را به‌ اطلاع‌ امام‌ حسین‌ (ع) رساندند. امام‌ حسین‌ (ع) به‌ او فرمود: بیعت‌ من‌ از گردن‌ تو برداشته‌ شده، زود حرکت‌ کن‌ و برای‌ رهایی‌ فرزندت‌ اقدام‌ نما. اما محمد پاسخ‌ داد: اَکلَتْنی اِذَن‌ السِّباع‌ُ حَیا اِن‌ْ فَارَقْتُک‌َ وَ اَساَلُ عَنک الرکبان و اَخذُ لَکَ مَعَ قَلّة الاعوان لا یکونُ هذا ابداً <ref>بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج44، ص394.</ref> اگر از شما جدا شوم‌، سزاوار آن‌ است‌ که‌ درندگان‌ بیابان‌ مرا زنده‌ زنده‌ بدرند. اگر تو را با کمی یاران رها سازم و از تو برای رفتن مرکبی بخواهم و خود آسوده خاطر بازگردم. نه هرگز چنین نخواهد شد. امام‌ حسین‌ (ع) فرمودند:


پس‌ لااقل‌ این‌ پنج‌ بُرد را که‌ هزار دینار ارزش‌ دارد، توسط‌ فرزند دیگرت‌ بفرست‌ تا برای‌ استخلاص‌ برادرش‌ اقدام‌ کند. او بخشش‌ امام‌ حسین‌ (ع) را پذیرفت‌ و فرزند خود را مأمور رهایی‌ برادرش‌ نمود. <ref>ترجمة الامام الحسین، ص71؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص78. </ref>
===رها نکردن امام به خاطر فرزند===
در شب [[عاشورا|عاشورا‌]] برای‌ بشیر حضرمی‌ پیغامی‌ آوردند که‌ پسرت‌ در مرز ری‌ اسیر شده‌ است‌. او گفت‌: خود را به‌ پناه‌ خدا می‌برم‌، هیچ‌ دوست‌ نداشتم‌ که‌ او اسیر باشد و من‌ زنده‌ بمانم. ماجرا را به‌ اطلاع‌ امام‌ حسین‌ (ع) رساندند. امام‌ حسین‌ (ع) به‌ او فرمود: «بیعت‌ من‌ از گردن‌ تو برداشته‌ شده، زود حرکت‌ کن‌ و برای‌ رهایی‌ فرزندت‌ اقدام‌ نما.» 
 
اما بشیر پاسخ‌ داد: «اَکلَتْنی اِذَن‌ السِّباع‌ُ حَیا اِن‌ْ فَارَقْتُک‌َ وَ اَساَلُ عَنک الرکبان و اَخذُ لَکَ مَعَ قَلّة الاعوان لا یکونُ هذا ابداً <ref>بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲ شج۴۴، ص۳۹۴.</ref> اگر از شما جدا شوم‌، سزاوار آن‌ است‌ که‌ درندگان‌ بیابان‌ مرا زنده‌ زنده‌ بدرند. اگر تو را با کمی یاران رها سازم و از تو برای رفتن مرکبی بخواهم و خود آسوده خاطر بازگردم. نه هرگز چنین نخواهد شد.» 


بشیر بن عمرو حضرمی و سُوَیدِ بن‌ عَمرو آخرین اصحاب امام حسین (ع) بودند که تا آخرین لحظات باقی مانده و سپس به میدان رفتند. <ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 مج5، ص444.</ref>
امام‌ حسین‌ (ع) فرمودند: «پس‌ لااقل‌ این‌ پنج‌ بُرد را که‌ هزار دینار ارزش‌ دارد، توسط‌ فرزند دیگرت‌ بفرست‌ تا برای‌ استخلاص‌ برادرش‌ اقدام‌ کند. او بخشش‌ امام‌ حسین‌ (ع) را پذیرفت‌ و فرزند خود را مأمور رهایی‌ برادرش‌ نمود.» <ref>ترجمة الامام الحسین، ص۷۱؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص۷۸. </ref>  


بشیر روز عاشورا و بعد از نماز ظهر با اذن امام حسین‌ (ع) به میدان شتافت و در حالی‌که رجز می‌خواند، دلیرانه می‌جنگید:
===شهادت===
===رجزخوانی===
برخی بشیر را شهید حمله نخستین دانسته‌اند.<ref>ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، ۱۳۴۵ ﻫ ق.</ref> اما درست‌تر آن است که جزء شهدای بعد از نماز ظهر عاشورا بوده است.<ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴. </ref> رجزی که به او منسوب است نیز نشان‌دهنده این مطلب است. 


{{شعر}}
بشیر بن عمرو حضرمی و [[سوید بن عمرو خثعمى|سُوَیدِ بن‌ عَمرو]] آخرین اصحاب امام حسین (ع) بودند که تا آخرین لحظات باقی مانده و سپس به میدان رفتند. <ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲– ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴.</ref> بشیر روز عاشورا و بعد از نماز ظهر با اذن امام حسین‌ (ع) به میدان شتافت و در حالی‌که چنین رجز می‌خواند:{{شعر}}
{{م| الیوم یا نفس اُلاقی الرّحمن }}
{{م| الیوم یا نفس اُلاقی الرّحمن }}


خط ۴۷: خط ۵۱:


{{م| و الصّبرا احظی لک عند الدّیان }}
{{م| و الصّبرا احظی لک عند الدّیان }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}<br />ای من! امروز خدای رحمان را دیدار و ملاقات خواهی کرد و به احسان فراوان او نواخته خواهی شد. ای جان! بی‌تابی نکن. بر پیشانی هر چیز مرگ و فنا نوشته‌اند و صبر و شکیبایی در پیشگاه داور بزرگ هستی لذت‌بخش‌تر و ارزنده‌تر است.
 
او پس از جهاد به شهادت رسید.


ای من! امروز خدای رحمان را دیدار و ملاقات خواهی کرد و به احسان فراوان او نواخته خواهی شد.


ای جان! بی‌تابی نکن. بر پیشانی هر چیز مرگ و فنا نوشته‌اند و صبر و شکیبایی در پیشگاه داور بزرگ هستی لذت‌بخش‌تر و ارزنده‌تر است.
بنا به نقلی دیگر هنگام عزیمت امام‌ حسین (ع) به آخرین نبرد با دشمن بشیر و عمرو بن ابی مطاع دو تن از یاران آن حضرت هنوز زنده بودند. بشیر با ملاحظه تصمیم امام حسین‌ (ع) برای ورود به جنگ بر آن شد تا بر امام حسین‌ (ع) سبقت جوید. پس به میدان رفت و پیش از امام حسین‌ (ع) به شهادت رسید. <ref>نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا، ص۳۰۸. </ref>


او پس از جهاد سختی به شهادت رسید. بنا به نقلی دیگر هنگام عزیمت امام‌ حسین (ع) به آخرین نبرد با دشمن بشیر و عمرو بن ابی مطاع دو تن از یاران آن حضرت هنوز زنده بودند. بشیر با ملاحظه تصمیم امام حسین‌ (ع) برای ورود به جنگ بر آن شد تا بر امام حسین‌ (ع) سبقت جوید. پس به میدان رفت و پیش از امام حسین‌ (ع) به شهادت رسید. <ref>نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا، ص308. </ref>
در [[زیارت رجبیه]] و [[زیارت ناحیه مقدسه]] به وی این چنین سلام داده شده است:  
نام او را بشر بن عبدالله، بشیر بن عمر، <ref>برای تفصیل بیشتر رک : تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شمارة 2، 24، 1405 ﻫ ق.، ص156؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : 1960 م.، ص229؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: 1996 – 2000 م.، ج3، ص159؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص352؛ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص77؛ مقتل الحسین خوارزمی، خوارزمی، حسین، به کوشش الشیخ محمد السماوی، نجف: مطبعه الزهراء، 1367 ﻫ ق. ، ج2، ص23؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. ، ص47؛ الانساب، ج1، ص159؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص98؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج44، ص376، ج45، ص72؛ اعیان الشیعه، امین، سید محسن، چاپ حسن امین، بیروت: 1403 ﻫ ق.، ج4، ص568؛ انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. ص94؛تذکره الخواص فی خصائص الائمه، سبط ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن، مکتبه النینوی الحدیثه.، ص221؛وسیله الدارین فی انصار الحسین، موسوی زنجانی، بیروت: مؤسسه اعلمی، 1402 ﻫ ق. ، ص165؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق.، ج1، ص255؛5. ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. ص151؛ قاموس الرجال، طوسی التستری، محمدتقی، تهران: مرکز نشر کتاب، 1379 ه ق.، ج4، ص76؛ ؛ الحدائق الوردیه، محلی شهید، حمیدالدین احمد بن محمد علی، دمشق: دار اسامه.، ص104؛ نفس المهموم، قمی، شیخ عباس، ترجمه ابوالحسن شعرانی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1385 ش. ، ص151؛ اقبال بالاعمال الحسنه فیما یعمل مره فی السنه، سید بن طاووس، علی بن موسی، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی، 1414 ﻫ ق.، ج3، ص79؛ فرسان الهیجاء، محلاتی، ذبیح الله، مرکز نشر کتاب، 1390 ه ق.، ج2، ص234.</ref> بشر بن عمرو، بشر بن عمرو بن احدوث حضرمی کندی نیز نوشته‌اند. <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش. ص103.  </ref> در اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق.  نام او محمد بن بشیر ذکر شده است. <ref>اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. ، ص39-40.  </ref> در ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، 1345 ﻫ ق. شهید حمله اولی <ref>ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، 1345 ﻫ ق..</ref> و در تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م. جزء آخرین شهدای غیر هاشمی معرفی شده است. <ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق / 1962 – 1967 م.، ج5، ص444.</ref>


در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی بِشرِ اَو بَشیر بنِ عَمرو الحَضرَمِی شَکَرَاللهُ لَکَ قَولَکَ لِلحُسَینِ وَ قَد اَذِنَ لَکَ فِی الاِنصِرافِ: اَکلَتْنی اِذَن‌ السِّباع‌ُ حَیا اِن‌ْ فَارَقْتُک‌َ وَ اَساَلُ عَنکَ الرُّکبانَ وَ اَخذُلَکَ مَعَ قِلَّةِ الاَعوانِ لا یکونُ هذا اَبَداً سلام بر بشیر بن عمرو حضرمی، سپاس خدا را از سخن تو به امام‌ حسین‌ (ع) آنگاه که اجازه رفتن به تو داد و تو گفتی: هر گاه از شما جدا شوم و برگردم، درندگان مرا زنده زنده بخورند و مرکب از شما بخواهم و شما را با کمی یاران واگذارم. هرگز این چنین نباشد. <ref>برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 1387 ﻫ ق / 1962 1967 م.، ج5، ص444؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، 1385 ﻫ ق. ، ص39-40؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شمارة 2، 24، 1405 ﻫ ق.، تراثنا، شماره دوم، سال اول، ص156؛ ترجمة الامام الحسین، ص71؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص78؛ اعیان الشیعه، امین، سید محسن، چاپ حسن امین، بیروت: 1403 ﻫ ق.، ج3، ص575؛ ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، 1345 ﻫ ق.، ص ؛ بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، 1362 ش.، ج44، ص394، ج45، ص70؛ معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، خویی، سید ابوالقاسم، نشر توحید، 1413 ﻫ ق. ، ج3، ص329،319؛ تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، 1352 ﻫ ق.، ج1، ص173؛ انصار الحسین، ص88. </ref>
السَّلامُ عَلَی بِشرِ اَو بَشیر بنِ عَمرو الحَضرَمِی شَکَرَاللهُ لَکَ قَولَکَ لِلحُسَینِ وَ قَد اَذِنَ لَکَ فِی الاِنصِرافِ: اَکلَتْنی اِذَن‌ السِّباع‌ُ حَیا اِن‌ْ فَارَقْتُک‌َ وَ اَساَلُ عَنکَ الرُّکبانَ وَ اَخذُلَکَ مَعَ قِلَّةِ الاَعوانِ لا یکونُ هذا اَبَداً سلام بر بشیر بن عمرو حضرمی، سپاس خدا را از سخن تو به امام‌ حسین‌ (ع) آنگاه که اجازه رفتن به تو داد و تو گفتی: هر گاه از شما جدا شوم و برگردم، درندگان مرا زنده زنده بخورند و مرکب از شما بخواهم و شما را با کمی یاران واگذارم. هرگز این چنین نباشد. <ref>برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، ۱۳۸۵ ﻫ ق. ، ص۳۹-۴۰. </ref>
==منبع==
==منبع==
مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 388-390.
 
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۸۸-۳۹۰.]
 
==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده: تاریخ]]
[[رده: تاریخ]]
[[رده: افراد]]
[[رده: افراد]]
[[رده: شهیدان کربلا]]
[[رده: شهیدان کربلا]]
[[رده: شهدای بعد از نماز ظهر]]
[[en:Bashir b. Amr al-Kindi]]
<references />{{یاران امام حسین علیه السلام}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۶

مزار یاران امام حسین(ع).jpg
اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
نام کامل بشیر بن عمرو بن احدوث حضرمی کندی
نقش های برجسته از یاران امام حسین (ع) و شهدای کربلا

بشیر بن عمرو بن حضرمی، از اصحاب امام حسین(ع) بود که در روز عاشورا در کربلا به شهادت رسید.

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نام او را بشر بن عبدالله، بشیر بن عمر، [۱] بشر بن عمرو، بشر بن عمرو بن احدوث حضرمی کندی نیز نوشته‌اند. [۲] بشیر از اهالی حَضرَمَوت، از قبیله بنی‌ کنده است. حضرمی قبیله‌ای از قحطانیه در ناحیه حضرموت است. سرزمین حضرموت به این سبب شناخته شده است که قبیله‌ای از بنی‌ حضرمی، تیره‌ای از ظبی و آن هم تیره‌ای از یافع است که در ناحیه ای از یمن ساکن هستند.[۳]

بشیر از تابعین و از اصحاب امام علی(ع) بود.

همراهی با امام حسین(ع)[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در اینکه بشیر کی و کجا به امام‌ حسین‌ (ع) ملحق شد مشخص نیست. اما در روزهای سوم یا چهارم محرم در کربلا و در کنار امام حسین (ع) بوده است.

نقش در واقعه کربلا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رها نکردن امام به خاطر فرزند[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در شب عاشورا‌ برای‌ بشیر حضرمی‌ پیغامی‌ آوردند که‌ پسرت‌ در مرز ری‌ اسیر شده‌ است‌. او گفت‌: خود را به‌ پناه‌ خدا می‌برم‌، هیچ‌ دوست‌ نداشتم‌ که‌ او اسیر باشد و من‌ زنده‌ بمانم. ماجرا را به‌ اطلاع‌ امام‌ حسین‌ (ع) رساندند. امام‌ حسین‌ (ع) به‌ او فرمود: «بیعت‌ من‌ از گردن‌ تو برداشته‌ شده، زود حرکت‌ کن‌ و برای‌ رهایی‌ فرزندت‌ اقدام‌ نما.»

اما بشیر پاسخ‌ داد: «اَکلَتْنی اِذَن‌ السِّباع‌ُ حَیا اِن‌ْ فَارَقْتُک‌َ وَ اَساَلُ عَنک الرکبان و اَخذُ لَکَ مَعَ قَلّة الاعوان لا یکونُ هذا ابداً [۴] اگر از شما جدا شوم‌، سزاوار آن‌ است‌ که‌ درندگان‌ بیابان‌ مرا زنده‌ زنده‌ بدرند. اگر تو را با کمی یاران رها سازم و از تو برای رفتن مرکبی بخواهم و خود آسوده خاطر بازگردم. نه هرگز چنین نخواهد شد.»

امام‌ حسین‌ (ع) فرمودند: «پس‌ لااقل‌ این‌ پنج‌ بُرد را که‌ هزار دینار ارزش‌ دارد، توسط‌ فرزند دیگرت‌ بفرست‌ تا برای‌ استخلاص‌ برادرش‌ اقدام‌ کند. او بخشش‌ امام‌ حسین‌ (ع) را پذیرفت‌ و فرزند خود را مأمور رهایی‌ برادرش‌ نمود.» [۵]

شهادت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برخی بشیر را شهید حمله نخستین دانسته‌اند.[۶] اما درست‌تر آن است که جزء شهدای بعد از نماز ظهر عاشورا بوده است.[۷] رجزی که به او منسوب است نیز نشان‌دهنده این مطلب است.

بشیر بن عمرو حضرمی و سُوَیدِ بن‌ عَمرو آخرین اصحاب امام حسین (ع) بودند که تا آخرین لحظات باقی مانده و سپس به میدان رفتند. [۸] بشیر روز عاشورا و بعد از نماز ظهر با اذن امام حسین‌ (ع) به میدان شتافت و در حالی‌که چنین رجز می‌خواند:

الیوم یا نفس اُلاقی الرّحمن
لا تجزعی فکلِّ شَیءٍ قَد فان
الیوم تجزینَ بِکُّلِ احسان
و الصّبرا احظی لک عند الدّیان


ای من! امروز خدای رحمان را دیدار و ملاقات خواهی کرد و به احسان فراوان او نواخته خواهی شد. ای جان! بی‌تابی نکن. بر پیشانی هر چیز مرگ و فنا نوشته‌اند و صبر و شکیبایی در پیشگاه داور بزرگ هستی لذت‌بخش‌تر و ارزنده‌تر است.

او پس از جهاد به شهادت رسید.


بنا به نقلی دیگر هنگام عزیمت امام‌ حسین (ع) به آخرین نبرد با دشمن بشیر و عمرو بن ابی مطاع دو تن از یاران آن حضرت هنوز زنده بودند. بشیر با ملاحظه تصمیم امام حسین‌ (ع) برای ورود به جنگ بر آن شد تا بر امام حسین‌ (ع) سبقت جوید. پس به میدان رفت و پیش از امام حسین‌ (ع) به شهادت رسید. [۹]

در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی این چنین سلام داده شده است:

السَّلامُ عَلَی بِشرِ اَو بَشیر بنِ عَمرو الحَضرَمِی شَکَرَاللهُ لَکَ قَولَکَ لِلحُسَینِ وَ قَد اَذِنَ لَکَ فِی الاِنصِرافِ: اَکلَتْنی اِذَن‌ السِّباع‌ُ حَیا اِن‌ْ فَارَقْتُک‌َ وَ اَساَلُ عَنکَ الرُّکبانَ وَ اَخذُلَکَ مَعَ قِلَّةِ الاَعوانِ لا یکونُ هذا اَبَداً سلام بر بشیر بن عمرو حضرمی، سپاس خدا را از سخن تو به امام‌ حسین‌ (ع) آنگاه که اجازه رفتن به تو داد و تو گفتی: هر گاه از شما جدا شوم و برگردم، درندگان مرا زنده زنده بخورند و مرکب از شما بخواهم و شما را با کمی یاران واگذارم. هرگز این چنین نباشد. [۱۰]

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. برای تفصیل بیشتر رک : تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شمارة ۲، ۲۴، ۱۴۰۵ ﻫ ق.، ص۱۵۶؛ الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲۲۹؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۳، ص۱۵۹.
  2. ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش، ص۱۰۳.
  3. انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش. ص۸۸.
  4. بحار الانوار الجامعه لدرر الائمه الاطهار (ع)، مجلسی، ملا محمد باقر، تهران: مکتبه الاسلامیه، ۱۳۶۲ ش.، ج۴۴، ص۳۹۴.
  5. ترجمة الامام الحسین، ص۷۱؛ مقاتل الطالبیین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، ترجمۀ هاشم رسولی محلاتی، تهران: کتابفروشی صدوق. ، ص۷۸.
  6. ذخیرة الدارین، حائری شیرازی، سید عبدالحمید، نجف: مطبعه المرتضویه ، ۱۳۴۵ ﻫ ق.
  7. تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴.
  8. تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲– ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴.
  9. نهضت امام حسین (ع) و قیام کربلا، ص۳۰۸.
  10. برای تفصیل بیشتر رک : تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۴؛ اللهوف فی قتلی الطفوف (مقتل الحسین)، ابن طاووس، علی بن موسی بن محمد، نجف: مکتبه الحیدریه، ۱۳۸۵ ﻫ ق. ، ص۳۹-۴۰.